Landshagsskýrslur fyrir Ísland - 01.01.1905, Síða 47
41
líka. Til brottflutninga þarf ekki aS taka neitt tillit a tímabilinu, því mannfjöldann hafa
prestarnir talið alt of iágan 1900. Það kemur líklega af því, að margt lausafólk er hvergi
talið hjá prestunum. Eptir þessari töflu verður búsett fólk á öllu landinu ... 78347 menn
og þó eru allir útlendingar hjer við land ótaldir, en eptir mannfjöldaskyrslun-
um þegar fæddir eru lagðir við og dáuir dregnir frá ........................... 77161 ------
hjá prestunum iiafa fallið burtu............................................. 1186 menn
Tafla II. synir tímabilið frá 1. nóv. til 31. des. 1901. Þar eru þeir sem fæddust í
hverju prófastsdæmi þessa tvo mánuði, lagðir við fólkstalið 1901 (búsett fólk 1. nóv.), og
þeir sem hafa dáið þessa tvo síðustu mánuði af árinu eru dregnir frá. Um brottflutninga
þá tvo mánuði þarf ekki að hugsa, enginn fly’tur sig til Vesturheims á þeim tíma. Það
hl/tur því að vera eins áreiðanlegt og fólkstalið 1901 sjálft, að landsbúar ha.fi verið (sbr. 5.
dálk í töflu (II.) þann 31. des. 1901 7 8.5 1 8, en þeir þurfa ekki að hafa verið hver í þv/
prófastsdæmi, sem taflan setur. Tafla II. hefur í síðustu þremur dálkunum mannfjölda-
skj'rslur presta 31. des. 1901, sem ekki lmfa verið gefnar út áður. Fólkstala þann dag
hl/tur að hafa verið, eins og áður var sagt................................ 78,518 manns
Eptir mannfjöldask/rslum presta var hún ................................. 77,292 ---------
Mismunur 1,226 --------
Mismunurinn er við árslokin orðinn 40 manns hærri en áður.
Við töflu I. er að athuga, að Reykjavík er þar orðin 850 manns á eptir tímanum;
yfir höfuð má víst líta svo á. að mikið af því folki, sem mannfjöldaskyrslur presta vantar,
sjeu í stærri kaupstöðuuum, og 1 þeim kaupstöðum, sem vaxa fljótt. Prestainir eru ekki búnir
að finna þá. Þetta fólk er þar optast fyrst urn stundarsakir, það stendur á leyfi til að vera
í bænum til þess, að það sje talið þar. Við húsvitjanir er þess ekki getið og svo tynist það
lengri eða skemmri tíma. Einkum synast karlmenniruir falla burtu. 1901 í nóv. telur fólks-
talið hjer 37.583 karlmenn, skvrslur presta telja 31. des. b. á. (tveim mánuðum síðar) sjá
úöflu II. 36.623. Þanuig vantar 960 karlmenn af clium þeim karlmönuum, sem kastað var
tölu á s. á. Allar konur sem taldar voru í fólkstalinu voru ......................... 40.887
en eptir skvrslum prestanna vorn þær 31. des. s. á................................... 40.669
konur sem vantaði í sk/rslurnar voru eptir því ..................................... 218
Fyrir hverja eina konu vautaði minnst 4 karlmenn. Kvennfólk skiptir ekki eins opt um
heimili og fer ekki eins opt laust og karlmenn.
Það verður að geta þess, að þótt töflurnar I—IV skipti fólkinu eptir prófastsdæm-
um, þá er þó Staðarsókn sem er í Prestsbakkaprestakalli í Strandas/slu talin með Húna-
vatnsprófastsdæmi, og Dvergasteins prestakall, það er Vestdals- og Klyppstaðasóknir taldar í
Norðurmúlasyslu til þess að svara betur til fólkstalsins 1901, sem er eptir syslum en ekki
prófastsdæmum. Sömuleiðis verður að geta þess, að fæddir og dánir á Isafirði á Akureyri og
Seyðisfirði, eru þair sömu, sem taldir fæddir og dánir í Eyrarsókn í Skutulsfirði, Akureyrar-
sókn og Vestdalssókn. í þessum kaupstöðum eru því fleiri taldir fæddir og dánir en í raun
og veru, því umhverfis alla þessa kaupstaði liggja sóknir, sem eru til sveita. I Reykjavík
er sjerstök skyrsla fyrir kaupstaðinn, og önnur fyrir Seltjarnarnes, og sóknina fyrir ofan
bæinn.
6