Akureyri - 09.10.2014, Qupperneq 6

6 37. tölublað 4. árgangur 9. október 2014
Mál sem truflað hefur
alla alþingismenn
Hver er munurinn á pólitískri og
lagalegri ábyrgð ráðherra? Hvenær
er rétt að kæra ráðherra fyrir emb-
ættisrekstur þeirra og hvenær á að
lýsa vantrausti? Er hægt að lýsa
vantrausti á einstaka ráðherra?
Hver er munurinn á vantrausti
á ríkisstjórn og van-
trausti á einstaka ráð-
herra? Á Lögfræðitorgi
Háskólans á Akureyri í
síðustu viku ræddi Að-
alheiður Ámundadóttir,
lögfræðingur og fram-
kvæmdastjóri þingflokks
Pírata, um eftirlitshlut-
verk alþingismanna,
þingræðið, ráðherraá-
byrgð og vantraust. Hún
lærði við Háskólann á
Akureyri á sínum tíma og bauð sig
fram sem þingmaður fyrir Pírata
fyrir síðustu þingkosningar í NA-
-kjördæmi en vantaði nokkur at-
kvæði á að ná kjöri.
Fram kom í máli Aðalheiðar að
svokallað lekamál Hönnu Birnu
Karlsdóttir innanríkisráðherra hafi
smitað andrúmsloftið mjög á henn-
ar vinnustað í hartnær ár sem og
ýmis afleidd mál sem varði stöðu
ráðherra. Þingflokkur Pírata hefur
lýst yfir að hann vilji leggja fram
vantrauststillögu á Hönnu Birnu
á þingi en niðurstaða orðið að það
verði ekki fyrr en eftir að Umboðs-
maður Alþingis hafi lokið
sinni rannsókn.
“Þetta er mál sem hefur
truflað alla þingmenn Al-
þingis síðan um áramót,”
segir Aðalheiður.
Lekamálið kom first
til kasta Alþingis 21.
Nóvember árið 2013. Í
desember kom ráðherra
fyrir fund stjórnskipunar-
og eftirlitsnefndar og þá
fór Valgerður bjarnadótt-
ir, þingkona síðar fram á sérstaka
utandagskrárumræðu sem vörðuðu
upplýsingar um hælisleitendur og
sendi ráðherra fyrirspurn til skrif-
legs svars. Umboðsmaður Alþingis
tók svo málið upp í sumar sjálf-
stætt en enn hafa orðið á yfirstand-
andi þingi umræðu um málið.
Aðalheiður svaraði því aðspurð
að loknu erindi sínu að svo kynni
að fara að ef rannsókn Umbopps-
manns Alþingis myndi dragast
á langinn kynni að fara svo að
ákveðin kælingaráhrif kæmu fram
í málinu, enda þekkt að pólitísk
ábyrgð er ábyrgð sem almenningur
krefst að staðið verði undir í hita
viðburða. Fram kom að skiptar
skoðanir séu um að alþingismenn
veiti umboðmanni alþingis frið
meðan hann rannsaki málið og
að þingmenn séu þá ekki að atast
í eftirliti með ráðherra. Ráðherra
getur aðeins setið með svokallaðri
neikvæðri þingræðissreglu sem
þýðir að það er ekki bara hlutverk
forsætisráðherra ríkisstjórna að
víkja ráðherrum frá ef vill heldur
getur þingið felt ráðherra. Eitt sem
spurt hefur verið er hvort samskipti
Hönnu Birnu við lögreglustjóra
dugi ekki eins og sér til að skapa
vafa á að ráðherra njóti trausts.
Aðalheiður upplýsti að tölu-
verður tritringur væri í þinginu um
málið en vantrauststillaga á ráð-
herra yrði aldrei flutt af “pólitískri
léttúð”. -BÞ
Stefnir í hörð átök á vinnumarkaði
Stjórn Einingar-Iðju lýsir yfir mikl-
um vonbrigðum með fjárlagafrum-
varp ríkisstjórnarinnar og þeim
skerðingum sem í því megi finna.
“Á síðustu árum hefur al-
mennt launafólk tekið
á sig miklar skerðingar
með minnkandi tekjum
og auknum útgjöldum
sem leitt hafa til minni
kaupmáttar. Á meðan eru
tekjur ríkissjóðs skertar
um tugi milljarða með
því að aflétta sköttum af
fyrirtækjum og einstak-
lingum sem vel eru af-
lögufærir,” segir í ályktun.
