Morgunblaðið - 20.04.2015, Qupperneq 12

12 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 20. APRÍL 2015
ÁLÞAKRENNUR
Viðhaldslitlar
Þegar hús eru klædd með „viðhaldsfrírri“ klæðningu
er nauðsynlegt að nota „viðhaldsfríar“ þakrennur
Rennurnar frá Grövík Verk í Noregi eru gerðar úr 0.9 mm áli og tærast ekki,
ryðga né brotna. Fyrsta rennan var framleidd árið 1956 og er enn í notkun.
Litir til á lager: Svartar, hvítar, gráar, rauðbrúnar og ólitaðar.
Seljum einnig varmaskiptasamstæður, loftræstistokka og tengistykki.
Smiðjuvegi 4C
Box 281 202 Kópavogur
Sími 587 2202
Fax 587 2203
hagblikk@hagblikk.is
www.hagblikk.is
HAGBLIKK ehf.
Viðar Guðjónsson
vidar@mbl.is
Dæmi er um að allt að 50-60% iðk-
enda í yngri flokkum knattspyrnu-
deildar Fylkis eigi við meiðsl að
stríða. Telja forráðamenn félagsins
líkur á því að um sé að kenna gervi-
grasi sem notað er til æfinga í
Elliðaárdal en grasið er orðið tíu ára
gamalt. Ending gervigrass er að
jafnaði talin vera 7-10 ár. Verkfræð-
ingur sem sá um lagningu grassins
segir að of lítið og lélegt gúmmí hafi
verið notað þegar völlurinn var lagð-
ur. Þá hafi viðhaldi ekki verið nægi-
lega vel sinnt. „Við fórum að veita
því athygli hve margir krakkar voru
meiddir hjá okkur. Allt að 50-60% á
sama tíma með sams konar meiðsl í
fleiri en einum flokki,“ segir Haukur
Ingi Guðnason, yfirþjálfari yngri
flokka hjá Fylki. Að sögn hans hefur
einna helst verið um að ræða meiðsl
í nára, hné og mjóbaki.
11-12 ára sýna merki um álag
Vitað hefur verið um hríð að tími
sé kominn til þess að skipta um
gervigras á vellinum. Í viðleitni fé-
lagsins til þess að finna út hina raun-
verulegu ástæðu fyrir meiðslunum
hófu Fylkismenn engu að síður sam-
starf við sjúkraþjálfunarstöðina Atl-
as og er það verkefni í startholunum.
„Það getur verið mjög erfitt að finna
orsök og afleiðingu í þessum efnum.
Þeir ætla að taka einn flokk og
skima hann. Í framhaldinu verður
hægt að komast nær því hver orsök-
in er og hvernig má koma í veg fyrir
þetta,“ segir Haukur Ingi.
Að sögn hans koma meiðslin einna
helst upp hjá krökkum í 4., 3. og 2.
flokki en það eru ungmenni frá 13-19
ára. ,,En við sjáum einnig stráka í 5.
flokki sem sýna merki um álags-
meiðsli,“ segir Haukur Ingi en það
eru 11-12 ára börn.
Haukur segir það gefa ákveðnar
vísbendingar að grasinu sé um að
kenna þegar horft er til þess að sum-
ir leikmenn í meistaraflokki geta æft
á gervigrasi á Framsvæðinu í Úlf-
arsárdal en ekki æft á gervigrasinu
á félagssvæði Fylkis.
Uppfyllir ekki kröfur
„Þegar grasið var endurlagt var
ekki sett nægilega mikið gúmmí í
gervigrasið og það gúmmí sem var
notað var lélegt,“ segir Peter W.
Jessen hjá verktakafyrirtækinu
Verkís sem hafði umsjón með verk-
inu. Segir hann einnig að gúmmíið
sem hafi verið notað hafi ekki verið
nægilega gott og litaði það út frá sér.
„Eins og grasið er núna þá uppfyllir
það ekki kröfur,“ segir Peter. Hann
segir að meira viðhald vanti á gras-
inu frá hendi borgarinnar, felst það
einna helst í því að bæta við gúmmíi.
Svipað ástand er á gervigrasvöllum
KR og Fram í Safamýri að sögn Pet-
ers.
Morgunblaðið/Eggert
Fylkisvöllur Dæmi eru um að allt að 50-60% iðkenda í yngri flokkum knattspyrnudeildar Fylkis eigi við meiðsl að stríða.
Óvenjumörg börn í meiðslum
 Gervigrasvöllur Fylkis er úr sér genginn  Ekki var sett nægt gúmmí í völlinn þegar hann var
lagður  Hófu samstarf við sjúkraþjálfunarstofu  Ætla að taka einn flokk og skima hann
Guðni Einarsson
gudni@mbl.is
Landlæsi og landgræðsla eru við-
fangsefni bókarinnar Að lesa og
lækna landið eftir Ólaf Arnalds og
Ásu L. Aradótt-
ur. Þau eru pró-
fessorar við
Landbúnaðarhá-
skóla Íslands og
hafa langa
reynslu af rann-
sóknum á náttúr-
unni, mati á
ástandi lands,
landgræðslu og
vistheimt.
