Dagblaðið Vísir - DV - 10.09.2014, Blaðsíða 28

Vikublað 10.–11. september28 Lífsstíll
Eykur á
samviskubitið
HAPI-gaffallinn er nýjasta
vopnið gegn offitu en gaffallinn
titrar ef þú borðar of hratt eða
of mikið. Þetta kemur fram í Los
Angeles Times.
Tækið hefur verið harðlega
gagnrýnt á þeim forsendum
að þeir sem borða of mikið af
óhollum mat séu með nægt
samviskubit fyrir.
Það jákvæða við gaffalinn er
að samkvæmt rannsóknum létt-
ist þú ef þú borðar hægar auk
þess sem það bætir meltingu og
dregur úr líkum á bakflæði. Vís-
indamenn mæla með 60 til 75
munnbitum fyrir 20–30 mínútna
matartíma.
Vörn í
móðurmjólk
Hætta á að fá þarmadrepsbólgu
hefur aukist hjá fyrirburum. Vís-
indamenn við barnaspítalann í
Los Angeles hafa komist að því
að próteinið NRG4, sem finnst
í brjóstamjólk en ekki í mjólk-
urformúlu, gæti varið þarmana
gegn sjúkdómnum.
Niðurstöður rannsóknarinn-
ar birtust í vikunni í fagritinu
American Journal of Pathology.
Um 30% barna sem þjást af
þarmadrepsbólgu deyja af völd-
um sjúkdómsins og jafnvel þeir
sem lifa sjúkdóminn af þjást alla
ævi vegna hans.
Hasarmyndir
fita þig
Samkvæmt nýlegri bandarískri
rannsókn eru þeir sem horfa á
hasarmyndir líklegri til að verða
offitu að bráð.
Fyrri rannsóknir hafa tengt
sjónvarpsgláp við offitu en hóp-
ur vísindamanna við Cornell-
háskólann vildi greina hvaða
tegund sjónvarpsefnis væri verst
þegar kemur að holdafari.
Niðurstöðurnar, sem birtust í
JAMA Internal Medicine, sýna að
fólk borðar mest af snakki þegar
það horfir á hasarmynd.
Svefnleysi minnkar heilann
Eykur líkur á Alzheimer og elliglöpum
M
ikilvægi góðs svefns verð-
ur seint ofmetið. Þegar þú
sefur vel vaknar þú fullur
af orku og tilbúinn til að
takast á við daginn.
Samkvæmt nýrri rannsókn, sem
birtist í fagritinu Neurology, skemm-
ir slæmur nætursvefn ekki aðeins
daginn fyrir þér – hann gæti einnig
orðið til þess að heili þinn minnki.
Vísindamenn við Oxford-háskóla
rannsökuðu 147 fullorðna einstak-
linga yfir rúmlega þriggja ára tímabil.
Þátttakendur rannsóknarinnar voru
settir í heilaskanna auk þess sem
lagður var fyrir þá spurningalisti um
svefnvenjur þeirra. Í ljós kom að heil-
ar þeirra sem þjást af svefnvanda-
málum eru líklegir til að minnka og
auka þannig líkur á Alzheimer og
elliglöpum.
Þótt niðurstöðurnar séu sláandi
vekja vísindamennirnir athygli á því
að það er ekki á hreinu hvort slæmur
svefn verði hreinlega þess valdandi
að heilinn minnkar. Í rauninni, segja
þeir, gæti það verið á hinn veginn.
Það sé hins vegar ekki áhætta sem
vert sé að taka.
„Þangað til við fáum úr því skorið
skulum við reyna að sofa sem best,“
segir Andrew Lim, taugasérfræðingur
við Sunnybrook-háskólann í Toronto
og bætti við: „Ég ætla allavega ekki að
bíða í 20 ár eftir því að vita hvort þess-
ar niðurstöður séu réttar.“ n
indiana@dv.is
Sofðu vel Það borgar sig að reyna
að ná góðum nætursvefni. Mynd PhotoS
Dansar fram í
rauðan dauðann
Sigvaldi Þorgilsson, 81 árs danskennari, er hvergi nærri hættur
Í
25 ár hafa eldri borgarar í mið-
bænum drukkið kaffi, sungið
saman og dansað samkvæmis-
dansa á föstudagseftirmiðdögum
undir stjórn Sigvalda Þorgilssonar,
81 árs danskennara og plötusnúðs.
