Vestfirska fréttablaðið - 15.10.1992, Page 8
VESTFIRSKA
8
Fimmtudagur 15. október 1992
Skrifaði afsökunarbréf til Guðmundar Ingólfssonar og fékk byggingarleyfið aftur...
Sjálfstæðismenn
og kratar verstir
„Svona geta öfund og skilningsleysi leitt af
sér hin leiðinlegustu mál. Þeir sem voru mér
erfiðastir í þessum málum varðandi byggingu
hússins við Aðalstræti 20 voru sjálfstæðis-
mennirnir í bæjarstjórninni og kratar. Ágætir
vinir mínir í Reykjavík, sem aðstoðuðu mig á
þessum tíma, þar á meðal lögfræðingur sem
annaðist fyrir mig samningagerð við ríkið og
fjármálaráðuneytið, þeir undruðust hvernig
bæjaryfirvöld hér reyndu að koma í veg fyrir
að áform mín gengju fram. Það var alveg með
ólíkindum hvernig bæjaryfirvöld reyndu að
hefta mínar framkvæmdir, eins og líka kom í
Ijós þegar þau sviptu mig leyfi til að standa
fyrir byggingum hér á ísafirði, vegna þess að
ég hafði steypt þessar frægu svalir
nokkrum klukkutímum áður en átti að sam-
þykkja þær endanlega í bæjarstjórn, en þær
höfðu áður verið samþykktar í byggingar-
nefndinni."
Steypti nokkrum klukku-
tímum of snemma
„Ég treysti því að samþykkt byggingar-
nefndar stæði og það væri einungis formsatriði
að leggja hana fyrir bæjarstjórn. Enda hefur
slíkt alltaf tíðkast hér og ekki þótt tiltökumál.
Ég var kominn í mikla tímapressu með að
steypa, enda komið fram á haust og dagsektir
yfirvofandi. Þegar samþykki byggingamefndar-
innar lá fyrir á mánudagskvöldi gekk ég í það að
gera klárt og gat steypt á fimmtudeginum, en
bæjarstjórnarfundurinn var þá um kvöldið. En
ég hefði eins getað skvett bensíni á eld, eins og
að steypa áður en formlegt samþykki bæjar-
stjórnar lá fyrir. Guðmundur Ingólfsson og fleiri
öskruðu og létu ölium illum látum út af lög-
brotum mínum. Bæjarfulltrúi nokkur, sem sjálf-
ur lenti nú í miklu klandri litlu seinna, sagði á
fundinum að ég væri þarna í hinum verstu mál-
um að gera þetta án samþykktar bæjarstjómar-
innar.
Svo mikið gekk á, að sumir vildu senda mér
hraðskeyti strax um nóttina, þegar bæjar-
stjórnarfundinum lauk, og tilkynna mér að ég
væri sviptur réttindum og yrði að taka svalirnar
niður í hvelli.
I þessum hremmingum kom sú hugsun upp
hjá mér í fyrsta sinn, að réttast væri að gefast
upp við þetta, skilja tóttina eftir eins og hún
var og hverfa í burtu. En það var svo spennandi
að sjá til þess að Áfengis- og tóbaksverslunin
kæmist inn á réttum tíma, og þetta var svo stórt
verkefni og í svo mikið ráðist með þetta hús,
að ég barðist fyrir því að fá þetta leiðrétt. Og
það var líklega þá sem ég átti í fyrsta sinn
einhver samskipti sem heitið gátu við Harald
L. Haraldsson þáverandi bæjarstjóra. Og ég
varð fyrir miklum vonbrigðum. Hann hafði
staðið að því nokkru áður að samþykkja þetta
í byggingarnefndinni, sem var svo aftur fellt í
bæjarstjórninni, og síðan var mér gert skyit að
senda inn nýjar teikningar að inndregnum
svölum, eins og þær eru núna.“
Barátta við kerfiskalla
„Áður en ég fór að byggja í Aðalstræti 20
var ég búinn að komast að samkomulagi við
Albertu heitina Albertsdóttur um að kaupa
þarna lóð sem dánarbú Marsellíusar Bern-
harðssonar átti, einnig við G. E. Sæmundsson
og þá fjölskyldu um lóð í þeirra eigu. Eigendur
þessara lóða hefðu aldrei viljað ganga til sam-
komulags um lóðirnar við forystumenn bæjar-
stjórnar á þeim tíma. Aftur á móti tók afar
langan tíma og mikið þref að fá til viðbótar
smáskika af landi bæjarsjóðs til að geta byggt
þetta hús, enda var unnið markvisst gegn því
að þetta gæti gengið fram.“
- Með hverjum hefur þér þótt best op .nest
gaman að vinna hér í bænum?