Bókin hentar jafnt sem kennslu-
bók í skólum og almennt fræðslurit.
Hún er auðlesin, ríkulega mynd-
skreytt og með fjölda skýringar-
mynda. Efni hennar verður birt á
vef Landverndar auk þess sem hún
verður boðin til sölu.
„Bókin er ætluð fyrir framhalds-
skólana og einnig fyrir aðra, ekki
síst kennara og almenning,“ sagði
Ólafur. Hann sagði þau Ásu telja
það eiga að vera sjálfsagðan þátt í
þekkingu hvers manns að kunna að
lesa landið. Að geta skynjað andar-
drátt þess og ástand. Ekki síður að
kunna að lækna sárin þar sem þess
væri þörf.
„Önnur umhverfismál hafa tekið
athyglina frá bágu ástandi vistkerf-
anna sem trúlega er mesti umhverf-
isvandi þjóðarinnar,“ sagði Ólafur.
„Við lítum oft á lélegt ástand vist-
kerfanna sem eðlilegt ástand og
horfum á landið blindum augum.“
Hann sagði að þegar fólk lærði að
lesa landið breyttist þessi sýn. Ef til
vill kviknaði einnig áhugi hjá mörg-
um á að gera eitthvað í málunum.
Í bókinni er m.a. fjallað um vist-
heimt, það er endurheimt nátt-
úrulegra vistkerfa. Þar er einnig
gerð grein fyrir því sem kallað er
„Verkfærataska vistheimtar“. Það
er hvernig nýta má ýmiss konar
mannleg inngrip og ekki síður mátt
náttúrunnar sjálfrar til að lækna
sjálfa sig og bæta ástand landsins
með góðum árangri.
„Það er ekki sama hvað maður
gerir. Það þarf að setja sér mark-
mið, ákveða hvert á að stefna,“
sagði Ólafur. Í verkfæratöskunni
eru m.a. áburðargjöf, stjórnun beit-
arálags, þakning yfirborðs með líf-
rænum efnum og plöntur sem henta
vel til vistheimtar. Ólafur sagði
þessa þætti hafa áhrif á hringrás
næringarefna og stöðugleika yfir-
borðsins. Einnig þyrfti að tryggja
eðlilega vatnshringrás og fleira.
Morgunblaðið/RAX
Jökulgil Sjálfsagður þáttur í þekkingu hvers manns að kunna að lesa landið.
Landlæsi og
landlækning
 Bágt ástand vistkerfa er trúlega
mesti umhverfisvandi þjóðarinnar
Ólafur Arnalds Bókin Ætluð framhaldsskólum.
„Það hefur verið
viðvarandi skort-
ur á málmiðn-
aðarmönnum og
það er núna
skortur á fag-
lærðum mönnum
í mann-
virkjagerðinni.
Innflutningur á
erlendum starfs-
mönnum er haf-
inn aftur,“ segir Þorbjörn Guð-
mundsson, framkvæmdastjóri
Samiðnar, en sambönd iðn-
aðarmanna glíma við það vaxandi
vandamál að ekki fæst nægilega
margt ungt fólk til starfa í þessum
greinum.
„Við teljum að það þurfi að
skapa áhugaverðara umhverfi m.a.
með því að lágmarkslaunin verði
mikið hærri,“ segir hann og bendir
einnig á að stytta þurfi vinnutím-
ann svo þessi störf verði álitlegri
kostur fyrir ungt fólk.
Þorbjörn minnir á að innstreymi
á verkmenntabrautir framhalds-
skólanna fer minnkandi sem gerir
að verkum að sífellt færri koma til
starfa í iðnaðinum. „Við sjáum líka
í stéttarfélögunum hvað meðalald-
urinn er að hækka,“ bætir hann
við.
Þetta er eitt af stærstu málum í
kröfugerð iðnaðarmannahópanna
gagnvart atvinnurekendum í yf-
irstandandi kjaraviðræðum að
fundnar verði leiðir til að laða
fleira ungt fólk í iðnnám og til
starfa í málmiðnaði, byggingariðn-
aði og fleiri iðngreinum.
„Við höfum unnið mikið að því að
bæta sjálft námið en nú þurfum við
að fara í það að bæta starfsum-
hverfið svo það sé áhugaverðara
fyrir ungt fólk. Stytta vinnutímann
í kannski átta tíma og að dag-
vinnulaunin dugi þá til fram-
færslu,“ segir Þorbjörn. Mikið bil
getur verið á milli umsaminna
taxta og meðallauna og segir Þor-
björn að þegar ungt fólk kynnir
sér þetta og sér kauptaxtana segist
margir ekki hafa áhuga á að fara
mennta sig fyrir einhvern 270 þús-
und kall á mánuði.
Bregðast
við skorti
á iðnaðar-
mönnum
Þorbjörn
Guðmundsson