Hagskýrslur um manntöl - 01.01.1949, Síða 53
Manntalið 1940
51*
H. Erlendir ríkisborgarar.
Sujets étrangers.
Við manntalið 2. des. 1930 var í fyrsta sinn spurt um ríkisborgara-
rétt manna. Á eldri manntölum sést aðeins, hve margir voru fæddir
erlendis, en ekki hve margir voru borgarar annarra ríkja. Af búsettu
fólki hér á landi töldust við manntalið 1940 1 158 manns vera ríkisborg-
arar annarra ríkja, eða l.o% af mannfjöldanum. Var rúmlega helming-
urinn karlar, en konur tæplega helmingur. 1930 voru erlendir ríkis-
borgarar hér töluvert fleiri, 1 454 eða 1.3% af mannfjöldanum þá. Stríðið
á auðvitað sinn þátt í því, að þeir voru færri 1940. Eftirfarandi yfirlit
sýnir, hvernig hinir erlendu ríkisborgarar skiptust niður á löndin, sem þeir áttu rikisborgararétt i. 1940 1930
Karlar Konur Alls Alls
Danmörk 331 301 632 745
Noregur 106 105 211 437
Þýzkaland 71 86 157 121
Kanada 22 25 47 43
Sviþjóð 19 22 41 46
Bretland 16 13 29 25
Holland 8 5 13 5
Austurríki 3 2 5 10
Frakkland 3 2 5 2
Belgia 4 4 1
Bandariki N.-Ameríku .... 3 3 5
Kína 1 2 3
Tjekkóslóvakia 1 1 2 2
Lettland 1 1 2 1
Póiland 2 2 1
Litavía 2 2
Finnland 7
Sviss 2
Ungverjaland 1
Samtals 584 574 1158 1 454
Nálægt % af þessu fólki 1940, eða 734 manns, áttu heima í Reykja-
vík, 198 í hinum kaupstöðunum, 62 í verzlunarstöðum með yfir 300 íbúa, en
64 i minni verzlunarstöðum og sveitum. 690 voru fæddir erlendis, flestir
í landinu, þar sem þeir áttu borgararétt, en 468, eða rúml 40%, voru
fæddir á íslandi, þar af 309 konur, en ekki nema 159 karlar. Eru það börn
erlendra manna og islenzkar konur þeirra, er hafa hlotið ríkisfang manns
síns við giftinguna. Með lögum nr. 33, 15. júní 1926, er svo ákveðið, að sá,
sem öðlazt hefur íslenzkt ríkisfang, er hann fæddist, heldur því, þótt
hann verði ríkisborgari í öðru landi, þar til hann flyzt búferlum af landi
héðan. Þær íslenzkar konur, sem gifzt hafa erlendum mönnum síðan
lög þessi gengu í gildi, hafa því tvöfaldan borgararétt meðan þær eru
kyrrar hér á landi, bæði íslenzkan og borgararétt manns síns. Við mann-