Franskir dagar - 01.07.2015, Blaðsíða 13

Seinni tilviljunin var síðan sú að ég sagði vini
mínum Aiain-Marie Gautier frá þessum óvæntu
kynnum og samræðum og spurði hvort hann vissi
nokkuð um hvaða skip væri að ræða. ,Jú, ég held
nú það því það var nefnilega langafi minn, hann
Fran^ois Gautier, sem smíðaði bæði systurskipin
St. Pétur og St. Pál. Mig minnir að það hafi verið
hann St. Páll sem fórst við Meðallandið, ég get
sent þér afrit af upphaflegu teikningunum af
honum ef þú vilt,“ sagði Gautier. Eg færði Birni
þessar fréttir en hann hafði ekki um það fleiri
orð heldur varpaði að bragði fram eftirfarandi
hugmynd: „Gætirðu bara ekki drifið í því að
smíða eitt líkan af honum Páli í hvelli sem við
síðan getum við fært honum Alberti vini mínum
á Fáskrúðsfirði? En þar eru þeir í óða önn að
endurbyggja Franska spítalann sem einnig var í
eigu Les Œuvres de Mer.”
Tvær svona ótrúlegar tilviljanir og jákvæðnin
og húmorinn í Birni gerðu það að verkum að ég
átti einskis annars úrkosti en að hefja smíðina
af fullum krafti.
Síðan liðu sextán mánuðir, en á þeim tíma þurfti
að leggjast yfir teikningarnar og finna mögulegar
lausnir á þeim fjölmörgu atriðum sem ekki komu
fram á þeim, sérpanta smíðaviðinn, taka ákvarð-
anir um tæknilegar útfærslur, forðast fljótfærni
til þess að lenda ekki í óyfirstíganlegum örðug-
leikum á síðari stigum, rannsaka sagnfræðilegar
heimildir og fýlgjast jafnframt með því á netinu
hvernig verkinu þeirra á Fáskrúðsfirði miðaði. Og
þannig gerði ég mér ljóst að tími minn til þess að
klára verkið sem ég hélt í fyrstu að væri nægur
var sífellt að verða styttri og styttri.
Málið var nefnilega það að í upprunalegum
samningi okkar Björns, þá hafði ég tiltekið að
ég þyrfti rúm tvö ár, jafnvel heil þrjú, til þess að
ljúka smíðinni. En mér varð fljótt ljóst að endur-
bygging Franska spítalans var talsvert lengra á
veg komin en ég hafði haldið. Þar héldu menn
vel á spöðunum og því átti ég einskis annars
úrkosti en að spýta í lófana líka og láta ekki mitt
eftir Hggja, svo að ekki sé nú talað um hugarvílið
þegar mér barst sú fregn að búið væri að fastsetja
vígslu Franska spítalans sem fram skyldi fara á
Frönskum dögum hinn 24. júh' 2014, stundvíslega.
Þannig bókstaflega gufuðu þeir þrjátíu mánuðir
sem ég hafði reiknað með í verkið upp nánast
daglega við hverja nýja frétt, á meðan angist og
áhyggjur hlóðust upp yfir því að geta ekki staðið
við mitt. En jafnframt hljóp mér kapp í kinn, mér
er hreint ekkert að vanbúnaði að færa fjöll (og
jafnvel eldfjöll) ef með þarf.
Eg á margar góðar minningar frá sjálfri smíðinni,
til dæmis þegar ég þurfti að fá botn í það með vini
mínum Alain-Marie Gautier hvernig ég ætti að
koma akkeris-festinni fýrir. Á sjálft stefnið? eða
fýrir framan framsigluna? eða troða henni ein-
hvern veginn inn í lúkarinn? Nei, við hjá Gautier
skipasmíðastöðinni gerum alltaf vel við áhöfnina.
Það kemur ekki fram á teikningunni, en akkeris-
festin fer undir hvalbakinn. Hún mun ekki sjást á
sjálfu líkaninu, en þannig fóru þeir að því í gamla
daga að koma henni fýrir.
-pdj\skir> ckg&r ® Lesjours p°aj\gaJs
Önnur góð endurminning er frumlega uppá-
stungan hans Björns um að við skyldum halda
almennilega sjósetningarathöfn á sama staðnum
þar sem hinn upprunalegi St. Páll var smíðaður.
/---------------- ---------------------\
A pjóöhátíðardaginn 14. júlí
drógum við ífyrsta skiptifranska
fánann að húni á stórsiglunni á
skipinu. En pað var pó skamm-
vinn stund milli stríða pví ég
purfti undir eins að hefjast handa
við að smíða lá utan um gripinn
oggera hann kláranfyrirflutning-
inn til Islands og til sinnar nýju
heimahafnarpar á landi.
---------------m-----------------------
Og þannig æxlaðist það að við vorum öll saman
komin um páskana árið 2014 á þeim stað í St.