Hugsjónir Sjálfstæðis-
flokksins í framkvæmd...
„Það eru nú margir sem ég hef haft gaman
af að vinna með, það er alltaf gaman að vinna
með fólki sem hefur áhuga á því að takast á
við vandamálin. Ég hef held ég oft á tíðum náð
betri samstöðu við menn í öðrum flokkum en
Sjálfstæðisflokknum, enda var nú Sjálfstæði-
sflokkurinn hér lengi undir forystu Guðmund-
ar Ingólfssonar. Það voru ekki margir sem
náðu hreinu og góðu sambandi við hann, og
mætti kannski margt um það segja. En ég held
nú að almennt hafi verið ágætt að vinna með
mörgu af þessu fólki. Mér finnst nú samt að
það hafi orðið mér til trafala að þurfa að sækja
öll mín mál undir bæjaryfirvöld á ísafirði á
liðnum árum. Þar hafa mér oft fundist mínir
flokksmenn ansi langt frá þeim hugsjónum sem
þeir þykjast vera að berjast fyrir, frelsi ein-
staklingsins og jafnræði manna.“
- En þið Haraldur bæjarstjóri voruð búnir
að ná ansi vel saman í lokin...
„Já, ég er nú fljótur að gleyma því þó að
einhvern tímann slettist uppá vinskapinn. Þeg-
ar Haraldur var látinn tilkynna mér að ég væri
sviptur byggingarleyfinu, þá man ég að hann
var nú heldur niðurlútur, og Bjarni byggingaf-
ulltrúi líka... “
Afsökunarbeiðni
og byggingarleyfí endurheimt
- Hvað var það lengi sem þú misstir byg-
gingarleyfið?
„Það var nú stutt, nokkrar vikur, minnir
mig. Ég var látinn skrifa bréf til forseta bæjar-
stjórnar, Guðmundar Ingólfssonar, og biðjast
afsökunar á frumhlaupi mínu, og í staðinn fékk
ég byggingarleyfið aftur.“
Framboð Haraldar L.
„En aftur varðandi Harald L. Haraldsson,
síðustu árin var hann að öllum líkindum sá
maður sem hafði víðtækasta þekkingu og reyn-
slu í málefnum ísafjarðar. Og reynslan er að
mínum dómi það sem mestu skiptir. Þegar ég
vissi að Haraldur hafði áhuga á því að taka þátt
í bæjarmálum á flokkspólitískum grundvelii,
þá spurði ég hann hvort það mætti stinga upp
á honum til að vera á framboðslista Sjálfstæðis-
flokksins í bæjarstjórnarkosningunum. Og
hann neitaði því ekki. Ég vildi nýta krafta og
reynslu Haraldar, alveg eins og reynslu og
þekkingu Ólafs Helga Kjartanssonar og fleiri
þáverandi forystumanna flokksins á Isafirði.
Þessu var Ólafur algjörlega mótfallinn, og
sagði að það kæmi ekki til greina að hann yrði
á sama lista og Haraldur. Þetta fannst mér
óbilgirni, og eftir þetta fannst mér gleikka
mjög bilið á milli mín og þeirra sem voru í
forystu íbæjarmálumfyrirSjálfstæðisflokkinn,
jafnframt því sem í mér var nokkur beiskleiki
gagnvart vissum mönnum í forystusveit Full-
trúaráðsins vegna framkvæmdanna í Hafnar-
stræti 12 á sínum tíma. Þar fannst mér mjög
ómaklega að mér vegið af manni sem þar hefur
ráðið öllu nokkuð lengi.“
Aö selja húsið í Sunnuholti 1
- Varla hefur það verið fyrirætlun þín og
fjölskyldu þinnar að flytjast frá ísafirði, ekki
hafið þið byggt húsið í Sunnuholtinu upp á það
að selja það og fara til Reykjavíkur. Hvernig
tilfinning er það að vera á miðjum aldri að
yfirgefa allt og byrja upp á nýtt á nýjum stað?