Söngurinn og dansinn hefur verið
fastur liður í félagsstarfi aldraðra í
Reykjavík. Allt frá því að félagsmið-
stöðin á Vesturgötu var sett á lagg-
irnar hefur Sigvaldi Þorgilsson kennt
eldri borgurum dans og þeytt skífum
fyrir dansþyrsta gesti. Síðastliðinn
föstudag voru því nokkur tímamót
þegar Sigvaldi stýrði dansinum í síð-
asta skipti.
„Þetta er synd“
„Þeir sem að kenna leikfimi, dans
eða söng í félagsheimilum, fá ekki
lengur borgað frá borginni. Þess
vegna er ég að hætta,“ segir Sigvaldi.
Undanfarin átta ár hefur leiðbein-
endum í félagsstarfi Reykjavíkur-
borgar smám saman verið sagt upp
en jafnframt boðin aðstaða í félags-
miðstöðvunum til að halda áfram
með námskeið á eigin vegum.
„Þetta er allt lagt niður nema ef
fólkið borgar sjálft. Það er erfitt að
segja við fólk núna: „Heyrðu nú
áttu á að borga“, þegar það hefur
alltaf verið frítt. Þetta er synd.“
Hann segir launin þó aldrei hafa
verið sérstaklega há. „Þetta var
bara smá aur, þannig að það
verður nú lítill sparnaður,“ segir
Sigvaldi. Hann segir ekki útséð
hvar eldri borgarar sem búa í
námunda við Vesturgötuna geti
svalað dansþörfinni með há-
klassa danskennara og plötu-
snúði. Halldóra Guðmunds-
dóttir verkefnisstjóri segir þó
ljóst að starfsfólk félagsmið-
stöðvarinnar muni finna ein-
hverjar leiðir til að fylla stórt
skarðið sem Sigvaldi skilur eftir
sig. Eldri borgarar þurfa ekki að
örvænta því dansinn mun duna
enn á föstudögum á Vesturgötunni.
dansmenningin gjörbreyst
Sigvaldi er fæddur árið 1933 og út-
skrifaðist sem danskennari árið
1966. „Áður var ég hljóðfæraleikari –
trommuleikari – og þá fór maður að
hafa gaman af þessu.“ Hann hefur
rekið dansskóla Sigvalda og ferðast
um allt land til að kenna fólki sporin.
„Alla samkvæmisdansa, djassballett
og stepp og allt saman bara,“ útskýrir
hann. Í seinni tíð hefur Sigvaldi svo
farið í dansferðir erlendis með eldri
borgurum. Hann segir dansinn hafa
góð áhrif á fólk. „Þegar fólk dansar
þá sleppir það sér og slappar af.
Þegar þú ferð út að dansa, þá ert
þú ekki stífur – þú hefur bara gam-
an af þessu.“ Hann segir dansmenn-
inguna þó hafa gjörbreyst í gegnum
tíðina. Ungt fólk dansar ekki á sama
hátt og áður. „Það er bara eldri kyn-
slóðin sem dansar samkvæmis- og
gömlu dansana núna,“ segir Sigvaldi
og bendir á að skortur sé á almenni-
legum dansstöðum á landinu. Sig-
valdi segir að hann muni sjálfur
hafa nóg fyrir stafni þrátt fyrir að
vikulegir danstímar hans með eldri
borgurum á Vesturgötu líði nú und-
ir lok. „Ég er að kenna í Hafnar-
firði og Kópavogi. Þar kemur
fólkið í klukkutíma og borgar smá-
vegis.“ Hann þvertekur fyrir að vera
að íhuga starfslok: „Meðan maður
er með heilsu og hraustur þá heldur
maður áfram.“ n
kristjan@dv.is
„Þegar fólk dansar
þá sleppir það sér
og slappar af.
heldur ótrauður áfram
Sigvaldi Þorgilsson, 81 árs,
segist ætla að halda áfram
að þeyta skífum og kenna
dans á meðan heilsan leyfir.
Myndir ÞorMar Vignir gunnarSSon
Líf og fjör Fjöldi fólks mætir vikulega í söng, da
ns og kaffi
á Vesturgötu.
dansinn dunar Eldri borgarar hafa hist í félagsmiðstöðinni á Vesturgötu á föstudögum og dansað undir stjórn Sigvalda í 25 ár.