Breiðholtsblaðið - 01.06.2006, Blaðsíða 12

Grundvallar forsenda allrar
vinnu gegn fordómum og mis-
munun, felst í almennum skilningi
fólks á kostum fjölbreytninnar.
Einstaklingar sem að tilheyra
meirihlutahópum samfélagsins
skilja og finna í gegnum gagnvirk
samskipti, kosti og mikilvægi fjöl-
breytileikans fyrir samfélagið í
heild. Börn sem og fullorðnir hafa
gott af því að kynnast fólki af öðr-
um uppruna og einnig að kynnast
frábrugðnari menningu en þeirri
sem þau þekkja. Það gefur þeim
meiri heildarsýn á heiminn og
það er líka bara mjög þroskandi
að búa í samfélagi með fólki af
blönduðum uppruna.
Blaðamaður fór og talaði við
nokkra krakka sem eru í námi í
nýbúadeild Breiðholtsskóla og
spurði þau ýmissa spurninga um
Ísland og hvað þeim finnst um að
búa hérna. Einnig talaði ég við
eina konu sem er af finnsku bergi
brotinn, hún starfar á leikskólan-
um Seljaborg í Seljahverfi, hún
hefur verið búsett hér nokkuð
lengi þannig að hún er ábyggilega
orðin atvinnumanneskja í að
svara svona spurningum en hún
hafði þó mjög margt áhugavert
að segja. Sjaldan er góð vísa of oft
kveðin, segi ég nú bara.
Hvað er menningaráfall
Anna Guðrún Júlíusdóttir kenn-
ir börnunum í nýbúadeildinni í
Breiðholtsskóla og ég ákvað að
spyrja hana um þetta prógramm
og einnig hvernig henni finnst
börnin vera að aðlagast á Íslandi.
Hvort að hún sjái hvort börnin
verða fyrir einhverri andúð ann-
arra nemenda.
„Nýbúadeildin var opnuð
haustið 2000. Það var m.a. vegna
þess að börnum af erlendum upp-
runa hafði fjölgað í úthverfum í
austurborginni. Breiðholtsskóli
liggur miðlægt við Mjódd og því
eru samgöngur einfaldar innan
Breiðholtsins og úr öðrum hverf-
um borgarinnar,“ sagði Anna þeg-
ar blaðamaður spurði út í stofnun
nýbúadeildarinnar. Börn eru mis-
fljót að aðlagast nýjum aðstæðum
eins og nýjum skóla eða nýju
hverfi, en það getur ekki verið
auðvelt fyrir börn að aðlagast
nýju landi, sem er kannski gjör-
samlega andstæða því sem þau
þekkja, hvernig finnst þér börnin
aðlagast Íslandi?
„Það fer eftir aldri og einstak-
ling. Það er auðveldara fyrir yngri
börnin að aðlagast félagslega. Á
unglingsárum er oft erfiðara að
aðlagast nýjum heimi. Það fylgir
mikið álag því að flytja til annars
lands. Hugtakið menningaráfall
kom fyrst fram árið 1958 til að út-
skýra þá streitu sem oft fylgir því
að flytja frá einu menningarsvæði
til annars. Fólkið veit oft ekki
hvernig það á að haga sér á nýj-
um stað. Mikilvægt er að skilja
eðli menningaráfalls svo hægt sé
að bregðast skynsamlega við því
og draga úr áhrifum þess ef það
er hægt. Menningaráfall er eins
konar sorgarferli í fimm stigum.
Og það dregur úr sorginni ef nem-
endur mæta hlýju viðmóti og
skilningi.“ Anna lét fylgja með net-
fang þar sem er hægt að læra
meira um menningaráfall. Hún er;
www.breidholtsskoli.is/fjolmenn-
ing/1/Menningarafall/menning-
arafall
Uppbygging fjömenning-
arlegs skóla
Nemendur í nýbúadeildinni
geta skoðað um menningarheima
hvers annars á Fjölmenningar-
vefnum, en þeir gera oftast meira
af því þegar íslenskukunnáttan er
orðin góð því að allar upplýsing-
arnar eru settar inná vefinn á ís-
lensku. En börnin tengjast vin-
áttuböndum og tengjast á þann
hátt og læra um menningu hvors
annars. Er einhver samvinna á
milli nýbúanna og íslensku barn-
anna?
„Það þarf að vinna skipulega og
meðvitað með þann þátt og
hjálpa nemendum að tengjast. Í
Breiðholtsskóla hafa nemendur
unnið saman að ákveðnum verk-
efnum til dæmis tengt þemavik-
um og árshátíðum. Í vetur hófst
þróunarverkefnið Lýðræði í
skólastarfi: Samstarf foreldra,
kennara og nemenda í uppbygg-
ingu fjölmenningarlegs skóla.
