Húnavaka - 01.05.2005, Blaðsíða 58
56
H U NAVAKA
daufum, máðum litum, svo maður gat ekki verið viss um hvort rnynd
þeirra var þarna í raun og veru eða bara á veggjunum í innanverðu hug-
skoti manns sjálfs. Þarna var Nikulás biskup frá Mýra sem breyttist í jóla-
sveininn, Andrés postuli, Helena sem fór til Gyðingalands og fann
krossinn helga og \dtaskuld sonur hennar, Konstantín keisari. Maður gat
leiðst úr einu rökkvuðu rýminu í annað æ lengra út í hliðarskipin.
Kannski voru þar afhýsi sem að vísu var hægt að komast inn í en aldrei út
úr aftur, herbergi sem allir höfðu gleymt bak við múra og enginn átti
nokkur erindi í. En það varð ekki hlutskipti mitt, heldur bar mig aftur
inn í skipið og þá stóð ég frammi fyrir Maríu, mistækum verndara allra
veggja í Kíev. Hún var með gulllitt sjal, í hinum sjálfsagða bláa kjól og
hafði geislabaug svo skæran að eftir ntyrkið gat maður varla horft á hann.
Um hana og yfir henni er borði með dularfullri og illskiljanlegri áletr-
un: „Guð er í henni miðri, því skal ekki færa hana til; Guð hjálpar henni
milli morgna.“
Til hliðar við skipið var önnur Maríumynd. Þar er hún í sama bláa
kjólnum en í allt öðru hlutverki. Hún horfir svolítið skelfd yfír til Gabrí-
els erkiengils. Dagurinn er 25. mars, árið er 0. Hann flytur henni stór-
frétt: „Engi heyrðust, engin vurðu/jöfn tíðindi fyrr né síðar“ segir
Eysteinn í Lilju. María er að verða ólétt. Gabríel er afar fasmikill eins og
embættisengli ber. Hann sýnir engin svipbrigði þrátt fyrir hve erindið
sem hann ber upp er viðkvæmt, að ég segi ekki vandræðalegt. Það er eins
og Eysteinn hafi sjálfur verið viðstaddur og séð hann, því svo er hann
flottur að það er hárrétt sent segir um hann í Lilju: „sigrandi páfugls
prýði“. Þar með var þetta búið og gert: „glaðrar dvelst í jungfrúr iðrum/
ein persóna þrennrar greinar". Jesús var kominn undir.
Uppi í galleríunni héngu yngri myndir, trúarleg alþýðulist hvaðanæva
úr Ukraínu. Þá var Jesús fæddur og farinn að fá sér að drekka. Hafandi
séð hvernig til dæmis Frakkar og Spánverjar teiknuðu Maríubrjóstin,
komst ég ekki hjá að taka eftir hve þau voru höíð miklu stærri hér eystra
og það duldist engum að í þeim var miklu rneira af heitri móðurmjólk
heldur en Jesús einn fengi nokkru sinni torgað.
Annars staðar var hins vegar í lofti lítillar ht'elfingar mynd af sjálfum
Guði þar sem hann var umkringdur einkennilegum dýrum sem hann
hefur prófað að skapa en aldrei sett í fjöldaframleiðsu; ótrúlega marg-
hyrndar kindur, fleyg svín með rauðbleika en fjaðralausa vængi, ljón með
kvenmannshaus.
Sófíukirkjan er einn helsti helgistaður Rússa. Hvaðanæva kornu og
koma enn pílagrímar til að færa fram bænir sínar á þessum stað, sumir
langan veg utan úr fásinni sveitanna til höfuðstaðarins. Það veit enginn
hvaðan hann kont fyrir löngu, iðrandi en breyskur pílagrímurinn, sem
einmitt hrasaði þegar mest á reið að standa í lappirnar eins og stundum
hendir. „Eg drakk frá ntér fötin mín meðan ég stóð hér við,“ risti hann á
kirkjuvegginn þar sem lítið bar á. Veggjakrot er ekki nýtt fyrirbæri.