Breiðholtsblaðið - 01.06.2006, Blaðsíða 13

JÚNÍ 2006 13Breiðholtsblaðið
Smiðjuvegi
Hér
er ég!
Fyrir nokkrum dögum ók égvestur á Snæfellsnes í björtuog stilltu veðri. Þegar ég ók
út úr Hvalfjargöngunum að norð-
anverðu og austur með Akrafjall-
inu blasti við þessi fallegi fjörður,
Hvalfjörður, sléttur, kyrrlátur,
tignarlegur. En ekki hafði ég ekið
lengi þegar náttúrufegurðin
breyttist og upp í loftið liðuðust
grámóskulegir reykjarmekkir sem
voru eins og sár á himninum. Guf-
ur þessar komu frá þeim verk-
smiðjum sem eru á Grundar-
tanga, mengunarreykur sem fylgir
svona atvinnustarfsemi. Og verk-
smiðjurnar á þessu svæði eru ein-
hverjar þær ljótustu byggingar
sem maður hefur séð hér á landi,
eins og sár á landinu. Er ekki sér-
kennilegt hvað við veljum oft fal-
lega staði fyrir þess konar verk-
smiðjur?
Það er gott að hugsa þegar mað-
ur er að aka bíl. Mér var hugsað
til þess þennan fagra dag hve
skammsýn við erum oft í þessu
landi að þessu leyti og hve sú
stóriðjustefna sem rekin hefur
verið hérlendis er að mínu mati
um margt gagnrýnisverð. Mér var
hugsað austur á firði þar sem ég
bjó í hálfan annan áratug. Þar er
verið að umbylta landinu og reisa
verksmiðjur sem munu spúa
svona lofti um nágrennið. Og svo
heyrir maður í fréttum að orku-
verðið, sem verður víst að vera
leyndarmál, sé svo lágt að þjóðin
ber nær ekkert úr býtum og
landsspjöllin veiti aðeins stund-
arábata.
Ég er nýbúinn að lesa hina stór-
góðu bók, Draumalandið, eftir
Andra Snæ Magnason. Þar fjallar
hann á afar skýran og raunsann-
an hátt um þessa stóru blekkingu
sem þessi stóriðjustefna sem rek-
in hefur verið undanfarin ár er í
raun og veru. Hann bendir jafn-
framt á þá barnalegu sýn margra
talsmanna þessarar stóriðju-
stefnu þegar því er haldið fram,
að þeir auðhringar sem eru að
reisa hér verksmiðjur fyrir stór-
iðju sína, séu einhvers konar góð-
gerðarstofnanir, vinir náttúrunn-
ar og mannlífs í landinu. Þessir
auðhringar eru hér bara til þess
að græða peninga, málið er nú
bara ekki mikið flóknara en það.
Þeir veita peningum inn í landið
meðan framkvæmdir standa yfir
en auðmyndunin í verksmiðju-
rekstrinum gengur til þeirra þeg-
ar þeir hafa greitt þann kostnað
sem upp er settur. Og sá kostnað-
ur virðist hér á landi vera lítill
miðað við sem gengur og gerist
og því una þeir sér vel hér á
landi.
Ég held að fólkið í landinu sé að
átta sig á hve miklu við erum að
fórna fyrir lítið og þeir sem halda
öðru fram eru bara ekki trúverð-
ugir. Nýliðnar kosningar og hrær-
ingar í pólitíkinni hér innanlands
tel ég að beri þess merki að hugs-
unarháttur okkar sé e.t.v. að
breytast, náttúrunni í vil. Við
erum að framleiða dýrmæta orku
í veröld sem glímir við hækkandi
orkuverð, en seljum hana með
litlum ábata til verkefna sem
skemma ásýnd landsins og spilla
umhverfinu. Fólki almennt hugn-
ast ekki svo ógeðfelld framtíðar-
sýn. Við verðum að fara að gefa
umhverfismálum meira vægi.
Fyrrverandi varaforseti Banda-
ríkjanna hefur nýlega bent á að
við erum á síðasta snúningi að
vinna náttúrunni óbætanlegt tjón
með þessum hamagangi á náttúr-
unni. Þessi staðreynd er að verða
æ fleirum ljósari. Sú stund kann
að renna upp að ekki verði aftur
snúið. Hugsum um það.
TI L UMHUGSUNAR
Eftir sr. Svavar Stefánsson
Framsýni?