Bæjarins besta - 06.05.2010, Blaðsíða 18

18 FIMMTUDAGUR 6. MAÍ 2010
„Skipsflak
er tímavél“
Ragnar Edvardsson minja-
vörður Vestfjarða og Ragnar H.
Guðmundsson köfuðu niður að
bátsflaki í Álftafirði í Ísafjarð-
ardjúpi um miðjan mars. Bæj-
arins besta sló á þráðinn til
Ragnars Edvardssonar og spurð-
ist fyrir um verkefnið.
– Hver var tilgangur ferðar-
innar?
„Hann var fyrst og fremst að
kanna flakið. Skoða skipið og
komast að því hvaða skip þetta
væri og fá einhverja hugmynd
um varðveislu þess. Þetta var
bara almenn fornleifakönnun.
Við vitum í raun og veru lítið
um þetta flak en það sem við
komumst að er að hér er um
tréskip að ræða. Skrokkurinn
er þakinn koparplötum og skip-
ið er sennilega frá byrjun tutt-
ugustu aldar, jafnvel eitthvað
fyrir 1900.“
– Er mikið dýralíf á svona
flaki?
„Já, það er mikið dýralíf á
flakinu sjálfu og svo er sand-
botn nánast alls staðar í kring
en það er sandbotn nánast alls
staðar í fjörðunum hérna í
kring.“
– Er mikið af flökum á þessu
svæði?
„Það er örugglega gríðarlega
mikið af flökum hérna. Það er
vitað að það er mikið af flökum
í Ísafjarðardjúpi og í öllum
fjörðum en það hefur ekki verið
mikið gert í því að skoða þau.
Fiskibátarnir hafa í gegnum tíð-
ina fest reglulega hérna á svæð-
inu og það má alveg búast við
því að það sé mikið af skipsflök-
um hér og alveg frá upphafi sögu
Íslands.“
– Var þetta fyrsta köfunin
ykkar hér?
„Ég er búinn að taka nokkrar
kafanir í fjörðunum hérna í
kring, aðallega til þess að skoða
aðstæður en ekki beint til þess
að skoða flök. Næsta stig er að
fara í firðina hérna og leita að
flökum og því var ákveðið að
byrja á því flaki sem var hvað
aðgengilegast. Við ætlum að
fara nota aðrar aðferðir við leit.
Við ætlum að taka upp sónar-
tækni en það getur tekið alveg
gríðarlega langan tíma að finna
flak ef maður er að leita að ein-
hverju ákveðnu flaki. T.d. má
nefna fyrsta mótorbátinn á Ís-
landi, Stanley, en hann liggur í
Skötufirði og hefur aldrei fund-
ist.“
– Hvernig nýtast þessar upp-
lýsingar?
„Hugsunin á bak við þetta hjá
mér er fyrst og fremst að fá
yfirlit yfir flök við Íslands-
strendur, en svo eru skipsflök
nokkurs konar tímavélar. Skip-
ið sekkur á ákveðnu augnabliki
með öllu um borð. Segjum svo
að við finnum t.d. skip frá mið-
öldum, þá væri það ljósmynd af
lífinu þegar það fórst. Þetta er
mjög spennandi og getur gefið
manni alls konar upplýsingar
sem maður fær hvergi annars
staðar.
Það eru ekki allir sem vita að
skipsflök eru friðuð og það má
ekki kafa niður að þeim og taka
úr þeim. Það er í rauninni bann-
að en það er allt í lagi að kafa
niður að þeim og skoða. Þetta
er svipað og ef einhver færi út í
kirkjugarð og byrjaði að grafa.
Við erum með nokkuð margar
kafanir á planinu í sumar hérna
á Vestfjörðum og höldum áfram
að skoða aðstæður og leita að
skipum,“ segir Ragnar.
Skipsskrokkurinn er þakinn koparplötum.
Myndin er tekin við skut skipsins sem áætlað er að sé frá byrjun 20. aldar.