„Það er rétt sem þú segir. Það var aldrei
ætlunin að flytjast héðan. Við hefðum aldrei
farið út í það að byggja svona persónulegt hús,
svona mikið öðruvísi en venjulegt er, hús al-
gerlega eftir eigin hugmyndum, í þeim tilgangi
að selja það nokkurn tíma. En aðstæðurnar
hafa einfaldlega orðið þannig, að ég hef lent
upp á kant við forystumenn bæjarfélagsins. Ég
hef verið hér með nokkuð umsvifamikinn rek-
stur og drift og verktakastarfsemi, og slíkt er
því marki brennt að maður þarf að hugsa hlut-
ina með miklum fyrirvara og gera plön langt
fram í tímann. Og þegar ég rak mig alltaf á
þröskulda og veggi hjá bæjarstjórnarmönnum,
eins og til dæmis varðandi hugmyndir mínar
um húsbyggingar úti í Krók fremur en inni í
Seljalandshverfi, þá kom það smátt og smátt í
ljós að ég átti enga samleið með þessum
mönnum. Eins með það þegar ég lét gera til-
lögu að stórhýsi þar sem áhaldahúsið er nú og
hefði nýtt þá skemmtilegu lóð betur en nú er
gert. Það var sama þó að hluti af bæjarkerfinu
væri mér sammála, þá voru mennirnir sem
raunverulega réðu ferðinni alls ekki í takt við
það.“
Hugmyndir um húsbyggingar
úti í Krók
„Á sínum tíma var ég alls ekki sammála því
að ráðist yrði í framkvæmdir í Seljalandshverf-
inu og inni í Múlalandi. Ég þóttist sjá fyrir að
byggingaframkvæmdir myndu heldur dragast
saman á ísafirði og ekki yrði almennur áhugi
fyrir því að byggja þar eins glæsileg hús og risu
á sínum tíma hér í Holtahverfinu. Þetta hefur
allt komið á daginn. Fyrst var mikil eftirspurn
eftir lóðum í þessu nýja hverfi, en allir sjá núna
hvernig það hefur svo farið. Ég vildi heldur að
byggt yrði úti á Eyrinni, frekar litlar og ódýrar
íbúðir sem fólk ætti auðvelt með að kaupa.
Ég lét í samráði við Harald bæjarstjóra
teikna og hanna hugmynd að fjórum blokkum
úti í Krók, með alls 36 fbúðum. Þetta áttu að
vera einföld hús og allt miðað við að kostnaður
yrði sem minnstur, og íbúðunum átti að skila
tilbúnum undir tréverk svo að fólk gæti gert
sem mest sjálft. Þetta var lagt fyrir bæjarráð,
en eina svarið þaðan var að þetta væri alveg út
úr kortinu og ekkert hægt fyrir mig að gera.
Þetta varum 1986 eða 1987. Daginn eftir þenn-
an bæjarráðsfund sveif þáverandi bæjarritari á
mig frammi á gangi, tók utan um mig og bauð
mér lóðina við Pollgötuna. Þannig fékk ég
hana.“
Ágreiningur við Daða
út af Pollgötuhúsinu
- Varð ekki einhver ágreiningur út af lóðar-
réttindum þess húss?
„Jú, Daði Hinriksson taldi að faðir hans ætti
þar lóðarréttindi vegna Aðalstrætis 13. Þarna
var búið að fylla langt fram í sjó og hann átti
ekkert tilkall til þeirrar uppfyllingar. Daði var
mér óskaplega erfiður og leiðinlegur í þessu
máli. Ég reyndi að leiða þetta hjá mér alla tíð
á meðan framkvæmdir stóðu yfir, enda var
þetta í rauninni mál bæjarsjóðs en ekki mitt.“
- Þú varst í hafnarnefnd ísafjarðar...
Alltaf varamaður...
„Já, og þó eiginlega ekki. Ég var sat í henni
í nokkur ár, en ávallt sem varamaður. Mér var
aldrei treyst til að vera aðalmaður í neinni
nefnd á vegum flokksins. Ég kom inn í hafnar-
nefnd sem varamaður fyrir Guðmund Ingólfs-
Svalamálið við Aðalstræti 20 með því erfiðara
sem ég hef lent í um dagana...
Ifréttablaðip |---------------
r-
son þegar hann hætti að mæta. Þá voru mikið
til umræðu kaup bæjarsjóðs á slippnum marg-
fræga, og þá komu nú aftur fram þessi viðhorf
sjálfstæðismannanna, að reyna að koma í veg
fyrir að fjölskylda Marsellíusar heitins fengi
nokkuð út úr lífsstarfi gamla mannsins. Og
þeim tókst það nokkuð vel. Athyglisvert er
það líka, að það skortir ekki í stefnuræður og
kosningaloforð flokksins að byggja skuli upp
og veita atvinnufyrirtækj um í bænum stuðning.
