Skessuhorn - 06.03.2013, Blaðsíða 35

35MIÐVIKUDAGUR 6. MARS 2013
Það felst eng in ein­
angr un ar hyggja í því
að vilja ekki að Ís land
gangi í Evr ópu sam band ið. Alls ekki.
En sú skoð un að að ild að Evr ópu sam­
band inu sé for senda al þjóð legs sam­
starfs, lýs ir á hinn bóg inn ó trú legri
ein sýni. Við Ís lend ing ar tök um þátt
í marg vís legu al þjóð legu sam starfi.
Bæði vegna þess að það er okk ur í hag
en einnig vegna þess að við telj um að
slíkt al þjóð legt sam starf sé al mennt til
góðs fyr ir heims byggð ina.
Evr ópa er langstærsta við skipta­
svæði okk ar. Evr ópsk við horf lita að
marg vís legu leyti grunn gildi okk ar
sam fé lags. Við erum Evr ópu bú ar og
höf um aldrei þurft að færa sér stak lega
heim sann inn fyr ir því. Gagn stætt til
að mynda ýms um ríkj um í aust an­
verðri álf unni, sem hafa ver ið á ýms­
um tím um þvinguð til þess að taka sér
stöðu með hin um vold ugu Sov ét ríkj­
um og Rúss landi. Sú sögu lega, hern­
að ar lega og póli tíska stað reynd átti til
að mynda mik inn þátt í á huga þess­
ara ríkja margra á að sækja um að ild
að Evr ópu sam band inu. Þessu kynnt­
ist ég með al ann ars á sín um tíma, þeg­
ar við þá ver andi full trú ar ut an rík is­
mála nefnd ar Al þing is sótt um Pól land
heim, í að drag anda að ild ar lands ins að
Evr ópu sam band inu.
Við eig um val
Þess ar að stæð ur all ar þurf um við að
hafa í huga þeg ar við ræð um stöðu
okk ar í Evr ópu. Við búum að þeirri
bless un að eiga val, gagn stætt ýms­
um þjóð um. Við hljót um því að taka
af stöðu til máls ins í ljósi hags muna
okk ar, hug mynda okk ar um full veldi
og þeirr ar stöðu sem við vilj um skipa
okk ur í sam fé lagi þjóð anna. Við erum
frjáls að því að velja okk ur leið, án ut­
an að kom andi þving ana. Og við get­
um haft á hrif og styrkt stöðu okk ar, í
góðu sam starfi við Evr ópu sam band­
ið án að ild ar, á grund velli EES samn­
ings ins.
Til laga um að fara
aðr ar leið ir
Þetta er kjarni þings á lykt un ar til­
lögu sem ég var fyrsti flutn ings mað­
ur að á Al þingi á samt 13 öðr um þing­
mönn um, sem nú sitja í þrem ur þing­
flokk um. Til lag an var svohljóð andi:
„Al þingi á lykt ar að efla beri þátt töku
stjórn mála manna og emb ætt is manna
í hags muna gæslu tengdri Evr ópu sam­
starfi með það að mark miði að auka
á hrif Ís lands á mót un og töku á kvarð­
ana á vett vangi Evr ópu sam starfs."
Nú hef ur þessi til laga ver ið af greidd
sam hljóða, með svohljóð andi hætti:
„Al þingi á lykt ar að efla beri þátt töku
stjórn mála manna og emb ætt is manna
í hags muna gæslu tengdri Evr ópu sam­
starfi með það að mark miði að auka
á hrif Ís lands á á kvarð an ir á vett vangi
Evr ópu sam starfs."
Val kost ur við ESB
veg ferð ina
Þetta eru tals verð tíð indi. Hér er Al­
þingi að segja með skýr um hætti, að
við get um haft meiri á hrif í sam starfi
við ESB. Þessi til laga sem hér hef ur
ver ið af greidd fel ur í sér raun veru­
leg an val kost við þá veg ferð sem á að
enda inni í Evr ópu sam band inu. Til­
lag an sem um ræð ir bygg ir al gjör­
lega á nið ur stöðu nefnd ar allra þá ver­
andi þing flokka sem Björn Bjarna son
þá ver andi dóms mála ráð herra leiddi
og skil aði nið ur stöðu vor ið 2007 og
ég átti með al ann ars sæti í. Nefnd­
in lagði fram ít ar leg ar til lögu um „að
Ís land leggi á herslu á aukna þátt töku
stjórn mála manna og emb ætt is manna
í hags muna gæslu tengdu Evr ópu sam­
starfi, með það að mark miði að auka
á hrif Ís lands á mót un og töku á kvarð­
ana á þess um vett vangi".