Malo, við Dugay-Trouin lægið, þar sem skipa-
smíðastöðin stóð forðum daga. Nú stóð til að
sjósetja líkanið af St. Páli á nákvæmlega sama stað
og hinn upprunalegi hafði verið smíðaður árið
1896. Albert Eiríksson gerði okkur þann heiður
að koma frá Islandi og vera viðstaddur athöfnina
í St. Malo. Hann var glæsileikinn uppmálaður í
sínum íslenska búningi og hélt ræðustúf sem allir
viðstaddir kunnu vel að meta. Alain-Marie Gaut-
ier var að sjálfsögðu einnig á staðnum klæddur í
lafafrakkann sem langafi hans hafði átt. Meðal
viðstaddra voru sagnfræðingar sem sérhæfðir
voru í skipasmíða- og útgerðarsögu bæjarins,
tveir fistamenn sem sérhæfa sig í skipateikningum
og málverkum af sjó og ekki þarf að taka fram
að tapparnir flugu langar leiðir úr kampavíns-
flöskunum af þessu góða tilefni. I hádegisverð
var svo snæddur dýrindis þorskréttur sem að
sjálfsögðu hæfði tilefninu líka. Óþarft er að taka
fram að allir voru vel stemmdir og menn nutu
dagsins í hvívetna.
Það væri of langt mál að telja upp öll eftirminni-
legu atvikin frá smíðinni, það nægir einfaldlega
að geta þess að þegar maður sér útlínur skipsins
birtast í fýrsta skipti eða þegar maður kemur
síðasta langborðinu fýrir á byrðinginn eða þegar
einstaklega flókin samsetning á skipshluta smellur
saman þá fýlhst maður stolti og ánægju og slíkt
eykur stórlega manns eigin h'fsfýhingu. Fyrir aht
þetta þá er ég þakklátur fýrir að hafa fengið að
taka þátt í verkefninu á Fáskrúðsfirði og frá þeim
fjarlæga landshluta á Islandi mun ég alltaf eiga
heihandi minningar í hugskoti mínu.
En verum samt ekkert að skafa utan af því, síð-
ustu vikurnar voru hrikalega taugatrekkjandi.
Mér hefði sjálfsagt aldrei tekist að ljúka verkinu
án virks stuðnings frá konu minni Martine, sem
gerði létt grín að því þegar ég lét mig sífellt hverfa
af heimfiinu og út á smíðaverkstæðið, áhyggjur
mínar af því að geta ekki staðið við tímasetn-
inguna og að allir þankar mínar, jafnt í vöku sem
svefni, snerust eingöngu um hann Sankti Pál.
Rétt er þó að taka fram að síðustu tvær vikur
verksins voru samstarfsverkefni. Joél Vala, sá frá-
bæri módelsmiður, tók að sér að sauma seghn en
til þess þurfti hvorki meira né minna en 13.000
nálastungur, allt unnið í höndunum. Hervé
Martin, minn þúsundþjalasmiður, tók svo að sér
að sjá um raflýsinguna í skipinu.
Við fjölskyldan kynnumst
„huldulandinu“ sumarið 2014
Við stöndum hjá stóreflis steini með dæld á
toppnum sem full er af vatni, eldgamalt merki
um svart krossmark sem sést neðan úr firðinum
var á steininum. Síðan er okkur bent á að dýfa
fingurgómunum í vatnið á steininum og nudda
því svo varlega á okkar eigin augnalok. „Huldu-
fólkið fýlgist með ykkur og hlustar á hvað þið
segið” og okkur er uppálagt að ganga varlega um
huldufólksbyggðirnar og heilsa álfahúsinu á Fá-
skrúðsfirði með ítrustu virðingu. Það er Berglind
Agnarsdóttir sem er að leiða okkur í allan sann-
leikann um töframátt Islands. Vitaskuld erum við
hjónin nýkomin til landsins, og dauðþreytt eftir
sólarhringsferðalag frá Keflavík. Flugferðir eru
ahtaf þreytandi, en síðan tók við langur akstur
austur þar sem við tvö þurftum beinlínis að troða
okkur sjálfum og skipslíkaninu inn í lítinn Ópel.
Líkaninu er ætlað að auðvelda fólki að ferðast í
huganum aftur til þess tíma þegar „íslandssjó-
Btll Bjöms sem Lambert hjónin keyrðu á frá Reykjavík til
Fáskrúðsjjarðar með líkanið.
mennirnir11 voru fjölmennir á þeim slóðum og
það þurfti að tryggja þeim heilsugæslu með því
að byggja spítala. Á meðan heimamenn fýlgdust
af athygh með því þegar skjannahvít seglin á skút-
unum birtust í fjarðarmynninu og þegar þær svo
lögðust við festar á læginu, þá gátu menn vænst
þess að eiga við þá góð viðskipti, að ekki sé nú
talað um þau kjarakaup sem hægt var að gera á
uppboði sýslumanns ef eitthvert þeirra strand-
aði. Þarna fékkst eðalviður, biskví og koníak, en
í staðinn var í boði uharvara, sjóvettlingar eða
jafnvel reiðskjóti ef menn vildu bregða sér bæjar-
leið. Allt þetta við undirleik öldugjálfursins og
úthafsöldunnar sem gerði það mögulegt að fólk
13