Morgunblaðið - 20.04.2015, Page 6

6 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 20. APRÍL 2015
Kristján H. Johannessen
khj@mbl.is
„Við erum ekki endilega að horfa til þriggja ára
samnings heldur höfum við sagt okkar markmið
vera að ná 300 þúsund króna lágmarkslaunum á
innan við þremur árum. Það er hægt að gera það í
áföngum, með árs samningi eða til eins og hálfs
árs,“ segir Björn Snæbjörnsson, formaður Starfs-
greinasambandsins, en nú stendur yfir rafræn at-
kvæðagreiðsla 16 aðildarfélaga Starfsgreinasam-
bandsins um heimild til verkfallsboðunar.
Búist við miklum stuðningi við aðgerðir
Atkvæðagreiðslunni lýkur á miðnætti í kvöld og
munu úrslit því liggja ljós fyrir á morgun, þriðju-
dag. Á kjörskrá eru rúmlega 10.000 manns og seg-
ir Björn þátttökuna yfirleitt góða. „Þátttakan er
yfirleitt góð en auðvitað viljum við alltaf fá meira,“
segir hann og heldur áfram: „Það hvarflar ekkert
annað að mér en að það verði gríðarlegur stuðn-
ingur við þessar aðgerðir okkar.“
Aðspurður segist hann verða var við mikla reiði
meðal félagsmanna Starfsgreinasambandsins.
„Þetta ævintýri [HB] Granda fyllti algerlega mæl-
inn og ég held að fátt hafi verið rætt meira á vinnu-
stöðum en þessi ákvörðun,“ segir Björn en nýverið
var þar ákveðið að hækka stjórnarlaun fyrirtæk-
isins um 33%.
Iðnaðarmannafélögin undirbúi aðgerðir
Guðmundur Ragnarsson, formaður Félags vél-
stjóra og málmtæknimanna (VM), segir í frétt á
vefsíðu félagsins að slitnað hafi upp úr viðræðum
Samtaka atvinnulífsins við iðnaðarmannafélögin
og sé því líklegt að vinnuveitendur vísi viðræðun-
um til ríkissáttasemjara. „Með því að vísa viðræð-
unum til ríkissáttasemjara er ólíklegt að nokkuð
gerist. Ég tel því einsýnt að félögin hefji undirbún-
ing verkfallsaðgerða. […] Fyrst þarf að kjósa um
verkfallsaðgerðir og ég er sannfærður um að fé-
lagsmenn vilja láta til skarar skríða sem fyrst,“ er
haft eftir Guðmundi í áðurnefndri frétt en þar seg-
ir hann einnig að til þessa hafi hugmyndir vinnu-
veitenda í viðræðunum verið óljósar.
Fleira í skoðun en þriggja ára samningur
 Rúmlega 10.000 félagsmenn Starfsgreinasambandsins greiða nú atkvæði um
verkfallsboðun  Formaður félagsins segir þátttöku góða meðal félagsmanna
Morgunblaðið/Ómar
Sáttasemjari Búast má við tíðum fundarhöldum.
„Engar ákvarðanir hafa verið
teknar varðandi næsta fund,“
segir Sigurður Bessason, for-
maður Eflingar, sem á þó von á
því að ríkissáttasemjari taki
ákvörðun um þá hluti í dag.
„Það er ekki alveg hægt að
sjá hvar grípa eigi inn í þetta,“
segir Gylfi Arnbjörnsson, for-
seti ASÍ, og bendir á að þær
kjaraviðræður sem nú eiga sér
stað séu afar flóknar. Segir
Gylfi fólk upplifa mikla mis-
skiptingu og sé því reitt.
Boltinn hjá
sáttasemjara
FLÓKNAR KJARADEILUR
FRÉTTASKÝRING
Viðar Guðjónsson
vidar@mbl.is
Fjögur af sex stærstu stéttarfélög-
unum, sem eiga í kjaraviðræðum
þessa dagana, hafa ráðið almanna-
tengla til ráðgjafar um það hvernig
best sé að koma skilaboðum á fram-
færi við fjölmiðla. Sömu sögu er að
segja af Samtökum atvinnulífsins
sem sitja hinum megin borðsins. For-
maður Rafiðnaðarsambandsins telur
að verkalýðsfélögin hafi ekki nýtt sér
slíka þjónustu áður í svo miklum
mæli í kjaradeilum.
Andrés Jónsson, almannatengill
hjá Góðum samskiptum, telur að á
bilinu 5-10 almannatenglaskrifstofur,
taki að sér eða hafi veitt ráðgjöf til
verkalýðsfélaga vegna kjaradeilna.
Sjálfur veitir hann Starfsgreina-
sambandinu ráðgjöf í núverandi
deilu.
