Fréttablaðið - 04.03.2016, Page 17

Viðbættur sykur. Hvað er það? Er ekki kók alltaf tekið sem dæmi? 10,6 grömm í hverjum
hundrað millilítrum sem þýðir
106 grömm í hverjum lítra. En við
skiljum ekki alltaf svoleiðis tölur
þannig að Lýðheilsustöð hefur ein-
faldað þetta fyrir okkur og talar um
106 sykurmola í tveggja lítra flösku.
Hundrað og sex molar! Það yrði
fimmtíu cm hár turn ef honum væri
staflað upp. Það þýðir að hörðustu
kókistar, þeir sem drekka tæpan
lítra á dag, eru að drekka sykur-
molastæðu sem er ígildi Hallgríms-
kirkjuturns á hæð árlega.
Þetta er sérvalið dæmi því Hall-
grímur Pétursson var algjörlega
sykurvana maður. Hann lést árið
1674 og smakkaði aldrei unninn
sykur. Á 17. öld þurfti fólk að
totta rófur til að fá hið minnsta
sykurbragð. Það var þó ekki í boði
á Íslandi því hér hófst ekki ræktun
á rófum fyrr en á 19. öld. Auk þess
eru rófur varla til þess fallnar að
koma fólki í sykurvímu. Í rófum er
svo mikið af trefjum og leiðindum
að totta þarf þær af áfergju til að
komast nálægt því að finna bragð
af sykri.
Historía pínunnar
Ég hugsa stundum til Hallgríms í
Saurbænum þar sem hann orti um
þjáningu Krists. Hann vildi allt fyrir
lambið gera og tók lönguföstu alvar-
lega. En hvað nákvæmlega var hann
að neita sér um? Það var hvorki til
klám né sykur og enn þá tvær aldir
í rófutott. Nútímamaðurinn ætti
ekki erfitt með að fylla 50 sálma af
lýsingum á þjáningarfullum lífsstíl
17. aldar Íslendings. Það yrði sann-
kölluð „Historia pínunnar“. En það
borgar sig ekki að píslgera Hallgrím.
Hann talaði ekki vel um gyðinga í
sálmum sínum og maður gæti fengið
Simon Wiesenthal-stofnunina
upp á móti sér ef maður upphefur
hans pínu. Það eru reyndar ýkjur.
Ísraelskir gáfumenn hafa margt
betra við tímann að gera en að elta
uppi fólk sem lofsyngur sálmaskáld
sem töluðu niður gyðinga í ljóðum
á 17. öld. En það yrði örugglega ekki
vinsælt. Það er ekki stemning fyrir
því.
Vinsælt. Stemning. Stimplum
þetta aðeins inn áður en við höldum
áfram.
Kókaín-rotturnar
Það er hálf sorglegt að hugsa til þess
að við séum háð einhverju sem fólk
gat svo auðveldlega lifað án öldum
saman. Það er sagt að sykur sé meira
ávanabindandi en kókaín. Þetta var
sannað með tilraun á rottum, 94%
þeirra völdu sykur fram yfir kókaín.
Það er samt gott að vita til þess að
6% rottanna hafi valið kókaínið.
Það hefði litið mjög illa út ef allar
rotturnar hefðu valið sykurinn – við
gefum nú einu sinni börnum sykur.
Ég hugsa stundum til kókaín-rott-
anna. Þær eru vísast dauðar núna
en það hefði mátt gera eitthvað fyrir
þær sem þakklætisvott. Ég er nánast
hissa á að gosdrykkjaframleiðendur
hafi ekki nýtt tækifærið og gefið
þessum rottum eitthvað, til dæmis
nýtt búr eða hamstrahjól. Það hefði
litið vel út á Facebook-síðunni,
skapað læk og sýnt að fyrirtækin
eru góðir gæjar sem víla ekki fyrir
sér að hampa kókaínrottum – styðja
minnimáttar og þá sem synda á
móti straumnum.
