Lögmannablaðið - 01.10.2003, Blaðsíða 4

4 3 / 2 0 0 3
FRÁ RITSTJÓRN
Með haustskipunum kemur 3. tölublaðLögmannablaðsins að vanda. Í sama
tölublaði fyrir ári var stutt kynning á laga-
námi á Íslandi. Átti sú kynning að vera
upphafsstefið að frekari umfjöllun um
laganám á Íslandi og þróun þess. Lög-
mannablaðið er góður vettvangur skoð-
anaskipta um þetta mál sem varðar ekki
síst lögmannastéttina miklu. Nú er lög-
fræði kennd í fjórum skólum á háskóla-
stigi. Ljóst er að þeir háskólar sem telja að
sínir nemendur muni hljóta sambærilega
menntun á við kandídata frá lagadeild H.Í.
gera kröfur um að lögfræðingar sem þeir
útskrifa geti þreytt prófraun til öflunar
héraðsdómslögmannsréttinda. Þetta sást af
fjölmiðlaumfjöllun í vor þegar Alþingi
frestaði lögtöku frumvarps til breytinga á
lögmannalögunum. Hefur verið boðað að
nýtt frumvarp til breytinga á lögmanna-
lögum verði lagt fyrir Alþingi í haust. Í
blaðinu er tekið viðtal við tvo lögfræðinga
sem sátu námskeið til öflunar lögmanns-
réttinda sl. vor. Ekki er það nein tæmandi
úttekt á kostum eða göllum námskeiðsins.
En í ljósi þess að innan fárra ára kunna
lögfræðingar með ólíkan bakgrunn og
mismunandi áherslur í námi að sitja nám-
skeiðið hlýtur mikilvægi þess að vaxa
samhliða þeim kröfum sem gerðar verða
til námsefnis og skipulags kennslunnar. Til
frekari uppbyggingar er mikilvægt að fá
álit þeirra sem setið hafa námskeiðið. Við-
tal líkt og það sem birtist í þessu tölublaði
er nýmæli hjá Lögmannablaðinu.
Í þessu tölublaði er tvær greinar sem varða
skipan dómara í Hæstarétt Íslands. Nýleg
skipan í embætti hæstaréttardómara vakti
athygli og opinbera umræðu. Dómsmála-
ráðherra er í miðju þeirrar umræðu sem
handhafi skipunarvaldsins. Hæstiréttur er
ein þriggja stoða ríkisvaldsins sem stjórn-
skipunin hvílir á. Þegar rætt er um réttar-
öryggi má benda á að fátt er mikilvægara
en að festa og traust einkenni störf og
starfshætti Hæstaréttar. Ábyrgð þess sem
skipar dómara er út frá þessum stjórnskip-
unarréttarlegu sjónarmiðum mikil. Hér er
ekki um venjulegt embætti að ræða þar
sem Hæstiréttur er einn af hornsteinum
lýðræðisins. Því er nauðsynlegt að lög og
hefðir tryggi að um skipan hæstaréttar-
dómara ríki eins mikil sátt og unnt er í
lýðræðisríki. Í umræðunni hafa komið
fram sjónarmið um að fleiri en dómsmála-
ráðherra komi að skipun hæstaréttardóm-
ara og eins hefur verið rætt um hlutverk
réttarins sjálfs í því sambandi. Er mikil-
vægt að lögfræðingar taki þátt í þeirri
umræðu. Einnig er mikilvægt að allir þeir
sem hafa víðtækan lögfræðilegan bak-
grunn getið talist koma til álita sem hæsta-
réttardómarar, jafnvel þótt þeir hafi ekki
gengt störfum héraðsdómara. Á þetta
hefur Lögmannafélagið minnt. Að lokum
má velta því upp hvort nægilega vel sé
búið að Hæstarétti Íslands. Vissulega eru
húsakynni réttarins glæsileg en þótt dóm-
arar við Hæstarétt séu níu eru aðstoðar-
menn þeirra einungis þrír. Væri það
nokkur ofrausn þótt hver og einn hæsta-
réttardómari hefði sinn löglærða aðstoðar-
mann?
Þórður Bogason ritstjóri.