Dagblaðið Vísir - DV - 12.11.2012, Blaðsíða 18

18 Lífstíll 12. nóvember 2012 Mánudagur
Á misjöfnu þrífast börnin best
n Of hreint umhverfi getur valdið bráðaofnæmi fyrir hnetum
S
vo virðist sem foreldrar sem ala
börn sín upp á mjög þrifalegum
heimilum geti verið að stofna
lífi þeirra í hættu. Niðurstöður
nýrrar rannsóknar sýna fram á að börn
sem alast upp í mjög hreinu umhverfi
séu líklegri en önnur til að þróa með
sér bráðaofnæmi fyrir hnetum.
Á síðustu tuttugu árum hafa tilfelli
bráðaofnæmis fyrir hnetum tvöfald-
ast í Bretlandi og er áberandi mest hjá
börnum í milli- eða efristétt. Vísinda-
menn telja niðurstöður sínar styðja
þær kenningar að börn úr efnaðri fjöl-
skyldum séu með lélegra ónæmiskerfi
en þau sem eiga lítt efnaða foreldra,
þar sem heimili þeirra fyrrnefndu eru
yfirleitt hreinni. Svo virðist sem orða-
tiltækið „á misjöfnu þrífast börnin
best“ eigi því vel við í þessu tilfelli og
foreldrar ættu að varast að sótthreinsa
umhverfið sem börnin eru í. Rann-
sóknin náði til 8.306 barna en 776 af
þeim þróuðu með sér ofnæmi fyrir
hnetum á aldrinum eins til níu ára.
Bráðaofnæmi fyrir hnetum getur
verið lífshættulegt, en ofnæm-
isviðbrögð lýsa sér gjarnan með
bólgum í hálsi og munni sem valda
öndunarörðugleikum. Komist einstak-
lingur í þessu ástandi ekki fljótt undir
læknishendur getur það leitt til dauða.
Þeir sem hafa fengið alvarleg ofnæm-
isviðbrögð ganga því yfirleitt með
adrenalín sprautu á sér sem getur skipt
sköpum við slíkar aðstæður.
Ofnæmisviðbrögð við hnetum
dofna yfirleitt þegar komið er á full-
orðinsár en aðeins um 20 prósent
þeirra sem þróa með sér slíkt ofnæmi
losna alveg við það. n
Hnetur Þrátt fyrir að hnetur séu
hollar og góðar geta þær líka verið
stórhættulegar.
Þriðjungi
kvenna líður illa
eftir kynlíf
Svo virðist sem þriðja hver kona
þjáist af depurð eftir kynlíf, ef
marka má niðurstöður nýrrar
rannsóknar ástralskra vísinda-
manna. Yfir 200 konur tóku þátt
í rannsókninni og 33 prósent
þeirra sögðust einhvern tímann
á lífsleiðinni hafa fundið fyr-
ir depurð eftir að hafa stundað
kynlíf. Vísindamenn reyna nú að
finna ástæður þessa.
„Undir venjulegum kringum-
stæðum einkennast fyrstu mín-
úturnar eftir kynlíf af vellíðan og
slökun,“ segir Robert Schweitzer,
sem fór fyrir rannsókninni. „En
svo virðist sem þessar konur
upplifi í staðinn tilfinningar eins
depurð, þörf fyrir að gráta, kvíða
og eirðarleysi,“ bætti hann við.
Flottustu jóla-
markaðir Evrópu
N
ú þegar óðum styttist í jólin
er fátt skemmtilegra og jóla-
legra en að spóka sig á fal-
legum jólamörkuðum. En
fjölmarga slíka má finna
víðsvegar um Evrópu. Markaðirnir
eru jafn misjafnir og þeir eru margir
en eiga það þó allir sameiginlegt að
vera sannkölluð jóladraumalönd.
Hér eru dæmi um sex vinsæla jóla-
markaði í Evrópu sem gaman væri
að kíkja á og koma sér í smá jólaskap.
Köln
Í borginni má finna átta mismun-
andi jólamarkaði, sem laða að sér
yfir tvær milljónir gesta á ári hverju.
Tilkomumesti og vinsælasti mark-
aðurinn heitir Am Dom og er stað-
settur fyrir framan dómkirkjuna, en
hún er einn vinsælasti viðkomustað-
ur ferðamanna í Þýskalandi.
Risastórt jólatré er staðsett í
miðju markaðarins en umhverfis
það eru 160 sölubásar þar sem seld-
ur er jólavarningur af ýmsu tagi;
jólaskraut, jólatré, handverk, kerti
og keramik. Þá skemmta götulista-
menn gestum og gangandi og auka
jólastemninguna enn frekar.
Vínarborg
Christkindlmarkt fyrir framan ráð-
húsið í Vínarborg er einn þekktasti og
mest sótti jólamarkaðurinn í Evrópu.
Markaðurinn er jafnframt sá elsti en
hann á sér yfir sjö hundruð ára sögu.
