Lögmannablaðið - 01.06.2011, Blaðsíða 18
18 lÖgmaNNaBlaÐIÐ tBl 02/11
UMfJöllUn
þrátt fYrIr aÐ siðareglur lögmanna
kveði skýrt á um skyldur lögmanna
gagnvart umbjóðendum sínum hefur
því lítið verið sinnt hvað verður um
skjalasöfn einyrkja þegar þeir hætta
störfum eða falla frá. engin skilaskylda
er á slíkum skjalasöfnum til þjóð-
skjalasafns en lmfí, í samráði við
þjóðskjalasafn íslands, hefur nú gert
leiðbeiningar um afhendingu gagna
lögmanna og eru þær nú aðgengilegar
í handbók lögmanna á heimasíðu
félagsins.
Í skjalasöfnum lögmanna er mikið af
trúnaðarskjölum og það samræmist ekki
siðareglum lögmanna að þau lendi hjá
óviðkomandi þegar þeir hætta störfum
eða falla frá. Samkvæmt siðareglum
á trúnaðarskylda lögmanns gagnvart
skjólstæðingi að haldast eftir að verki
lýkur, hann á að halda upplýsingum
sem hann fær í starfi frá óviðkomandi
og aldrei láta í té gögn eða upplýsingar
um skjólstæðing eða fyrrverandi
skjólstæðing án dómsúrskurðar. Það
getur hins vegar verið mikilvægt fyrir
skjólstæðinga lögmanna að komast í
skjöl er varða þeirra mál og því þarf
að tryggja varðveislu og aðgengi að
gögnunum.
Þegar lögmenn hætta störfum ganga
þeir oftast frá skjalasafni sínu þannig að
þeir geti fundið gögn ef eftir þeim er
leitað. Sömuleiðis er algengt eftir andlát
lögmanna að aðstandendur gæti vel að
skjalasöfnunum eða setji þau í hendur
lögmanna sem standa þeim nærri. Það
er hins vegar erfitt að gera þá kröfu
til ættingja lögmanna að þeir varðveiti
skjalasafn þeirra þannig að siðareglur,
sem þeir í fæstum tilfellum þekkja,
haldist. Hvað þá að varðveita skjölin
þannig að þau séu aðgengileg þegar á
þarf að halda. varla er hægt að skilgreina
nánustu ættingja sem óviðkomandi en
ef skjalasafn lögmanns færi í hendur
óviðkomandi gætu vissulega óheppileg
tilvik komið upp þar sem á þessi ákvæði
siðareglna reyndi.
trúnaðarskylda lögmanna
Í leiðbeiningum Þjóðskjalasafns og
LMFÍ verður er tillaga um að miða
við að gögn lögmanna sem varða
skjólstæðinga þeirra megi ekki láta
óviðkomandi í té fyrr en 80 árum eftir
að skjal var búið til. er það í samræmi
við upplýsingalög sem gilda um skjöl
stjórnvalda. Samkvæmt siðareglum
lögmanna má hins vegar aldrei láta gögn
í té sem varða skjólstæðinga svo hér er
um ákveðna mótsögn að ræða. Sá sem
yfirfer skjalasafn lögmanns verður því að
meta skjölin með þetta í huga en einnig
ber að gæta að því að skjölin geta haft
verulega þýðingu fyrir viðkomandi síðar
meir. Önnur gögn geta farið í varðveislu
safnsins og hluti af þeim með skilyrðum
um hverjir megi fá aðgang að þeim.
skil til þjóðskjalasafns góður
kostur
nokkrum skjalasöfnum lögfræðinga hefur
verið skilað til Þjóðskjalasafns Íslands.
Þar eru þau flokkuð sem einkaskjalasöfn
Hvað á að gera við gögnin?
um skjalavörslu lögmanna