Húnavaka - 01.05.1999, Page 33

HAUKUR EGGERTSSON:
Hornaklippur
Fyrir nokkru var ég að líta yflr gamla pappíra úr dánarbúi föður míns,
Eggerts K. Konráðssonar bónda á Haukagili. Þar eru ýmis gögn varðandi
hinar svokölluðu „hornaklippur“ sem hánn smíðaði, aðallega á árunum
1921-1927. Á sínum tíma þóttu þær hið
gagnlegasta tæki í sláturhúsum landsins,
því með þeim voru hornin klippt af kinda-
hausunum með einu handtaki. Var það
geysileg framför í vinnubrögðum frá því,
þegar hornin voru söguð af eða höggvin.
Saga tækja þessara mun nú fáum kunn en
tilkoma þeirra var hlekkur í verklegri
framfarasögu landbúnaðarins á fyrri hluta
aldarinnar. Hornaklippur þessar fóru í
næstum því hvert sláturhús á landinu, ef
ekki öll. Á þeim tímum urðu eigendur slát-
urfjárins sjálfir að ráðstafa slátrinu af sínu
Egg^t K Konráðsson. fej þar ^ me5aj hausunum. Sumt var selt á
staðnum en annað flutt heim. En að sjálf-
sögðu varð að ná hornunum af þeim öllum. Með tilkomu hornaklipp-
anna varð þessi „afhornun" auðveld. Sláturhúsin keyptu klippurnar en
veittu fjáreigendum fullan aðgang að þeim og þær munu hafa verið not-
aðar í áratugi eða þar til rafknúin tæki koniu í þeirra stað.
Ekki veit ég hvaðan eða hvernig hugmyndina að smíði tækja þessara
bar að, hefur sjálfsagt verið á árunum um 1920-22; það kemur glöggt
fram í bréfí Runólfs Björnssonar á Kornsá, dagsettu 16. mars 1926 (sjá
síðar). Enginn vafi leikur á því, að talsverðar tilraunir hefur orðið að gera
með smíðina áður en hægt var að markaðssetja tækin. Sjálfur man ég lítt
eftir smíðum þessum fyrr en á árunum 1924-1926 en þá fylgdist ég með;
við bræðurnir (Konráð og ég) vorum oft látnir stíga smiðjuna (eldsmiðj-
una) þegar járnið var hitað.
Sjálfsagt eru ekki margir nú til dags sem vita uppruna tækja þessara.
En þar sem ég hef nú í höndum nokkur gögn um upphaflega útbreiðslu