Að sögn hans snýst ráðgjöfin um
að veita utanaðkomandi sjónarhorn á
það hvernig almenningur upplifir
kjaradeilur. „Við veitum viðbrögð við
hugmyndum verkalýðsfélaganna sem
þau vilja koma á framfæri. Það getur
verið frá því að vera texti í auglýs-
ingar, tímasetningar á yfirlýsingum
og yfir í að vera í bakgrunni eins og
þjálfari,“ segir Andrés.
Reglulegar fregnir af áhrifum
Reglulega koma þessa dagana
fram fregnir af áhrifum af yfirvofandi
eða yfirstandandi verkfallsaðgerðum.
Þannig sendi BHM frá sér tilkynn-
ingu um að verkfall lögfræðinga hjá
Sýslumanni gæti stefnt þátttöku Ís-
lands í Eurovision í hættu þar sem
hlutverk lögbókanda hjá sýslumann-
inum á höfuðborgarsvæðinu er „að
fylgjast með og staðfesta niðurstöðu
íslensku dómnefndarinnar í Eurovisi-
on“.
Þá kom fram að ekki væri víst að
hægt yrði að greiða út barnabætur og
fyrirframgreiddar vaxtabætur hinn
30. apríl líkt og fyrirhugað er vegna
boðaðs verkfalls Félags háskóla-
menntaðra starfsmanna Stjórn-
arráðsins (FHSS) hjá Fjársýslu rík-
isins frá 20. apríl til 8. maí.
Einnig að fjöldi sjúklinga bíði eftir
meðferð við krabbameini t.d. geisla-
meðferð og myndrannsóknum vegna
verkfalls geislafræðinga. Hinrik A.
Hansen krabbameinssjúklingur
skrifaði grein sem birtist í Frétta-
blaðinu í síðustu viku þar sem hann
sakaði BHM um að notfæra sér sjúk-
linga í kjarabaráttu sinni. Því vísaði
Páll Halldórsson, formaður BHM, á
bug í samtali við mbl.is í kjölfarið. „Þá
má segja að ríkið sé að notfæra sér
sjúklinga í kjarabaráttu. Ef það er
einhver mórölsk krafa um að vera á
lágum launum þegar verið er að sinna
sjúklingum þá er verið að nota sjúk-
linga í kjarabaráttu af ríkinu,“ sagði
Páll.
Tilgangurinn að skapa þrýsting
Andrés segir að málin séu ekki allt-
af svo einföld að ætla að almanna-
tenglar séu að baki slíkum fregnum í
fjölmiðlum. ,,Verkföll hafa ákveðin
óþægindi í för með sér og það skiptir
máli að vera ekki sá sem almenningur
kennir um. Það er ekki alltaf gefið að
það séu hagsmunir þeirra sem eru að
fara í verkfall að vekja athygli á því
að fólk missi t.a.m. af vinsælu sjón-
varpsefni. Í sumum tilfellum getur
svo verið en í öðrum getur það snúist
í höndunum á fólki,“ segir Andrés.
Hann telur þó líkur á því að til-
gangur þess að vekja athygli á því að
þátttaka Íslands í Eurovision sé í
hættu sé sett fram af BHM í þeim til-
gangi að skapa þrýsting.
Vilja vera á bak við tjöldin
Andrés telur stemmingu í verk-
fallsdeilu geta skipt sköpum. Miklu
máli skipti hvernig deiluaðilar upplifa
þrýstingin sín megin. ,,Þetta er engin
ný saga, þó að menn séu kannski að
gefa þessu meiri gaum núna. Áður
fyrr voru menn með digra verkfalls-
sjóði. Nú hafa fáir mikla sjóði. Því
skiptir meira máli að þú sért sá sem
stuðlar að lausn deilunnar, en að hinn
sé sá sem er að streitast á móti. Þetta
er svolítið eins og að spila svartapét-
ur.“
Að sögn Andrésar er tiltölulega al-
gengt að almannatenglar vilji vera
mennirnir á bak við tjöldin og að
nafns þeirra sé hvergi getið. Þó sé
stefna Góðra samskipta að upplýsa
um tengsl sín ef spurt er um þau.
Samkvæmt upplýsingum frá þeim
stéttarfélögum sem eiga í verkfalls-
baráttu hefur Starfsgreina-
sambandið, Rafiðnaðarsambandið,
Samiðn og BHM fengið ráðgjöf al-
mannatengla í verkfallsbaráttunni.
Góð samskipti veita Starfsgreina-
sambandinu ráðgjöf. Þorbjörn Guð-
mundsson hjá Samiðn segir að Jón
Garðar Hreiðarsson hjá ráðgjafarfyr-
irtækinu Innvís hafi sinnt ráðgjöf við
félagasamtökin. Upplýsingafulltrúi
BHM annast öll almanntengsl og
skipulag aðgerða. Að auki hefur verið
leitað lögfræðiráðgjafar, ráðgjafar í
samningatækni og kynningarmálum
hjá Mandat, Aton og Dynamo. Taka
skal fram að ofangreindur listi þarf
ekki að vera tæmandi.
