Dagblaðið Vísir - DV - 04.03.2013, Blaðsíða 14

Ég er sterk
á daginn
Þetta var mjög
óvænt og skrýtið
Vilborg Davíðsdóttir missti eiginmann sinn þann 9. febrúar. – DVÓttarr Proppé um kosningabaráttu Besta flokksins. – DV
Hagkerfin tvö
Spurningin
„Jú, ég borða hrossakjöt. En ekki
hrossabjúgu.“
Arnljótur Sigurðsson
25 ára listamaður
„Já. Mér finnst það ekkert
rosalegt hneykslismál.“
Þórbergur Friðriksson
19 ára glasabarn
„Nei, ég er grænmetisæta.“
Máni M. Sigfússon
26 ára nemi
„Ég borða ekki kjöt, ég er græn-
metisæta.“
Laufey Soffía Þórsdóttir
18 ára þjónn á Sushibarnum
„Nei, ég borða ekki hesta, ég er
grænmetisæta.“
Ágústa Björnsdóttir
20 ára þjónn á Café Haiti
Borðar þú
hrossakjöt?
1 Talið að maðurinn muni aldrei finnast
Lögreglan býst ekki við að finna
manninn sem jörðin gleypti í Flórída í
liðinni viku.
2 Æfir með Magga Bess Sigrún Lilja Guðjónsdóttir farin að
lyfta.
3 „Takið af henni gleraugun!“ Móðir segir frá reynslu ungrar dóttur á
handboltaleik þar sem foreldrar barns í
hinu liðinu gengu of langt .
4 Ungur drengur lést í slysinu Tólf ára drengur lést í bílslysi í Skaga-
firði á föstudag þegar jeppi með fjórum
farþegum hafnaði utan vegar.
5 Mamma greip barn sem féll út um glugga
Ótrúleg samvinna móður og ömmu við
björgun í Washington.
6 Hætti að halda upp á afmælið sitt ellefu ára
Óttarr Proppé tók kjör Ronalds Reagan
sem Bandaríkjaforseta afar nærri sér.
7 Keyrðu út af og flúðu vettvang Ölvaðir ökuníðingar á Vesturlandsvegi
komust í dagbók lögreglunnar þessa
helgina.
Mest lesið á DV.is
H
agkerfin á Íslandi eru tvö. Annað
er á höfuðborgarsvæðinu og hitt
á landsbyggðinni. Þegar talað
er um þörfina á að örva hag­
kerfið, er nær undantekningalaust átt
við fyrrnefnda hagkerfið þótt annað sé
gjarnan gefið í skyn. Það var örvað svo
hressilega á „góðærisárunum“ að það
náði hæstu hæðum áður en það sprakk
í loft upp og olli allsherjarhruni á Ís­
landi. Eftir það þurftu allir Íslendingar,
að meðtöldum íbúum landsbyggðar­
innar, að húka saman á sokkinni
þjóðarskútunni og taka á sig stórfelldar
afleiðingar bóluhagkerfis höfuðborgar­
svæðisins.
Þegar þarna var komið sögu, hafði
hagkerfið á landsbyggðinni verið svelt
árum saman með tilheyrandi kyrrstöðu
eða hnignun. Víða hafði orðið hrun,
sérstaklega í sjávarbyggðum sem þurftu
að horfast í augu við afleiðingar lög­
festingar framsals aflaheimilda. Eignir
fólks urðu verðlausar yfir nótt þegar
maðurinn með kvótann fór í fýlu eða
vildi gera eitthvað skemmtilegra við
peningana fyrir sunnan. Fólkið í þorp­
unum hírðist saman á sínum hripleka
litla bát og engin eftirspurn var eftir að
fá að deila farkostinum með því. Enginn
snillingurinn birtist af himnum ofan til
að benda á að sanngjarnt gæti verið að
leiðrétta eða færa niður skuldir þessa
fólks vegna þess að forsendubrestur
hefði átt sér stað í þorpinu. Ekki nokkur
Bjarni og enginn heldur Sigmundur.