Til dæmis er búið að lofa því í tuttugu ár að
koma upp aðstöðu fyrir skipaviðgerðir niðri í
Neðsta. En efndirnar eru aldrei neinar, þrátt
fyrir brýna þörf á slíku vegna hinnar miklu
bátaútgerðar hér á ísafirði."
Þorsteinn og Davíð
- Hvort hefur þú verið stuðningsmaður Þor-
steins eða Davíðs?
„Ég studdi Þorstein á sínum tíma. Aftur á
móti hef ég alltaf haft það fyrir reglu að styðja
þann mann sem er formaður flokksins hverju
sinni.“
Klofningur í- og D-Iista
- Verða ísfirskirsjálfstæðismenn grónirsára
sinna og óklofnir við næstu bæjarstjórnarkosn-
ingar eða verður gjáin milli D- og í-lista enn
til staðar?
„Það er ekkert sem bendir til þess að sættir
séu á næsta leiti, ef marka má nýafstaðna aðal-
fundi Sjálfstæðisfélags ísafjarðar og Fulltrúar-
áðs sjálfstæðisfélaganna á ísafirði. Auðvitað
eru það gríðarleg vonbrigði að svo skuli vera
komið fyrir sjálfstæðismönnum á {safirði, að
þeir skuli vera klofnir nánast í tvær fylkingar.
Mér kæmi ekki á óvart þótt fram kæmu tvö
framboð ísfirskra sjálfstæðismanna við næstu
kosningar. Fámenn klíka öfgamanna hefur
völdin hjá D-listanum. Það er ekkert nema
sameining sveitarfélaga á norðanverðum Vest-
fjörðum sem gæti hindrað klofning í næstu
kosningum.
Með því að láta sleggjudóma um einstaka
menn ráða ferðinni þegar samstarfið rofnaði
og koma fram við þá sjálfstæðismenn sem
studdu f- listann eins og gert var, hafa D-lista-
menn komið því til leiðar að það mun taka
langan tíma að ná flokknum saman aftur. Með
öflugum sameinuðum lista hefði þetta allt get-
að farið vel, en með framkomu þeirra í félögu-
num nú undanfarið, þar sem í-listamönnum er
sparkað við öll tækifæri, tel ég að líða muni
langur tími þar til menn ná saman á ný. Ég
óska þess að þeir sem standa að í-listanum
eflist og vinni enn stærri sigur næst og verði
hinn raunverulegi burðarás Sjálfstæðisflokks-
ins í málefnum bæjarfélagsins, ísafjarðar-
kaupstað til heilla.“
Einar Oddur og Einar Kristinn
- Nú má telja líklegt að Matthías dragi sig í
hlé frá þingstörfum við næstu kosningar. Verð-
ur Einar Kristinn þá ótvíræður leiðtogi vestfir-
skra sjálfstæðismanna eða sérðu fyrir þér ein-
hvern nýjan leiðtoga?
„Ég held að næsti forystumaður sjálfstæðis-
manna á Vestfjörðum sé Einar Oddur Kris-
tjánsson á Flateyri. Það kæmi mér ekki á óvart
þótt Einar Oddur myndi setjast í sæti Matthí-
asar í næstu kosningum. Varðandi Einar Krist-
in má kannski segja það, að það sem háir hon-
um þrátt fyrir að hann sé bæði ungur maður og
ákaflega duglegur og skeleggur, er að hann var
allt of lengi varamaður, allt of lengi í biðstöðu,
það tók allt of langan tíma fyrir hann að komast
í valdastöðu.“
Fiskurinn er undirstaðan
- Heldur þú að það verði byggð á ísafirði, á
Vestfjörðum, um aldamótin?
„Já, ég held það nú. Reyndar fer það alveg
eftir því hvað gerist í fiskveiðimálum, ísfirð-
ingar og aðrir Vestfirðingar eru algerlega háðir
því að það veiðist fiskur. Ef þorskveiðar halda
áfram að fara niður á við, þá eiga þessi byggð-
arlög enga framtíð fyrir sér. Fiskveiðarnar eru
undirstaðan."
- Ertu beiskur, ertu bitur yfir því að neyðast
til að fara héðan frá ísafirði?
Hlakka tU að takast á
við ný viðfangsefni
„Nei, ég er alls ekki beiskur. Ég hlakka til
að takast á við nýjan stað, nýtt umhverfi, nýja
möguleika. Við erum búin að ákveða það að
láta það sem liðið er liggja milli hluta. Sjálfsagt
hef ég átt töluverðan þátt í því sjálfur að svona
er komið, þó að sjálfsagt sé alltaf hægt að
kenna öðrum um að einhverju leyti.“
Hlynur Þór Magnússon.