Hagskýrslur um sveitarsjóðareikninga - 01.01.1974, Page 17

Sveitarsjóð&rfikmngar 1969—71
15
sjóðaheiti, svo sem vélasjóður og hai'narsjóður, eru ekki færð hér, en
t. d. ijallskilasjóðir falla hins vegar hér undir.
34. Lausafé. Hér er um að ræða lausafé, sem ekki er bókað með
fasteignum, og er langstærsli hluti læss hifreiðar og alls konar vélar.
í ársreikningum margra kaupstaða og stærri hreppa eru lausafjármunir
færðir með fasteignum i einstökum málaflokkum, og er aðgreining illa
eða ekki framkvæmanleg. Hafa þá verið settir 3 punktar í linuna, en
fjárhæð lausal'jármuna talin með i 35. lið, fasteignir.
35. Fasteignir. Hér eru i einum lið allar fasteignir sveitarlelag-
anna ásamt þeim lausafjármunum, sem fylgja þeim (sbr. skýringu við
34. lið), sjá þó liði 36 og 37. Niðurslöðutölur í þessum lið hafa mjög tak-
markað upplýsingargildi, og liið sama er að segja um liði 36 og 37. Mat
eigna á efnahagsreikningum sveitarfélaga er mjög mismunandi og brevt-
ist jafnvel frá ári til árs i sama sveitarfélagi. Fasteignir eru ýmist taldar
á fasteignamatsverði, kostnaðarverði eða einhvcrju öðru verði, sem ofl
virðist ákveðið án ]iess að nokkurri reglu sé fylgt. Hér skal og bent á ann-
að atriði. Eignir i 35. lið (einnig i 34. og 36. lið), eru í litlum tengslum
við færslur á eignabreytingareikningi hjá stórum hluta sveitarfélaganna.
Hjá þessum sveitarfélögum er efnahagsreikningur ekki gerður eflir venju-
legum hókhaldsreglum, heldur er hann fremur skrá um eignir, sem getur
tekið breytingum eftir mati skrásetjara eða viðkomandi sveitarstjórnar
hverju sinni.
3fí. Ýmsar cignir. I þennan lið koma ýmsar cignir, sem varla er
hægt að telja fasteignir í venjulegum skilningi. Aðallega er hér um að
ræða eignfærð útgjöld til gatna og holræsa, einnig eignfærðar hita-
veituframkvæmdir o. fl. því líkt.
37. Hrein eign eigin fyrirtækja með sjálfstætt reikningshald. Sjá
skýringar við lið G, H og I hér á eftir.
F. Skuldir í árslok. Sjá almennar skýringar framar í þessum kafla
og skýringar við lið 21.
G, II og I. Ilafnarsjóðnr, vatnsveita og rafveita. Það, scm veldur
ef til vitl einna mestu ósamræmi i rcikningum sveitarfélaga (aðallega
kaupstaða) er færsla á reikningum eigin fvrirtækja og annarra rckstrar-
heildn. Hér er spurningin tiæði um það, hver fyrirtæki skuli ta’rð sem
eigin fyrirtæki i reikninga sveitarfélagsins, og á hvern hátt tengsl
reikninga þeirra og sveitarfélagsins skuli vera. Hér skulu tekin dæmi,
er sýna ýmsa tilhögun á færslu reikninga eigin fyrirtækja i aðalreikn-
inguin sveitarfélaga:
1) Brúttótekjur og -útgjöld fyrirtækisins koma i tekjuhlið og gjalda-
hlið á aðalreikningi sveitarfélagsins, eignir þess með eignum og
skuldir þess með skuldum á aðalreikningi.
2) Rekstrarafgangur/rekstrarhalli kemur i tekjuhlið/útgjaldahlið á
aðalreikningi, og hrein eign, þ. e. eignir að frádregnum skuldum,
i eignahlið á aðalreikningi. Þetta er sá færslumáti, sem eyðublað
Hagstofunnar gerir ráð fyrir.