Stórfenglegasta byggðaaðgerð
Íslandssögunnar
Stórfenglegasta byggðaaðgerð Íslands­
sögunnar er nú yfirvofandi, ef marka
má kosningaloforð og stefnu margra
stjórnmálaflokka hvað varðar stór­
felldar skuldaleiðréttingar vegna bólu­
hagkerfis höfuðborgarsvæðisins sem
hrundi. Það er grátlega sorglegt fyrir
íbúa landsbyggðarinnar, sem beðið
hafa þolinmóðir eftir aðgerðum í
þeirra þágu alltof lengi, að byggða­
stefna og aðgerðir flokkanna skuli
nú fyrst og fremst beinast að byggð­
inni á höfuðborgarsvæðinu. Ekki skal
gert lítið úr skuldavanda heimilanna
og erfið leikum fólks við að standa við
fjárhagslegar skuldbindingar, en á það
skal minnt að íbúar landsbyggðarinnar
hafa víða glímt við skuldavanda vegna
verðlausra eigna af öðrum orsökum,
án þess að hljóta mikla samúð eða til
hafi komið sértækar aðgerðir.
Afturgengin skjaldborg – nýtt
tilboð
Bóluhagkerfið átti að stórum hluta
rætur sínar í 90% húsnæðislánum
Framsóknarflokksins sem lofað var í
kosningabaráttu og fleytti flokknum í
ríkisstjórn á sínum tíma. Flokkurinn sá
gerir nú sem fyrr út á neyð fólks, sem
kokgleypir væntanlega sama agnið aft­
ur því að nú er agnið í enn skrautlegri
búningi og flokkurinn skartar nýjum
fjöðrum. Aðrir flokkar reyna að jafna eða
toppa gylliboðin – hver sem betur get­
ur og allt í þágu heimilanna auðvitað.
Skjaldborgin afturgengin í boði annarra,
en jafn innantóm og marklaus sem fyrr.
Hið eitraða agn
Ætla íbúar höfuðborgarsvæðisins að
brenna sig enn og aftur á sama eldin­
um og gleypa hið eitraða agn? Ætlar
landsbyggðin að láta taka veð í sér
eina ferðina enn til að hægt verði að
blása í nýja bólu fyrir sunnan? Menn
skyldu ígrunda valkostina vel áður en
þeir verja atkvæði sínu í vor. Það kem­
ur að skuldadögum þegar næsta bóla
springur og víst er að þá verður gengið
að veðinu og landsbyggðinni blæðir
áfram. En partíið fyrir sunnan verður
örugglega jafn fjörugt sem fyrr – þang­
að til.
Það búa tvær þjóðir á Íslandi við
ólík hagkerfi og misjöfn kjör. Önnur
býr á höfuðborgarsvæðinu en hin á
landsbyggðinni. Ef mönnum ber gæfa
til að jafna kjörin, getum við stolt talað
um eina þjóð í landinu – en ekki fyrr.
Höfundur er tölvu- og
kerfisfræðingur og situr í bráðabirgða-
stjórn Landsbyggðarflokksins.
Umræða 15Mánudagur 4. mars 2013
Hún getur
þetta allt
Bergur Ingólfsson leikstjóri um Jóhönnu Vigdísi Arnardóttur. – DV
Aðsent
Magnús Hávarðarson
„Það búa tvær þjóð-
ir á Íslandi við ólík
hagkerfi og misjöfn kjör.
Önnur býr á höfuðborgar-
svæðinu en hin á lands-
byggðinni.
Auknar líkur á olíu „Gríðar­
leg um­
svif munu verða
við rannsóknar­
boranirnar einarU
m leið og ég varð iðnaðar­
ráðherra 2007 tók ég
ákvörðun um að setja í for­
gang að ljúka öllum rann­
sóknum sem væru nauðsyn­
legar til að hægt væri að bjóða út
olíuleyfi á Drekasvæðinu. Margir
töldu þetta óráðsíu og bjartsýnisflipp.
Það þurfti að slást fyrir fjármagninu.