“Nú á enn og aftur að auka álög-
ur á almennt launafólk og niður-
skurðarhnífnum beint að þeim sem
síst skyldi. Atvinnulausum, lífeyris-
þegum, sjúklingum, þeim sem þurfa
á starfsendurhæfingu að halda og
þeim sem hafa minnstu menntun-
ina. Forystumenn ríkisstjórnarinnar
halda því fram að mótvægisaðgerð-
ir muni bæta hag heimila í landinu
að meðaltali, en það meðaltal hallar
verulega á þá sem lægri hafa laun-
in og virðist sem hópur-
inn sé ekki í forgangi hjá
ríkisstjórninni. Hækkun
barnabóta og breytingar
á vörugjöldum jafna ekki
út hækkun matvæla hjá
þeim sem lægst hafa laun-
in. Fjölmargir launþegar
sem eru með lágar- og
millitekjur eru barnlausir
eða með eldri börn á fram-
færi og of margir sem ekki
geta veitt sér þann munað
að vera tíðir gestir í verslunum sem
geta lækkað verð í kjölfar afnáms
almennra vörugjalda.
Stjórn Einingar-Iðju mót-
mælir harðlega þeirri aðför sem
stjórnvöld eru í gegn þeim sem
eru í atvinnuleit, sérstaklega þeim
einstaklingum sem hafa verið hvað
lengst án atvinnu. Skerðing á bóta-
rétti getur kippt fótunum undan
lífsafkomu fjölda fólks og atvinnu-
leysi mun ekki minnka við það að
velta vandanum yfir á sveitarfélög-
in,” segir Eining-Iðja.
Stjórn Einingar-Iðju ger-
ir mjög alvarlegar athugasemdir
við hækkun lægra þreps virðis-
aukaskatts úr 7% í 12%, skerðingu
réttar til atvinnuleysisbóta, svik
við gefin fyrirheit um framlag til
VIRK - Starfsendurhæfingarsjóðs,
skerðingu framlaga til jöfnunar á
örorkubyrði lífeyrissjóða og skert
framlög til mennta-, heilbrigðis- og
vinnumarkaðsmála.
“Að óbreyttu er ljóst að það stefn-
ir í hörð átök á vinnumarkaði því
ofangreind atriði auðvelda ekki þá
kjarasamningsgerð sem framund-
an er. Stjórn Einingar-Iðju skorar
á ríkisstjórn Íslands að endurskoða
tafarlaust framkomið fjárlaga-
frumvarp.” a
Hluti Glerárdals verði
laus við háspennulínur
Eins og sagði í frétt hér í blaðinu
í síðustu viku er haldið fram að
fólkvangur, fyrirhugaður í Gler-
árdal, hafi tafist vegna andstöðu
Landsnets sem krefst þess að fá að
reisa nýjar háspennulínur á svæð-
inu. Landsnet hefur sagt að áætl-
anir um fólkvanginn setji skyldur
Landsnets um raforkudreifingu í
uppnám eins og Akureyri Vikublað
hefur fjallað um.
Bæjarstjórn Akureyrar sam-
þykkti 29. ágúst 2012 að hluti
Glerárdals yrði skilgreindur sem
fólkvangur í samræmi við lög um
náttúruvernd nr. 44/1999, gr. 55.
Einnig var samþykkt að gerð yrði
tillaga til Umhverfisstofnunar um
mörk og nýtingarmöguleika fólk-
vangsins og gerð grein fyrir þeim
takmörkunum sem ákvörðun um
fólkvang kunni að setja Akureyrar-
bæ sem rétthafa landsvæðisins.
Lögð var fram tillaga starfshóps
sem skipaður var til að vinna að
friðun Glerárdals sem fólkvangs.
Tillagan var unnin af Ómari
Ívarssyni frá Landslagi ehf. Í des-
ember árið 2013 lagði skipulags-
stjóri fram skipulagslýsingu vegna
breytinga á aðal- og deiliskipulagi
vegna virkjunaráforma á Glerárdal
og byggingar stöðvarhúss í Rétt-
arhvammi ofan Rangárvallarbrúar.
Síðan hefur boltinn rúllað en eitt
ófrávíkjanlegt skilyrði hefur verið
að nýjar háspennulínur verði ekki
innan fólksvangsins.