Klár stefnu mót un Al­
þing is um styrk ingu
EES sam starfs ins
Síð an hef ur ým is legt gerst. Á hersla
beggja nú ver andi rík is stjórn ar flokka
hef ur á hinn bóg inn gert það að verk­
um að lít il rækt hef ur ver ið lögð
við þessa að ferð sem nefnd Björns
Bjarna son ar setti fram. Þess í stað hef­
ur allt stefnt í eina átt; í átt til að ild­
ar að ESB. Núna þeg ar það mál er allt
kom ið í hreint ó efni, er mjög brýnt að
við hyggj um að öðr um leið um, sem
þjóni hags mun um okk ar sem þjóð ar,
stuðli að á fram hald andi góð um sam­
skipt um og blóm leg um við skipt um
við ríki ESB, en tryggi um leið meiri
á hrif okk ar á stefnu mót un og á kvarð­
an ir inn an banda lags ins. Sú leið er fær
og hún er ger leg, eins og sést á til lög­
un um frá 2007, sem Al þingi hef ur nú
sam þykkt.
Í þess ari sam þykkt Al þing is felst
mjög skýr stefnu mót un og val kost ur
við ESB að ild ina. Á köf ustu tals menn
ESB, svo sem ut an rík is ráð herr ann,
hafa fund ið EES sam starf inu flest til
for áttu. Nú hef ur Al þingi tal að ein­
um rómi með skýr um hætti um að við
eig um að nýta okk ur kosti EES samn­
ings ins til frek ari á hrifa og styrkja það
sam starf. Þetta eru því tals verð tíð­
indi á sama tíma og rík is stjórn in vill
greini lega stefna í allt aðra átt, út úr
EES sam starf inu og inn í ESB.
Ein ar Krist inn Guð finns son,
al þing is mað ur
Pennagrein
Auk in á hrif í Evr ópu sam starfi
Aasi aat er lít ill bær sem ligg­
ur í suð vest ur horni Diskófló ans á
Græn landi, með 3316 íbúa og hafði
fjölg að um 131 frá ár inu 2010.
Meg in at vinnu starf semi er sjáv­
ar út veg ur, en þar er líka mennta­
mið stöð Norð ur Græn lands með
mennta skóla og skóla fyr ir fatl aða.
Þar er líka góð gáma­ og haf skipa­
höfn. Í bæn um er sjúkra hús, elli­
heim ili, bóka safn, í þrótta sal ur o.fl.
Í raun allt sem nú tíma bær þarf að
hafa til að skapa góð bú setu skil­
yrði. Rétt fyr ir utan bæ inn er flug­
völl ur, en fyr ir utan bæ inn eru eng­
ir aðr ir veg ir. Þar keyr ir fólk ekk ert
til næstu bæja. Aðal sam göngu æð
bæj ar ins er því höfn in og flug völl­
ur inn, en þrátt fyr ir þetta er þarna
blóm legt líf.
Í raun er þessi bær ekk ert svo
ó lík ur Ísa firði, nema hvað Ís firð­
ing ar geta keyrt stór an hluta árs­
ins til ann arra lands hluta. En ef
ekki væri fyr ir blóm legt at vinnu­
líf, þá þyrft um við eng ar sam göng­
ur. Ef Vest firð ir hafa ekki þann að­
gang að fiski mið um sem þarf til
að halda uppi blóm legri byggð, þá
gera sam göng ur það ekki, ein ar og
sér. Það er heild ar sam heng ið sem
þarf að skoða. Blóm legt at vinnu­
líf Aasi aat bygg ist fyrst og fremst á
góðu að gengi að þeim auð lind um
sem eru í tún jaðri bæj ar ins. Gott
að gengi að feng sæl um fiski mið um.
En vegna nátt úru legra að stæðna,
þá hafa Græn lend ing ar byggt upp
gott sam göngu net á sjó.
