Hagskýrslur um utanríkisverslun - 1915, Blaðsíða 11

Verslunarskýrslur 1918
9
nein tilraun til þess hjer að leiðrjelta skýrslurnar að því er þessar
vörutegundir snerlír.
Samanburður sá, sem hjer hefur verið gerður, bregður all ann-
að en fögru Ijósi yfir verslunarskýrslurnar. í rauninni er það land-
inu lil stórrar vanvirðu að láta antiað eins sjást og það hlýtur að
veikja traustið á áreiðanleik skýrslna vorra yfirleitt, þegar það sýr.ir
sig þar sem unt er að koma að nokkurri prófun á þeim, að þeim
er svo stórlega ábótavant. En það verður að segja hverja sögu eins
og hún gengur, ef ske kynni, að þeir, sem hjer eiga lilut að máli,
sæju, að hjer þarf verulegra umbóta við, og gerðu það sem í þeirra
valdi stæði til þess að skýrslurnar yrðu fullkomnari og belri fram-
vegis. Það sem samanburðurinn einkum virðist leiða í Ijós, er það,
að innheimtunni á skýrslunum sje harla ábótavant. Það er að vísu
ekki tiltökumál, þólt eilthvað falli undan af þeim vörum, sem eng-
inn tollur er greiddur af, því að innheimtumönnum gelur olt verið
ókunnugt um, þólt eillhvað sje flutt af slíku, einkum inn í landið,
á útflutningi ber meira. Hinsvegar virðast skýrslur æltu að gela
komið um allar vörur, sem tollur er greiddur af, því að þar er
innheimtumönnum (sýslumönnum og bæjarfógetum) kunnugt um
innflytjendur og litflytjendur. Það er nú samt varla við því að búast
að fullkomið samræmi gæli fengist milli tollreikninganna og verslun-
arskýrslnanna, enda sök sjer, þótt eitthvað fjelli úr af þeim vörum,
sem panlaðar eru af mörgum í smáum stíl, svo sem vindlum, tóbaki
o. fl. En ef litið er á samanburðinn lijcr að framan, þá sjest, að af
aðfluttu vörunum hafa skýrslurnar einmilt verið einna lakastar utn
salt, sement, trjávið, kol og steinolíu, alt vörur, sem flultar eru inn
meslmegnis eða eingöngu af fáum mönnum í stórum slíl, svo að um
þær vörur virðist innheimluinönnum hafa ált að vera innanliandar
að fá fullkomnar skýrslur, svo að ekkert vantaði á, en í því efni
liljóta sumir þeirra að liafa gengið mjög slælega fram. Þó vantar til-
lölulega enn meir af útfluttu vörunum, sem sjálfsagt stafar að nokkru
leyti af því, að ýmsir af útflyljendunum eru útlendingar, sem ef til
vill eru farnir af landi burt; þegar farið er að lieimta skýrslurnar
inn um áramót. Af slíkum mönnum ætli að heimta skýrslurnar jafn-
óðum og þeir flylja út, en bíða ekki áramóta. Pað væri auðvilað
langæskilegast, að allar verslunarskýrslur væru innheimtar jafnóð-
um og vörurnar eru íluttar út eða inn, en þó að vöruflytjendur
væru fáanlegir til þess að gefa skýrlurnar á þann hátt, er hætt við,
að það strandaði á innheimtunni, því að við þá breytingu væri þörf
á miklu árvakrari og natnari innheimlu heldur en nú. Annars ætli
fyrirkomulag það sein nú er að geta verið sæmilega nothæft, ef inn-
b