Ritröð Guðfræðistofnunar - 01.01.2008, Blaðsíða 127

í 9. bekk, þegar talið berst að dauðanum, viðurkennir Berglind að hún
sé hrædd við dauðann:
— Eg óttast að hann sé svona kvalafullur.
— Hugsarðu eitthvað um dauðann?
-Já.
— Hvað þá?
— Kvalafullur og hvað verður eftir dauðann. Kannski endurfieðumst við eða
kannski verðum við bara mold.
Ari síðar eru viðhorf hennar svipuð:
— Mér finnst alltafeins og við endurlífgumst. Samt veit ég bara með skynsem-
inni að við verðum bara mold. Eg trúi pví ekki beint.
Svo virðist sem Berglind vilji trúa á líf eftir dauðann þótt skynsemin
segi henni að dauðinn sé líklega endir alls. Þegar hún er spurð að því hvað
henni finnist best að gera þegar hún er sorgmædd eða líður illa leggur hún
áherslu á að það gerist nú ekki oft en þegar það gerist finnist henni best að
skrifa eitthvað í dagbókina eða liggja í rúminu og hugsa.
Á yfirborðinu gæti tilvistartúlkun Berglindar virst þverstæðukennd og
endurspegla ákveðna spennu milli skynsemi og trúar eða milli veraldlegra
og trúarlegra hugmynda. Hún trúir ekki á Guð, Jesú Krist eða kristidóm-
inn, skýringar hennar á því hvernig heimurinn varð til eru af vísindalegum
toga, kirkjan hefur enga þýðingu fyrir hana og hún virðist líta á dauðann
sem endi alls. Þetta er í samræmi við bakgrunn hennar sem einkennist af
trúleysi. Á sama tíma telur hún að það sé til eitthvað yfirnáttúrlegt og hún
biður að minnsta kosti stundum. Hún á í erfiðleikum með að hugsa sér að
dauðinn sé endir alls og finnst að við munum á einhvern hátt lifa aftur, þótt
skynsemin segi henni annað.
Nánari greining á þessum viðhorfum sýnir að Berglind er fyrst og fremst
að reyna að finna merkingu og tilgang í tilveru sína og reynslu. Bakgrunnur
hennar er ef til vill þverstæðukenndur þar sem hún kemur úr fjölskyldu með
veraldleg lífsviðhorf en á sama tíma hefur hún orðið fyrir vissum áhrifum af
ráðandi trúarbrögðum samfélags og menningar. Það kemur einnig í ljós að
afstaða Berglindar til trúarbragða er jákvæð og hún skilur að þau hafi gildi
fyrir fólk sem trúir, gefi því öryggi og svör við tilvistarspurningum. Þetta
125