Jólatrén í garðinum sem umlykja
markaðinn eru skreytt með ljósum
sem eru í laginu eins og hjörtu og
piparkökukarlar.
Á svæðinu er einnig smiðja fyrir
börn þar sem þau geta föndrað
jólagjafir og bakað smákökur á
meðan foreldrar þeirra sinna
jólagjafainnkaupum.
Dresden
Fyrst er minnst á jólamarkaðinn í
Dresden árið 1434 sem gerir hann
að elsta jólamarkaði Þýskalands.
Dresdenbúar eru að vonum mjög
stoltir af markaðinum sínum sem
nefnist Striezelmarkt, eftir ákveðinni
tegund af ávaxtaköku sem þykir þar
ómissandi á jólunum.
Mest er um að vera á markaðin-
um annan sunnudaginn í desem-
ber. Þá taka bakarar sig saman og
baka slíkar kökur handa gestum til
að gæða sér á, en þetta er hefð sem á
rætur sínar að rekja aftur til sextándu
aldar. Þá skar prinsinn kökurnar nið-
ur og gaf fátækum.
Lille
Lille í norður Frakklandi er drauma-
staðurinn fyrir jólainnkaupin en
jólamarkaðurinn þar er opinn á
hverjum degi frá 19. nóvember til 30.
desember. Á markaðinum, sem er
sannkallað jóladraumaland, er hægt
að kaupa jólaskraut, matvæli, list-
muni og keramik.
Stórt Parísarhjól gnæfir yfir mark-
aðinn og í miðju hans er
einnig um 18 metra
hátt jólatré.
Brussel
Borgin er þekkt fyr-
ir matargerðarlist
og er því tilvalinn
áfangastaður fyrir sælkera í kringum
jólahátíðina.
Þar er gott að gæða sér á
jólaglöggi, dásamlegu belgísku
konfekti, gufusoðnum sniglum, ólíf-
um og piparkökum sem eru eins og
jólasveinar í laginu.
Fiskmarkaðinum er breytt í
skautasvell í desember sem er
mjög vinsælt hjá heimamönnum.
Þar hljóma jólalögin úr stórum
hátölurum og götulistamenn
skemmta gestum og gangandi.
Bath
Steinsnar frá Bath Spa-lestarstöðinni
í Bath í suðvesturhluta Englands er
að finna jólamarkað. Um er að ræða
einn stærsta viðburð í Bretlandi og
jafnframt þann hátíðlegasta.
Markaðurinn er í hjarta borgar-
innar við helstu verslunargötuna
og er svæðið allt lýst upp með jóla-
seríum. Það er fátt hátíðlegra en
að rölta um markaðinn og gæða
sér á ostakökum, súrum gúrkum
og góðum vínum. Á markaðin-
um fæst allt sem hugurinn girnist,
bæði jólavarningur sem og aðrar
vörur. n
n Komdu þér í jólaskapið með því að kíkja á jólamarkað í Evrópu
Góð sambönd
gegn krabbameini
Hamingjusamlega giftar konur
eru líklegri en aðrar til að lifa af fái
þær brjóstakrabbamein, ef marka
má niðurstöður nýrrar rannsókn-
ar. Góð tengsl við makann, vini,
foreldra og systkini virðast skipta
miklu í baráttunni við sjúkdóminn.
Rúmlega 60 prósenta meiri lík-
ur eru á því að brjóstakrabbamein
dragi félagslega einangangraðri
konur til dauða innan við þremur
árum eftir greiningu sjúkdómsins,
en félagslega tengdari kynsystur
þeirra.
Vísindamenn segja að fjöldi
vina og fjölskyldumeðlima sem
konurnar eru í góðum tengslum
við skipti ekki endilega máli, held-
ur frekar gæði sambandanna.
Kaldara að
sitja heima
en fara út
Nú þegar veturinn er að bresta
á í öllu sínu veldi þá er oft meira
freistandi að liggja heima undir
teppi en að fara út og hitta vini.
Þegar kuldinn úti er nístandi geta
margir ekki hugsað sér að fara út
úr húsi og telja að með því tapi
þeir öllum hita úr kroppnum.
Eins undarlega og það kann
að hljóma þá er mun líklegra
að þér verði kaldara þar sem þú
situr heima undir teppi, heldur
en þú ef drífur þig út og hittir vini
þína, ef marka má niðurstöður
rannsóknar sem vísindamenn
við háskólann í Torontó fram-
kvæmdu. Félagsleg virkni fram-
kallar nefnilega andlega hlýju
sem nýtist kroppnum einnig til
að halda á sér hita. Að draga sig
í hlé og leggjast í híði yfir vetur-
inn vegna kuldans er því alls ekki
það skynsamlegasta í stöðunni.
Drífðu þig út, ræktaðu sam-
bandið við vini þína og gæddu
kroppinn hlýju.