Landshagsskýrslur fyrir Ísland - 01.02.1902, Blaðsíða 197
405
að ræða og þeir, sem ef til vill hafa haft gruu um það, kusu heldur að leyna sóttinni, af því
hún reyndist þeim svo væg, að þeir voru hræddari við óþægindi þau, sem af sóttkvíun mundi
stafa, heldur enn við sóttina. Dærni um þetta má sjá í skyrslum læknanna í Barðastrandar-
hj., Olafsvíkurhj., Stykkishólmshj.. Grímsnesshj., Sauðárkrókshj. o. v. Það má því telja
v/st, að mvmörg hin vægari tilfelli sóttarinnar hafa farið alveg á bak við læknana. —
Og jeg þykist ekki taka of djúpt í árinni, þó að jeg segi, að sjúkratalan hafi 1' raun og veru
verið h e 1 m i n g i h re r r i en skvrslur lækna syna og hafa þá ekki dáið fleiri en c. 0,9°/fl
af þeim, sem sykst hafa.
Allir læknar eru líka sammála um, að sóttin hafi yfir höfuð að tala verið
væg, margir segja »mjög vreg«. I flestum tilfellum liafa sjúklingarnir verið komnir á
fætnr eptir 2—3 daga, þar sem þeim hefir ekki verið haldið í rúminu til varúðar (sbr. skyrsl-
ur úr Grímsneshj., Kjósarhj., Eyrarbakkahj.). Þó hafa komið fyrir alvarleg tilfelli innanum,
einkum á eldra fólki og þeim, sem hafa farið óvarlega með sig. Fullyrða má, að fáir hafa
dáið úr veikiuni nenia þeir hafi verið eitthvað bilaðir undir, eða þá farið sjer óvarlega, enda
sjást dæmi þess í skyrslum lækna (Síðuhj.. Eyrarbakkahj. o. v.).
Það er enginn efi á því, að þetta er sama sóttin, sem gekk hjer yfir landið á árun-
um 1887—1889. Til eru í læknaskyrsl. fyrir þau ár nákvæmar lysingar á sóttinni, bæði ept-
ir þáverandi landlækni Sc-hierbeck og aðra hina beztu lækna landsins og lýsa þeir þeirri sótt,
sem þá gekk, með alveg sömu einkennum og þessi sótt er nú; jeg skal þannig taka s. d.
sk vrslu Þórðar Thoroddsen (»rauðir hundar«); dánartalan fyrir 1889 var 2.2°/0 likt eins og
nú. Allt bendir þannig til, að hjer sje um sömu sótt að ræða, enda munu allir læknar nú
vera samdóma um það atriði. Þá var sóttin skyrð »rauðir hundar« af flestum læknum að
eins af einstaka »skarlatssótt«. Nú er sama sóttin almennt nefnd »skarlatssótt«.
Kvefsótt (Tracheo-bronchitis) hefur eius og að vanda komið fyrir um allt
land; í skýrslum lækna eru tilfærðir 806 sjúkl.; fáir dáið. Auðvitað eru mýmargir eigi til-
færðir í skýrslunum; fæstir leita læknisráða við sóttinni.
Gigtveiki með sótt (Fb. rheumatica) kom ekki eins opt fyrir sem að undan-
förnu nfl. 74 sinnum (en 1899 114 sinnum); var yfirleitt mjög væg. Flestir sjúkl. hjá Oddi
lækni (13) og Sig. Hjörleifss. (11).
Barnsfarasótt (Fb. pnerperalis). A þessari sótt barviðlíka opt og 1899; 24
veiktust og af þeim dóu 5 konur; flestar voru konurnar í 8. Ihj. nfl. 6 og dóu af Þeim 2.
Barnaveiki (Croup og Diptheritis). Eins og að undanförnu hefur borið talsvert á
veikiuni á Norðurlandi, einkura kring um Akureyri (27. og 28. Ihj.) og hefir verið skæð. Það
er ekki hægt að segja, hvað til þess getur komið, að þar sem barnaveiki (Cronp) var býsna
algengur sjúkdómur, er þessi veiki nú rnjög fátíð: það kom varla nokkurt það ár hjer á Suð-
nrlandi, að eigi dóu úr benni reði mörg börn; nú, sem betur fer, ber þetta varla við.
Kverkabólga (Angina tonsillaris) hefir hvervetna lcomið fyrir en jafnan verið
væg. 72 sjúkl. eru tilfærðir í 1. lhj.
Garnakvef (Gatarrhus intest. acut.) hefir og verið títt um allt land; hefir borið
mest á því síðari part sumars og á haustin og framan af vetri; skyrát og sláturát á hjer efa-
laust hiut að máli; alls eru tilfærðir 1006 sjúk). og af þeim 13 ta’dir dánir; veikin hefur að
öðru leyti lýst sjer með sama hætti og 1899 (sjá lýsing Guðm. hjeraðslæknis Björnssonar).
B1 ó ð k r e p p u s ó 11 (Dysenteri) er tilfærð í 91 skipti, og eru 3 dánir. Flestir
voru sjúklingarnir í 11. lhj. (34) og í 5. lhj, (29). Allmargir voru þnngt haldnir.
Hettusótt (Ang. parotidea). A henni bar mikið í 2. lhj. seinni hluta september
»fengu hana flestir innan 25 ára aldurs og var þrálát á mörgum, sem óvarlega fóru með sig
og fengn eystnabólgu«. A veikinni bar einnig í 23. lbj.