Ægir - 01.10.2007, Qupperneq 10

10
okkur töluvert. Vegna geng-
isskráningarinnar erum við að
fá um 100 krónum minna fyr-
ir kílóið af bleikjunni í Banda-
ríkjunum en áætlanir okkar
gerðu ráð fyrir. En eftir sem
áður erum við ekki í vanda
staddir hvað þetta varðar og
ég hef fulla trú á því að geng-
ið muni leiðréttast áður en
langt um líður. En burtséð frá
genginu háir okkur hvað
mest núna að við höfum ekki
getað fengið nógu mörg laxa-
seiði í eldið. Við erum hér
með seiðastöð, en þar er ekki
framleiðslugeta fyrir þann
seiðafjölda sem við þurfum.
Þess vegna þurfum við að
kaupa viðbótarseiði. Árin
2005 og 2006 var sett á sölu-
bann á seiðum og við fengum
engin seiði þá, sem þýðir að
núna erum við í raun bara á
hálfum afköstum í laxeldinu,
sem er mjög bagalegt. Við lát-
um hins vegar ekki deigan
síga og um mitt ár 2009 sjáum
við fram á að vera komnir í
eðlilega framleiðslu á laxi. Í
ár munum við framleiða um
250 tonn af laxi, en sam-
kvæmt starfsleyfi okkar meg-
um við framleiða 500 tonn af
laxi og 200 tonn af bleikju.
Sem þýðir með öðrum orðum
að við erum í fullum afköst-
um í bleikjunni en aðeins á
hálfum afköstum í laxinum
sem stendur.“
Kjöraðstæður til fiskeldis
- Af hverju haldið þið áfram í
laxeldinu á sama tíma og all-
ar aðrar stöðvar eru hættar?
„Við mörkuðum þá stefnu
árið 2004 að við myndum
halda sama dampi í laxinum
og bæta bleikjunni við. Við
höfum ekki horfið frá þeirri
stefnumörkun. Laxeldi hér
hefur gengið ágætlega og það
hefur myndað það sem kalla
má grunninn í þessu fyrirtæki.
Hér hefur byggst upp mikil
þekking á laxeldi í gegnum
tíðina og í henni eru fólgin
mikil verðmæti sem ástæðu-
laust er að kasta frá sér þótt
við séum núna að glíma við
tímabundna erfiðleika vegna
skorts á seiðum. Við höfum
selt allan okkar lax á inn-
anlandamarkaði, erum með
fasta og trausta viðskiptavini
sem við viljum þjóna sem
best. Þetta eru fyrst og fremst
vinnslur og fiskbúðir. Við
fluttum ekkert út af laxi í
fyrra, en útflutningurinn árið
2005 var 12 tonn og árið 2004
24 tonn. Með samdrætti í
framleiðslu á laxi hér á landi
á síðustu misserum hefur
skapast mikið svigrúm á inn-
anlandsmarkaði og við mun-
um reyna að fylla upp í þann
markað eins og við getum. Ég
reikna með að innanlands-
markaðurinn sé eitthvað á
annað þúsund tonn og þó
svo að við komumst í 500
tonna framleiðslu getum við
ekki annað nema kannski um
40% af innanlandsmarkaði.“
- Sú staðreynd blasir þá við
að Rifós er að verða eina lax-
eldisstöð landsins?
„Já, það er rétt. Ástæðan er
kannski fyrst og fremst sú að
hér eru kjöraðstæður til fisk-
eldis. Eldið er í sjávarlóni og
eitthvað af heitu vatni streym-
ir út í lónið sem gerir það að
verkum að hitinn fer aldrei
jafn neðarlega og úti í sjó.
Einnig streyma um nítján
rúmmetrar á sekúndu af
fersku vatni inn í lónið úr
uppsprettu hér í botni lóns-
ins. Ferskvatn er í efri lögum
lónsins en saltvatn í neðri
lögum. Við eigum ekki á
hættu að fá sníkjudýr hingað
inn eins og marglyttu vegna
mikils útstreymis úr lóninu.
Þessi skilyrði eru betri fyrir
laxinn en víða annars staðar
hér á landi en einkum eru
þetta kjöraðstæður fyrir bleikj-
una.“
Réttu megin við núllið
Rekstur Rifóss hefur alltaf
gengið vel og fyrirtækið verið
rekið réttum megin við núllið.
Hlífar segir að ekki þurfi að
hafa um það mörg orð að Rif-
ós sé ákaflega mikilvægt fyr-
irtæki fyrir byggðarlagið, en í
Kelduhverfi búa sem næst
100 manns og byggja að
stærstum hluta á sauðfjárrækt.
Fiskeldið er þar kærkomin
viðbót. Núna eru 15 ársverk
hjá Rifósi, bróðurpartur starfs-
manna er úr sveitinni, en
einnig frá Húsavík. Starfs-
mennirnir skiptast á seiðaeld-
isstöðina, matfiskeldið og
slátrun, en slátrað er alla virka
daga – til skiptis bleikju og
laxi.
Sem fyrr segir flytur Rifós
út bleikju á Bandaríkjamark-
að. Um er að ræða fersk
bleikjuflök sem er pakkað í
frauðkassa fyrir flug vestur
um haf. Um 80% framleiðsl-
unnar fara á Bandaríkjamark-
að og einnig lítillega á mark-
L A X E L D I
Starfsmenn hjá Rifósi gera hér að laxi.
Sláturhús Rifóss. Bæði laxi og bleikju er slátrað í hverri viku.