Við hlæjum stundum að læk-
leikjum fyrirtækja. Það er broslegt
að fylgjast með hárgreiðslustofum
byrja með Facebook-síðu. Fyrstu
tuttugu sem læka síðuna fá 50%
afslátt á litun eða eitthvað álíka hall-
ærislegt. En hláturinn lifir ekki lengi
– allavega ekki hjá mér. Ég er bara
einstaklingur, sæmilega vel liðinn af
fjölskyldu og vinum, en samt held
ég óumbeðinn úti mínum prívat
læk-leik alla tíma sólarhringsins, alla
daga ársins. Við erum sum orðin háð
þessu. Það skiptir máli að það sem
við segjum sé vel líkað, að skoðanir
okkar séu ekki óvinsælar, að það
sem við lesum, horfum á og njótum
fái staðfestingu frá hinum.
Paradísarmissir
Titill þessa pistils er ekki vísun í
sykurinn í kókinu heldur strákinn
í hettupeysunni í Menlo Park
í Kaliforníu. Mark Zuckerberg,
forstjóra Facebook. Hér er ekki
verið að persónugera hluti – þvert
á móti – sykurfjallinu er ætlað að
vera safnheiti yfir þá menningu
sem er óhjákvæmilegur fylgifiskur
samfélagsmiðla. Fíknina í viður-
kenningu. Fíknina í eitt lítið korn í
viðbót sem kallar á annað korn og
að lokum þúsund korn sem samt eru
bara lítill sykurmoli og jafnvel þó við
fáum milljón mola þá verðum við
aldrei södd. Samt erum við enn að
totta rófur. Sykurfjallið hefur ekki
enn birst okkur í allri sinni dýrð en
ég get sagt ykkur að það er svakalegt.
Fyrr í þessum pistli hyllti ég
rotturnar hugrökku sem völdu
kókaín fram yfir sykur. Þær voru
um það bil ein af hverjum tuttugu.
En sykurfjallið býður ekki upp á
slíka tölfræði. Það vilja allir vera
líkaðir. Það vilja allir vera með í
stemningunni. Það þarf að bjóða
upp á eitthvað sterkara en kókaín
eða coca-cola til að stýra huga okkar
frá því að fá korn-skammtinn úr
fjallinu. Þessi pistill er um samhengi
og samanburð. Eitthvað ræddi ég
um þjáningu fyrr í þessum pistli.
Fíkn er þjáning. Bara djöfulsins
pest og þjáning. Hér eru ekki boðuð
nein sannindi, engin nýmæli –
þessu er bara ætlað að setja hluti
í samhengi. Mark Zuckerberg og
læk-takkinn hans er áhrifameiri
en atómsprengjan, áhrifameiri en
rokktónlist, áhrifameiri en nokkurt
eiturlyf, glassúr eða góðmeti. Þetta
er manífestó. Yfirlýsing um vanmátt,
kannski líka smá aðdáun, en einkum
vanmátt og vanþóknun.
Það er ekki fyndinn endir á
þessum pistli. Alls ekki. Lesið Pass-
íusálmana. Ekki monta ykkur af
því. Blaðið bara í þeim og grípið
hugsanir hér og þar. Ef eitthvað fer af
stað í heilabúinu grípið þá rakleiðis
Paradísarmissi eftir Milton.
Sykurfjallið
Bergur Ebbi
Í dag
Mark Zuckerberg og læk-
takkinn hans er áhrifameiri
en atómsprengjan, áhrifa-
meiri en rokktónlist, áhrifa-
meiri en nokkurt eiturlyf,
glassúr eða góðmeti. Þetta
er manífestó. Yfirlýsing um
vanmátt, kannski líka smá
aðdáun, en einkum vanmátt
og vanþóknun.
AÐALFUNDUR FJARSKIPTA HF.
Aðalfundur Fjarskipta hf. (Vodafone) verður haldinn fimmtudaginn 17. mars 2016 kl. 16:00 á Hilton
Reykjavík Nordica að Suðurlandsbraut 2, 108 Reykjavík.
Aðrar upplýsingar:
Skjöl og tillögur sem lögð verða fyrir aðalfund er að finna á vefsíðu félagsins vodafone.is/fjarfestatengsl. Hluthöfum stendur einnig til boða að nálgast skjölin í höfuðstöðvum félagsins að Skútuvogi 2,
104 Reykjavík, virka daga milli kl. 09:00 – 16:00. Fundurinn fer fram á íslensku og verða fundargögn jafnframt á íslensku. Ekki verður unnt að greiða atkvæði með rafrænum hætti á fundinum.