Þetta er gert af frumkvæði og í
samvinnu við Kennaraháskóla Ís-
lands. Við höfum einnig nýtt okk-
ur ráðgjöf frá InterCultural Ice-
land í þróunarverkefninu sem er
sjálfstæð fræðslumiðstöð, m.a. á
sviði fjölmenningarlegrar kennslu
og ráðgjafar. Þessi samvinna mun
halda áfram næsta haust.“
Það er einnig gaman að segja
frá að Rauði Kross Íslands mun
einnig byrja með þróunarverkefni
í Breiðholtsskóla næsta vetur.
Markmiðið er samvinna erlendra
og íslenskra nemenda við ýmis
skemmtileg verkefni.
Fordómar koma frá full-
orðnum
Ung stúlka sagði eitt sinn við
mig að fordómar komi frá full-
orðnum og þeir smitast yfir á
börn. Ef að maður myndi setja
saman hóp af börnum af öllum
kynþáttum, hvaðan af úr heimin-
um undir eitt þak, yrðu engir for-
dómar af því að þetta væri það
eina sem þau myndu þekkja og
þeim þætti þetta auðvitað mjög
eðlilegt. Það er hægt að koma í
veg fyrir fordóma af því að fólk
verður að skilja að það á enginn
einstaklingur skilið að verða fyrir
barðinu á fordómum því að allir
eru eins, guð skapaði manninn á
sama hátt, hvar sem þeir eru í
heiminum. En hann gerði þó
hvern og einn á sinn hátt.
Erna Ýr
JÚNÍ 200612 Breiðholtsblaðið
Sarah Daisog Mangubat er 12
ára gömul og nemandi í nýbúa-
deild Breiðholtsskóla. Hún kom
hingað frá Filippseyjum fyrir sex
mánuðum, og hún er á fullu að
læra íslensku og henni gengur
mjög vel að aðlagast Íslandi. Ég
byrjaði á að spyrja alla viðmæl-
endur mína að því hvernig þeim
líkaði á Íslandi og Sarah svaraði
mér þessu:
„Mér líkar vel á Íslandi, það er
gaman að læra í íslenskum skóla
og mér gengur vel að aðlagast
tungumálinu.“ Menningin hér-
lendis er mjög frábrugðin því sem
Sarah þekkir á Filipseyjum. „Það
er góð menning á Íslandi, en ég
hef lítið fylgst með íslenskri tón-
list en ég veit samt hver Silvía
Nótt er. Það er erfitt að búa í Fil-
ipseyjum og það er erfitt fyrir fólk
að ná sér í vinnu þannig að það
skapar auðvitað erfiðar aðstæður
fyrir fólkið og þar með er mikið
um fátækt. En í Filipseyjum er
mjög góður matur.“ Það er oft
ekki auðvelt fyrir einstaklinga af
erlendum uppruna að tengjast
nýju umhverfi strax og þá verður
maður oft feimin við eitthvað sem
maður þekkir. Það er oft tilefni
annarra til að stríða og uppnefna
þá, Sarah sagði að hún hefur orð-
ið frá einhverju aðkasti frá skóla-
félögum sínum. „Stóru krakkarnir
taka húfuna mína, mér er einnig
strítt út af því hvernig ég tala, en
ég á samt marga íslenska vini.“
Erna Ýr
Íslenskt samfélag -
Fjölmenningarlegt samfélag
Anna Guðrún Júlíusdóttir.
Sarah Daisog Mangubat
Mér er strítt en ég á
samt marga íslenska vini
Rizon Gurung, 12 ára frá Nepal
og frændi hans Raj Deep Gurung
14 ára frá Nepal hafa verið búsett-
ir á Íslandi í nokkurn tíma, þó hef-
ur Raj Deep verið hérna í þrjú ár
á meðan Rizon hefur verið hérna
í aðeins eitt ár. Ég spurði Rizon
og Raj Deep um hvað þeim fannst
um Ísland og þeir sögðu: Rizon-
„Það er gaman að leika í snjónum
og það er líka mjög skrýtið að það
geti snjóað hvenær sem er og svo
kemur mikil sól á sumrin.“ Raj
Deep- „Það er bara gott á Íslandi,
íslenskt fólk er mjög gott.“ Eins
og áður er sagt koma þeir báðir
frá Nepal, og þeir sögðu mjög
svipaða hluti um menningu
Nepal. Rizon - „Það er ekki gott
ástand í Nepal núna, konungurinn
er ekki góður maður og það er
eitthvað um fátækt, en ég veit
samt ekki mikið um það.“ Raj
Deep - „Ja, það er eitthvað um fá-
tækt. Kóngurinn er vondur, ég
veit samt ekki alveg hvernig hann
er.“
Rizon hefur fundið fyrir andúð
frá Íslendingum en hann ætlar
ekki að láta það buga sig:
„Já, ég hef fundið fyrir andúð.