Í starfshópi við stofnun fólk-
vangs á Glerárdal störfuðu Hulda
Stefánsdóttir, Petrea Ósk Sig-
urðardóttir, Jón Ingi Cæsarsson,
Sigurður Guðmundsson og Helgi
Snæbjarnarson. Starfsmenn starfs-
hópsins voru Jón Birgir Gunnlaugs-
son forstöðumaður umhverfismála
Akureyrarbæjar og Pétur Bolli
Jóhannesson skipulagsstjóri Akur-
eyrarbæjar. Hópurinn hélt 11 fundi
um málefni fólkvangs á Glerárdal,
þann fyrsta 11. september 2012 og
lauk hópurinn störfum á síðasta
fundi sínum þann 19. nóvember
2013. Bærinn afgreiddi þá end-
anlega erindið þar sem stofnun
fólksvangsins var samþykkt. Stytt-
ist í að ár hafi liðið síðan þau tíma-
mót urðu og er afstöðu Landsnets
kennt um dráttinn að miklu leyti
og haldið fram að Landsnet sé með
fólkvanginn í gíslingu vegna kröfu
sinnar um að fá að leggja nýjar há-
spennulínur.
Aðrar áherslur en að hluti
Glerárdals verði laus við nýjar
háspennulínur eru að öll umferð
ökutækja verður óheimil á því
svæði sem er óraskað nema á snjó
og þegar snjór er svo mikill að
hann beri farartækið uppi. Það
gildi um öll vélknúin farartæki,
vélsleða, bifhjól, fjórhjól, bifreið-
ar og önnur tæki. Umsjónaraðilar
hafi möguleika á að loka svæðinu
fyrir umferð farartækja á ákveðn-
um tímapunkti eftir snjóalögum
og opni það þegar aðstæður leyfa.
Búfjárbeit verði í hófi. Um 200 fjár
voru á dalnum sumarið 2012 og
æskilegt er talið að fé fjölgi ekki
umfram það.
SKJÓTA MEGI KANÍNU TIL
UNDANTEKNINGA!
Umferð fótgangandi verði sjálfsögð
allt árið með þeim umgengnisregl-
um sem náttúruverndarlög gera
ráð fyrir. Meðferð skotvopna verði
bönnuð innan fólkvangsins. Um-
sjónaraðili fólkvangsins geti þó
veitt heimild til veiða á ref, mink og
kanínum.
Ferðir á hestum um fólkvanginn
verða aðeins leyfðar á stikuðum
leiðum sem eru sérstaklega merkt-
ar sem reiðleiðir. Ekki er heimilt
að fara með rekstur hesta um fólk-
vanginn. Heimilt er að nota hross
við smölun.
Atvinnustarfsemi hafi ekki að-
stöðu á svæðinu en hugsanlegt er
að einhver fyrirtæki, t.d. ferða-
þjónusta, nýti svæðið sem útivist-
arsvæði. Ferðaþjónusta sem nýtir
svæðið án þess að raska því fari
vel saman við markmið um nýtingu
svæðisins.
Gistiskálinn Lambi verði áfram
þar sem hann er en til stendur að
endurnýja hann frekar. Endurnýjun
er heimil með þeim takmörkunum
sem gilda um umferð og fram-
kvæmdir á svæðinu í heild. Almenn
útivist af ýmsu tagi og önnur starf-
semi feli í sér að svæðið verði jafn-
gott til þeirrar starfsemi til langs
tíma. Skipulag þeirra svæða sem
liggja að fólkvangnum verði vand-
að og heildstætt. Landnotkun verði
með þeim hætti að sem minnst
hætta sé á árekstrum þeirra sem
nýta svæðið allt. Samráð verði við
þá aðila sem nýta svæðið í nágrenni
Glerárdals, s.s. Skotfélagið, Hesta-
mannafélagið og akstursíþrótta-
félög og gengið tryggilega frá því
að ekki verði um árekstra að ræða
vegna skipulags svæðanna, hættu
fyrir umferð, hávaða eða annað
sem veldur truflun. Umhverfis-
nefnd Akureyrar hafi umsjón með
fólkvangnum.
Mesta þýðingu fyrir deiluna í
málinu er skilyrðið um að engar
nýjar raflínur verði reistar á friðaða
svæðinu. -BÞ
Ósnortin náttúra Glerárdals heillar útivistarfólk. Völundur
Aðalheiður
Ámundadóttir
Björn Snæbjörnsson