Að sögn Kristjáns Þórðar Snæ-
bjarnarssonar hjá Rafiðnaðarsam-
bandinu hefur verið keypt sér-
fræðiráðgjöf ,,Enn sem komið er
hefur þetta bara verið spjall, en við
erum að skoða hvort nýjar leiðir geta
nýst okkur,“ segir Kristján. Hann tel-
ur að verkalýðsfélögin hafi ekki nýtt
sér slíka ráðgjöf í svo miklum mæli í
fyrri kjaradeilum.
Flóabandalagið sem í eru Efling,
Hlíf í Hafnarfirði og Verkalýðs- og
sjómannafélag Keflavíkur og Lands-
samband verslunarmanna, sem að
stærstu leyti samanstendur af fé-
lagsmönnum í VR, hafa hins vegar
ekki fengið slíka ráðgjöf að sögn for-
svarsmanna.
Fara ekki í áróðursstríð
Þorsteinn Víglundsson, fram-
kvæmdastjóri SA, segir að samtökin
hafi nýtt sér liðsinni almannatengl-
anna Ingvars Sverrissonar og Karls
Péturs Jónssonar. „Við höfum notað
almannatengla til skrafs og ráða-
gerða, en við erum ekki að verja stór-
kostlegum fjármunum í slíka vinnu.
Við höfum mjög einfalda stefnu þegar
kemur að kjaradeilum. Við viljum
greina rétt frá því um hvað deilur
snúast, efni þeirra, umfang og upp-
lýsingar um kröfugerðir, samnings-
upplegg, launatölfræði og annað sem
unnið er hér innandyra. En við erum
ekki að reyna að vinna eitthvert áróð-
ursstríð,“ segir hann
Umhverfi breyttist í læknadeilu
Að mati Þorsteins breyttist um-
hverfi kjaraviðræðna í læknadeilunni.
Vísar hann til greinar í Morgun-
blaðinu hinn 9. janúar þar sem Gunn-
ar Steinn Pálsson almannatengill
sagði m.a. frá því að hlutverk al-
mannatengils væri ekki að ota hlut-
um í fjölmiðla. „Heldur snýst þetta
um taktík og þá hvað á að segja, hve-
nær og hvernig,“ sagði Gunnar
Steinn. Þá lýsti hann því yfir að tekin
hefði verið ákvörðun um það að verða
ekki við áskorun fjármálaráðherra
um að læknar myndu opinbera launa-
kröfur sínar.
„Maður heyrði töluverðar umræð-
ur um það á vinnumarkaði beggja
vegna borðsins að þarna væri verið
að setja þessa vinnu á eitthvert plan
sem menn höfðu ekki verið á áður.
Þarna virtist sem atburðarásin hefði
verið hönnuð frá upphafi til enda þar
sem sjúklingum var m.a. beitt kerf-
isbundið inn í fjölmiðlaumræðu. Mað-
ur situr eftir með þá spurningu hvað
var satt og rétt varðandi upplýsingar
sem fram komu í deilunni,“ segir Þor-
steinn.
Þú getur unnið eina kjaradeilu
Hann segir að eðli samskipta
verkalýðshreyfingar og atvinnurek-
enda verði að byggjast á heiðarleika.
„Við mætumst ítrekað og það sem
menn segja og gera, fylgir þeim,“
segir Þorsteinn og bætir við. „Ég
held að vinnubrögðin sem voru prakt-
íseruð í læknadeilunni skaði verulega
trúverðugleika manna þegar kemur
að næstu lotu. Mönnum var mjög
brugðið. Þú getur vissulega unnið
eina kjaradeilu með þessum aðferð-
um, eins og vissulega má færa rök
fyrir að beitt hafi verið læknadeil-
unni, þar sem náðist að skapa and-
rúmsloft sem leiddi til ákveðinnar
niðurstöðu, en þetta hjálpar þér ekki
til langframa,“ segir Þorsteinn.
Eins og að spila svartapétur
 Fjögur af sex verkalýðsfélögum og SA njóta ráðgjafar almannatengla  Vilt ekki vera sá sem er
kennt um  Framkvæmdastjóri SA segir vinnubrögð í læknadeilu hafa skaðað trúverðugleika
Morgunblaðið/Golli
Á bráðamóttöku Þorsteinn Víglundsson hjá SA telur að læknadeilan hafi breytt umhverfi kjaraviðræðna.
Þorsteinn
Víglundsson
Páll
Halldórsson
Kristján Þórður
Snæbjarnarson
Andrés
Jónsson