Hluthafi getur látið umboðsmann sækja hluthafafundinn fyrir sína hönd. Umboðsmaður skal leggja fram skriflegt umboð á eyðublaði sem unnt er að nálgast á vef félagsins.
Í samræmi við starfsreglur stjórnar og starfsreglur tilnefningarnefndar gefst hluthöfum nú tækifæri á að kjósa tvo af þremur fulltrúum í tilnefningarnefnd. Framboðsfrestur til tilnefningarnefndar er
til kl. 16.00 laugardaginn 12. mars 2016 og ber að skila framboðum á netfangið: tilnefningarnefnd2016@vodafone.is Reglur um stjórnarkjör gilda eftir því sem við getur átt um kosningu tilnefn-
ingarnefndarfulltrúanna.
Núverandi tilnefningarnefnd mun leggja til að Kristinn Hallgrímsson hrl. verði fundarstjóri aðalfundarins. Nefndin hefur jafnframt farið yfir þau framboð sem borist hafa og
skilað tillögum sínum, sbr. tilkynningu til Kauphallar Íslands, dags. 3. mars 2016.
Eftir sem áður er unnt að tilkynna um framboð til stjórnar skriflega minnst fimm sólarhringum fyrir aðalfund, sbr. 63. gr. a. hlutafélagalaga nr. 2/1995, eða fyrir kl.
16:00 laugardaginn 12. mars 2016. Framboð skulu berast á netfangið: stjorn2016@vodafone.is
Endanlegar upplýsingar um frambjóðendur til stjórnar verða birtar eigi síðar en tveimur dögum fyrir aðalfund.
Aðgöngumiðar, atkvæðaseðlar og önnur fundargögn verða afhent frá kl. 15:30 á aðalfundardegi.
Dagskrá fundarins:
1. Skýrsla stjórnar félagsins um starfsemi þess á liðnu starfsári.
2. Ákvörðun um hvernig skuli fara með hagnað félagsins á reikningsárinu 2015.
3. Ársreikningur félagsins fyrir liðið starfsár lagður fram til staðfestingar.
4. Tillaga um stefnu um arðgreiðslur og/eða endurkaup eigin hluta.
5. Tillaga um starfskjarastefnu félagsins.
6. Ákvörðun um þóknun til stjórnarmanna fyrir árið 2016.
7. Kosning stjórnar félagsins.
8. Kosning tveggja fulltrúa í tilnefningarnefnd félagsins í samræmi við
starfsreglur stjórnar og starfsreglur tilnefningarnefndar.
9. Kosning endurskoðanda félagsins.
10. Tillögur um breytingar á samþykktum félagsins:
a) Tillaga um lækkun hlutafjár til jöfnunar eigin hluta, sem breytir 4. gr.
samþykktanna.
b) Tillaga um lækkun hlutafjár, með greiðslu til hluthafa, sem breytir einnig
4. gr. samþykktanna.
c) Tillaga um að heimila félaginu kaup á eigin hlutum, sem verður nýr
viðauki við samþykktirnar.
11. Önnur mál löglega upp borin.
Vodafone
Við tengjum þig
s k o ð u n ∙ F R É T T a B L a ð i ð 17F Ö s T u d a g u R 4 . m a R s 2 0 1 6
0
4
-0
3
-2
0
1
6
0
4
:1
9
F
B
0
5
6
s
_
P
0
4
0
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
5
6
s
_
P
0
2
9
K
_
N
Ý.p
1
.p
d
f
F
B
0
5
6
s
_
P
0
1
7
K
.p
1
.p
d
f
F
B
0
5
6
s
_
P
0
2
8
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
tio
n
P
la
te
re
m
a
k
e
: 1
8
A
9
-D
D
E
0
1
8
A
9
-D
C
A
4
1
8
A
9
-D
B
6
8
1
8
A
9
-D
A
2
C
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
4
A

F
B
0
5
6
s
_
3
_
3
_
2
0
1
6
C
M
Y
K