Ég naut þar skilnings Geirs H. Haarde,
sem var forsætisráðherra. Gagn­
rýnendur sögðu, að fyndust kolvetni
yrði það líklega illvinnanlegt gas.
Rökstudd olíubjartsýni
Tvær ástæður voru fyrir olíubjartsýni
minni. Hin fyrri fólst í margra ára jarð­
eðlisfræðilegum rannsóknum sem
gáfu til kynna að jarðlögin á svæðinu
geymdu olíu. Ég kallaði til tvo óskylda
alþjóðlega sérfræðinga. Báðir töldu að
mælingarnar bentu sterklega til jarð­
myndana sem tengjast olíulindum.
Síðari ástæðan er jarðfræðilegur
uppruni Drekasvæðisins. Í gríðar­
legum hamförum fyrir 40 milljörð­
um ára slitnaði það út úr jarðbrú sem
lá á milli þess sem í dag er annars
vegar Austur­Grænland og hins vegar
Vestur­ Noregur. Bandarískar rann­
sóknir hafa sýnt að mjög miklar líkur
eru á olíu eða gasi út af Austur­Græn­
landi, og við Vestur­Noreg eru lind­
irnar sem gerðu Norðmenn að ríkustu
þjóð veraldar. Drekasvæðið er gert úr
sömu jarðlögum.
Sumarið 2011 var svo norskt rann­
sóknarskip á leið til rannsókna við
Austur­Grænland. Það gerði stuttan
stans á Drekasvæðinu, setti þar nið­
ur ómannaðan smákafbát, sem bor­
aði í þverhnípt neðansjávarfjall sem
rís upp af botni svæðisins. Í þremur
sýnum komu í ljós leifar af olíu. Ofan­
greindar ástæður vekja rökstudda
bjartsýni um að hún sé í vinnanlegu
magni.
Olíuborpallur 2017-2018?
Í janúar á þessu ári voru svo fyrstu
leyfin veitt. Í síðustu viku birti norska
olíustofnunin niðurstöður sem benda
til að 80% líkur séu á að þar sé olía
fremur en gas. Og Terje Hagevang,
norskur sérfræðingur sem best þekkir
svæðið, álítur að þar séu stærstu
ónýttu olíulindir norðursins. Hann
telur að fyrsti olíuborpallurinn komi á
svæðið 2017–2018.
Gríðarleg umsvif munu verða við
rannsóknarboranirnar einar. Enginn
vafi leikur á að hvers kyns þjónusta
við þær gæti á næstu árum skipt veru­
legu máli fyrir landsmenn – ekki síst
Norðlendinga.
Diplómatísk snilld
Árið 1981 samdi utanríkisráðuneytið
við Noreg um að hvort ríkið um sig
ætti kost á fjórðungshlutdeild í mögu­
legum olíulindum sitthvoru megin
miðlínu milli Íslands og Jan Mayen.
Samkvæmt samningnum þurfa Norð­
menn að tilkynna innan mánaðar frá
útgáfu íslensks leyfis hvort þeir not­
færi sér þennan rétt.
Ísland þarf hins vegar ekki að
taka ákvörðun um þátttöku Noregs­
megin fyrr en byrjað er að draga upp
olíuna. Áhætta Íslands af þátttöku yrði
því hverfandi! Ef olía finnst í miklu
magni á norska svæðinu mun fjórð­
ungshlutur íslenska ríkisins færa því
gríðarlegar tekjur síðar á öldinni.
Samningurinn frá 1981 er því tær
diplómatísk snilld.
Ýtrasta varfærni
Ýtrustu kröfum um umhverfisvernd
og öryggi verður alltaf að fylgja af
Íslands hálfu um boranir og olíu­
vinnslu. Í þeim efnum standa Norð­
menn langfremstir. Þangað leitaði ég
því um fordæmi þegar ég setti fyrstu
reglugerðina um leit og vinnslu á olíu
árið 2009. Íslandi er farsælt að efla
samstarf við Noreg í öllu sem lýtur að
olíu í framtíðinni – og að því vinn ég
um þessar mundir.
Kjallari
Össur
Skarphéðinsson
utanríkisráðherra skrifar