Byggj um upp betri
at vinnu skil yrði
Ég hef stund um velt fyr ir mér af
hverju menn vaða á fram í vit leysu,
þeg ar þeir sjá að að gerð ir þeirra
bera ekki ár ang ur. Menn gera sama
hlut inn aft ur og aft ur í þeirri von
að fá aðra út komu. Byggða þró un
á Vest fjörð um hef ur ver ið nei kvæð
á und an förn um ára tug um. Á stæð­
an er ein föld. Hún er ekki skort ur á
betri sam göng um held ur skort ur á
at vinnu tæki fær um. Betri sam göng­
ur, ein ar og sér munu ekki stuðla að
fjölg un fólks, ef það hef ur ekki at­
vinnu. En næg at vinna mun aft ur á
móti skapa aukn ar skatt tekj ur sem
hægt er að nota til að byggja upp
inn viði við kom andi byggða lags. Ef
auð lind ir Vest fjarða væru nú upp­
urn ar, þá væri vanda mál ið nátt úru­
legs eðl is, en svo er ekki. Vanda­
mál ið er póli tísks eðl is og hef ur
snú ist um vilja leysi stjórn valda til
að tryggja Vest firð ing um að gengi
að þeim auð lind um sem liggja í og
fyr ir utan Vest firði.
Vegna legu Vestfjarða og nátt úru­
legra að stæðna munu Vest firð ing­
ar alltaf byggja aðal at vinnu starf­
semi sína á sjáv ar út vegi eða annarri
tengdri starfsemi. Ferða þjón usta
mun að stór um hluta tengj ast sjón­
um og nátt úr unni. Staða Vest fjarða
er orð in slík að grípa þarf til neyð­
ar ráð staf ana ef ekki á að koma til
að heill lands fjórð ung ur legg ist í
eyði. Eðli leg þró un segja sum ir, og
þá að al lega þeir sem hafa stutt að­
gerð ir, eða að gerða leysi stjórn valda
und an far in ár. Fólk vill hafa val um
at vinnu, en þeg ar það er ekki fyr ir
hendi, þá fer fólk þang að sem það
get ur haft úr nokkru að velja.
Sam göng ur á Vest fjörð um snúa
ekki bara að vega sam göng um, held­
ur líka flugi og sam göng um á sjó,
auk ör uggs raf magns og Inter nets­
sam bands. Það næg ir ekki að henda
í eina holu eða veg ar kafla og halda
að það lagi nei kvæða byggða þró­
un. Það þarf að skoða, skipu leggja
og virkja heild ar ferl ið. Hvern­
ig tryggj um við gott að gengi að
auð lind um byggð ar lags ins þannig
að við get um nýtt þær á sem hag­
kvæm ast an hátt svo þær geti stað­
ið und ir rekstri og vexti sam fé lags­
ins. Hvern ig tryggj um við gott að­
gengi að þeim að föng um sem þarf
til að geta nýtt auð lind irn ar á sem
arða samast an hátt og hvern ig kom­
um við henni á sem hag kvæm ast an
hátt á mark að.
Hægri græn ir (www.xg.is) er
borg ara leg ur flokk ur sem vill jöfn
bú setu skil yrði í land inu og að
byggða kjarn ar fái að vaxa og dafna
með ein stak lings fram taki þeirra
sem vilja búa og nýta þær auð lind­
ir sem við kom andi sveit ar fé lög búa
yfir.
Sig ur jón Har alds son,
við skipta fræð ing ur
Hag kerf in á Ís landi eru tvö. Ann­
að er á höf uð borg ar svæð inu og
hitt á lands byggð inni. Þeg ar tal að
er um þörf ina á að örva hag kerf­
ið, er nær und an tekn inga laust átt
við fyrr nefnda hag kerf ið þótt ann­
að sé gjarn an gef ið í skyn. Það var
örv að svo hressi lega á „góð ær is ár­
un um" að það náði hæstu hæð um
áður en það sprakk í loft upp og olli
alls herj ar hruni á Ís landi. Eft ir það
þurftu all ir Ís lend ing ar, að með­
töld um í bú um lands byggð ar inn ar,
að húka sam an á sokk inni þjóð ar­
skút unni og taka á sig stór felld ar af­
leið ing ar bólu hag kerf is höf uð borg­
ar svæð is ins.
Þeg ar þarna var kom ið sögu,
hafði hag kerf ið á lands byggð inni
ver ið svelt árum sam an með til heyr­
andi kyrr stöðu eða hnign un. Víða
hafði orð ið hrun, sér stak lega í sjáv­
ar byggð um sem þurftu að horfast
í augu við af leið ing ar lög fest ing­
ar fram sals afla heim ilda. Eign ir
fólks urðu verð laus ar yfir nótt þeg­
ar mað ur inn með kvót ann fór í fýlu
eða vildi gera eitt hvað skemmti­
legra við pen ing ana fyr ir sunn an.
Fólk ið í þorp un um hírð ist sam an
á sín um hrip leka litla báti og eng­
in eft ir spurn var eft ir að fá að deila
far kost in um með því. Eng inn snill­
ing ur inn birt ist af himn um ofan til
að benda á að sann gjarnt gæti ver ið
að leið rétta eða færa nið ur skuld ir
þessa fólks vegna þess að for sendu­
brest ur hefði átt sér stað í þorp inu.
