Hagskýrslur um iðnað - 01.01.1963, Page 7

Formáli.
Preface.
í þessu hefti iðnaðarskýrslna eru niðurstöður skýrslugerðar um rekstur iðn-
aðarfyrirtækja 1960, sem ráðizt var í vegna norskrar sérfræðinganefndar, sem var
hér um 6 mánaða skeið 1961 til þess að undirbúa samningu heildaráætlunar um
framkvæmdir næstu ár. Töldu hinir norsku sérfræðingar, að öflun nýrra og greinar-
góðra gagna um iðnaðarstarfsemina í landinu væri eitt skilyrði þess, að þeir gætu
innt af hendi hlutverk sitt á fyrirhugaðan hátt. Ákveðið var, að skýrslusöfnun
þessi skyldi vera á úrtaksgrundvelli og tók hún því ekki — eins og fyrri iðnaðar-
skýrslur — til allra iðnaðarfyrirtækja, heldur var hluti fyrirtækja í hverri grein
beðinn að láta í té þær upplýsingar, sem afla þurfti. Spurningaskrá var send út
um miðjan júlí 1961 og skyldi henni svarað fyrir 21. ágúst 1961. Fyrirtækin, sem
skýrslusöfnunin tók til, voru tæplega 300 talsins, og brugðust þau mjög vel við
tilmælum Hagstofunnar og annarra hlutaðeigenda um að skila skýrslu á tilsettum
tíma. Fór svo, að meginhluti fyrirtækjanna hafði skilað skýrslu í byrjun september,
og voru það með eindæmum góð skil. Úrvinnsla hófst þá þegar, og um haustið
var lokið samningu skýrslu með bráðabirgðaniðurstöðum handa norsku sérfræð-
inganefndinni.
Rétt þótti, að niðurstöður þessarar skýrslusöfnunar yrðu birtar í hagskýrslu-
hefti sem líkast því, sem niðurstöður iðnaðarskýrslusöfnunar 1950 og 1953 voru
gefnar út á prenti. Óhjákvæmilegt var að færa niðurstöðutölur úrtaksins upp,
þannig að heildartölur fengjust fyrir öll fyrirtæki í hverri undirgrein iðnaðar. Sá
umreikningur varð að byggjast á áætlun, og var þar lögð til grundvallar hlutfallsleg
hlutdeild úrtaksfyrirtækjanna í slysatryggðum vinnuvikum verkafólks og annars
starfshðs í heild á árinu 1959. Slysatryggðar vinnuvikur 1960 lágu ekki fyrir og
ekki var tahð rétt að bíða eftir þeim, enda ekki talið skipta miklu máh, hvort árið
væri notað sem viðmiðun. Slíkur umreikningur úrtaksniðurstaðna er að sjálf-
sögðu ávallt varasamur, og raunar hefði svo verið þótt umreiknað hefði verið á
grundvelh hlutdeildar úrtaksfyrirtækjanna í heildartölu vinnuvikna 1960, en ekki
1959. Þar við bætist, að vegna gengisbreytingar og annarra þýðingarmikilla efna-
hagsráðstafana á fyxri hluta árs 1960 voru fyrirtækin í skýrslum sínum látin um-
reikna ahar verðmætistölur á eldra verðlagi til samræmis við það verð, er væri
ráðandi eftir að öll áhrif efnahagsráðstafana 1960 væru komin frain. Þetta ásamt
hinu, sem fyrr var nefnt, o. fl., gerir það að verkum, að niðurstöður Iðnaðarskýrslna
1960 eru ekki nákvæmar, en samt ættu þær að gefa sæmilega rétta mynd af þeim
þáttum iðnaðarstarfseminnar, sem um er fjallað. Að öðru leyti vísast til inngangs-
ins, þar sem gerð er nánari grein fyrir tilhögun þessarar skýrslugerðar (sjá einkum
bls. 7*—8* og 23*—26*).
Ymislegt, sem var í iðnaðarskýrslum 1953, er ekki í þessu hefti, annað hvort