Ég á samt íslenska vini en enga
vini í skólanum. Ég leik mér við
hin útlensku börnin í skólanum
og í frímínútum.“ Raj Deep hefur
ekki fundið fyrir neinni andúð og
á alveg fullt af íslenskum vinum.
Erna Ýr
Rizon Gurung Raj Deep Gurung
Hefur fundið fyrir andúð
Xeniya Katunina er í 9. bekk í
Breiðholtsskóla. Hún kemur frá
Úkraínu og er búin að vera búsett
hérlendis í rúmt ár. Henni líkar
mjög vel að búa á Íslandi og það
sem henni finnst best við Ísland
kom mér mjög á óvart því að
þetta eru hlutir sem að ég tel vera
sjálfsagða hluti, en þegar hún
sagði þetta fannst mér þetta ein
fallegustu orð sem ég hef heyrt.
„Góðar og bjartar nætur á
sumrin og það er einnig æðislegt
að hafa gott vatn í vaskinum, því
að það er ekki hægt að fá sér vatn
úr krananum í Úkraínu, þú verður
að kaupa það. „
Xeniya er mjög ánægð með ís-
lenska menningu þó að hún sé
ekki alveg komin inn í dægur-
menning okkar. „Maturinn er fínn,
og ég er alltaf að bragða á nýjum
mat. Ég hlusta ekkert á íslenska
tónlist og ég hef heldur ekkert
fylgst með íslensku sjónvarps-
efni.“ Ég veit ekki mikið um menn-
inguna í Úkraínu, en Xeniya fræd-
di mig töluvert um menningu Ís-
lands og þetta hafði hún að segja.
„Það eru haldin jól í Úkraínu en
þau eru 6. og 7. janúar, þannig að
þau eru haldin eftir áramótin sem
eru haldin sömu daga og á Ís-
landi. Í skólum í Úkraínu má
borða nammi í skólanum en það
er ekki leyft hérna og ég tek líka
eftir því hér að yngstu skólabörn-
unum er ekki alltaf hleypt út en
það er öðruvísi í Úkraínu þar eru
börnin frjáls í frímínútum.“ Xeni-
ya finnur ekki fyrir mikilli andúð
frá öðrum Íslendingum þó hún
eigi enga íslenska vini. Hún kann
ekki enn mikið í íslensku en hún
talar rússnesku, úkraínsku og pól-
sku reiprennandi. „Mér líður ekki
vel að fara á böll og fleira í skól-
anum af því að ég kann ekki nægi-
lega mikið í íslenskunni. Ég á ekki
marga íslenska vini en ég er mikið
með stelpu frá Rússlandi, við
náum vel saman, af því að ég tala
rússnesku.“
Xeniya Katunina
Í Úkraínu má borða
nammi í skólanum
Jaana-Marja, kemur frá Finn-
landi og hefur verið búsett hérna
í um 11 ár. Það er ekkert rosaleg-
ur munur á Íslandi og Finnlandi
þannig að Jaana var ekki lengi að
aðlagast Íslandi.
„Mér líkar mjög vel hérna, ég
hef verið hérna það lengi að þetta
er orðið heimalandið mitt!!“
Jönu líkar vel við íslenska
menningu þó að hún sé ekkert að
kynnast einhverju gjörsamlega
frábrugðnu. „Menningin er ekki
heldur mjög ólík finnskri menn-
ingu, ekki ef maður ber saman
við, t.d. eitthver Afríkuríki eða
svo. Maturinn er ágætur að
mestu leiti. Í hverju landi er alltaf
eitthvað sem manni finnst ekki
gott, en allmennt borða ég bara
allt - jafnvel hákarl og skötu! Er
ekki mjög hrifin af súrum þorra-
mat.“ Blaðamaður spurði Jönu
um andúð Íslendinga gagnvart út-
lendingum og hvort að hún hafði
fundið fyrir einhverri andúð frá
einhverjum í gegnum árin. „Ekki
beint. Við erum jú persónur og
hver og einn hefur sína fordóma
gagnvart hinu og þessu. Kannski
hef ég aðallega fundið fyrir því að
ekki fá sömu tækifærin t.d. í at-
vinnuleit með því að heita út-
lendu nafni; manni er ekki boðið í
viðtal þó að maður sé mun meira
menntaður en krafist er! Allmennt
hafa Íslendingar reynst mér mjög
vel og finnst mér nú til dags að ég
sé orðin hálfpartin Íslendingur
sjálf, enda er ég líka orðin íslensk-
ur ríkisborgari.“
Jaana-Marja.
Ekki sömu tækifæri
í atvinnuleit