Ekki nokk ur Bjarni og eng inn held­
ur Sig mund ur.
Stór feng leg asta byggða­
að gerð Ís lands sög unn ar
Stór feng leg asta byggða að gerð Ís­
lands sög unn ar er nú yf ir vof andi, ef
marka má kosn inga lof orð og stefnu
margra stjórn mála flokka hvað varð ar
stór felld ar skulda leið rétt ing ar vegna
bólu hag kerf is höf uð borg ar svæð is ins
sem hrundi. Það er grát lega sorg­
legt fyr ir íbúa lands byggð ar inn ar,
sem beð ið hafa þol in móð ir eft ir að­
gerð um í þeirra þágu alltof lengi, að
byggða stefna og að gerð ir flokk anna
skuli nú fyrst og fremst bein ast að
byggð inni á höf uð borg ar svæð inu.
Ekki skal gert lít ið úr skulda vanda
heim il anna og erf ið leik um fólks við
að standa við fjár hags leg ar skuld­
bind ing ar, en á það skal minnt að
í bú ar lands byggð ar inn ar hafa víða
glímt við skulda vanda vegna verð­
lausra eigna af öðr um or sök um, án
þess að hljóta mikla sam úð eða til
hafi kom ið sér tæk ar að gerð ir.
Aft ur geng in skjald borg ­
nýtt til boð
Bólu hag kerf ið átti að stór um hluta
ræt ur sín ar í 90% hús næð is lán um
Fram sókn ar flokks ins sem lof að var
í kosn inga bar áttu og fleytti flokkn­
um í rík is stjórn á sín um tíma. Flokk­
ur inn sá ger ir nú sem fyrr út á neyð
fólks, sem kok gleyp ir vænt an lega
sama agn ið aft ur því að nú er agn­
ið í enn skraut legri bún ingi og flokk­
ur inn skart ar nýj um fjöðr um. Aðr­
ir flokk ar reyna að jafna eða toppa
gylli boð in ­ hver sem bet ur get ur
og allt í þágu heim il anna auð vit að.
Skjald borg in aft ur geng in í boði ann­
arra, en jafn inn an tóm og mark laus
sem fyrr.
Hið eitr aða agn
Ætla í bú ar höf uð borg ar svæð is ins
að brenna sig enn og aft ur á sama
eld in um og gleypa hið eitr aða agn?
Ætl ar lands byggð in að láta taka veð í
sér eina ferð ina enn til að hægt verði
að blása í nýja bólu fyr ir sunn an?
Menn skyldu í grunda val kost ina vel
áður en þeir verja at kvæði sínu í vor.
Það kem ur að skulda dög um þeg ar
næsta bóla spring ur og víst er að þá
verð ur geng ið að veð inu og lands­
byggð inni blæð ir á fram. En partí ið
fyr ir sunn an verð ur ör ugg lega jafn
fjörugt sem fyrr ­ þang að til.
Það búa tvær þjóð ir á Ís landi við
ólík hag kerfi og mis jöfn kjör. Önn­
ur býr á höf uð borg ar svæð inu en hin
á lands byggð inni. Ef mönn um ber
gæfa til að jafna kjör in, get um við
stolt tal að um eina þjóð í land inu ­
en ekki fyrr.
Magn ús Há varð ar son
Höf und ur er tölvu- og kerf is fræð ing-
ur og sit ur í bráða birgða stjórn Lands-
byggð ar flokks ins.
Gít ar sn i l l ing ur inn
Björn Thorodd sen
verð ur með ó venju­
legra tón leika í Land­
náms setr inu Borg­
ar nesi, fimmtu dags­
kvöld ið 7. mars. Á
tón leik un um sýn ir
Björn á sér nýj ar hlið­
ar en hann kem ur fram
án að stoð ar manna og
spil ar flest ann að en
djass. Á tón leik un um
heyr ist rokk, country,
blús, popp og jafn vel
þung arokk. Tón leika­
gest ir munu heyra
lög úr smiðju Deep
Purple, AC/DC,
Police, Who, Bítl­
anna og fleiri. Bjössi
lof ar stuði á tón leik­
un um sem hefj ast kl.
21.00. Miða verð er
kr. 1.500.
-frétta til kynn ing
Pennagrein
Hag kerf in tvö
Pennagrein
Auð linda nýt ing er for­
senda bættra sam gangna
Al einn og ó studd ur í Land­
náms setr inu Borg ar nesi