Hagskýrslur um kosningar - 01.01.1988, Blaðsíða 18

16
Forsetakjör 1988
6. yfirlit. Atkvæði greidd utan kjörfundar og samkvæmt vottorði
í forsetakjöri 25. júní 1988
Absentee votes and votes cast in a different polling area in presidential election on June 25,1988
AtkvæÖi greidd utan kjörfundar absentee votes VottorðsatkvæÖi votes cast in a polling area other than that of registration
Send beinl til í ÖÖru i sama
Alls yfirkjörstjómar svcitarfélagi svcitarfélagi
total sent direclly to constitu- outside home within home
ency electoral committee commune commune
Alls Karlar Konur Alls Karlar Konur Alls Karl- Kon- Alls Karl- Kon-
total men women ar ur ar ur
Allt landiO lceland 16.988 7.795 9.193 804 388 416 35 20 15 68 20 48
Reykjavik 6.222 2.751 3.471 - - - • • • 67 20 47
Reykjaneskjördæmi 3.679 1.691 1.988 43 20 23 - _ - - _ _
V esturlandskjördæmi 1.140 551 589 96 48 48 - - _ _ _
Vestfjaröakjördæmi 864 415 449 121 53 68 1 1 _ _ _
Noröurlandskjördæmi vestra 704 321 383 42 21 21 7 3 4 1 _ 1
Noröurlandskjördæmi eystra 2.011 939 1.072 222 106 116 3 2 1 - _ _
Austurlandskjördxmi 1.123 541 582 159 78 81 17 10 7 _ _ _
Suöuriandskjördæmi 1.245 586 659 121 62 59 7 4 3 - - -
4. Atkvæði greidd utan kjörfundar
Absentee votes
Kjósandi, sem gerir ráð fyrir því að hann geti
ekki vegna fjarveru eða af öðrum ástæðum sótt
kjörfund á kjördegi á þeim stað þar sem hann er á
kjörskrá, hefur heimild til að greiða atkvæði utan
kjörfundar.
Skilyrði þess að mega greiða atkvæði utan
kjörfundar hafa verið rýmkuð á síðari árum. Við
kosningamar 1916, er slík atkvæðagreiðsla fór
fyrst fram, og lengi síðan var heimildin bundin við
sjómenn og aðra sem staddir yrðu utan þess hrepps
eða kaupstaðar, þar sem þeir stóðu á kjörskrá, þá er
kosning færi fram, og neyttu ekki hins almenna
réttar til þess að greiða atkvæði á öðrum kjörstað
í sama kjördæmi (sbr. 5. kafla hér á eftir).
Með lögum nr. 15 5. apríl 1974 var heimildin
látin ná tíl þeirra, sem samkvæmt læknisvottorði
væri ráðgert að dveljast myndu á sjúkrahúsi á kjör-
degi, svo og bamshafandi kvenna, sem ætla mætti
að gætu ekki sótt kjörfund á kjördegi.
Samkvæmt lögum nr. 4 15. mars 1983 máttu
þeir einnig greiða atkvæði utan kjörfundar, sem
gátu ekki sótt kjörfund á kjördegi af trúarástæðum.
Eftir breytingu á kosningalögunum 1987 er
kjósanda sem greiðir atkvæði utan kjörfundarekki
lengur gert að tílgreina ástæðu þess að hann muni
ekki geta sótt kjörfund á kjördegi.
Atkvæðagreiðsla utan kjörfundar getur farið
fram hjá bæjarfógetum, sýslumönnum og hrepp-
stjórum, og um borð í íslensku skipi, enda hafi
skipstjóri fengið afhent kjörgögn og kjósandinn
skrásettur á skipinu. Erlendis má greiða atkvæði
utan kjörfundar í skrifstofu sendiráðs, fastanefnd-
ar eða sendiræðisskrifstofu, svo og í skrifstofu
kjörræðismanns samkvæmt auglýsingu utanrikis-
ráðuneytisins fyrir kosningar.
Aðgangur tíl atkvæðagrciðslu utan kjörfundar
var auðveldaður með setningu laga nr. 25/1974,
um breytingu á kosningalögum. Allir kjörræðis-
menn geta nú farið með atkvæðagreiðslu utan
kjörfundar eftir því sem utanríkisráðuneytið á-
kveður, en þetta var áður bundið við að þeir væm
af íslensku bergi brotnir og skildu íslensku. Þá er
og í fyrr nefndum lögum það nýmæli, að héraðs-
dómara eða hreppstjóra er heimilað að láta slíka
atkvæðagreiðslu fara fram á sjúkrahúsi eða dvalar-
heimili aldraðra, enda sé kjósandi sjúklingur eða
vistmaður í stofnuninni.
Við þjóðaratkvæðagreiðslur um sambandslög
og stjómarskrá 1918 og 1944 var leyft að kjósandi
greiddi atkvæði heima hjá sér væri hann ekki
heimanfær til kjörstaðar sökum elli eða vanheilsu.
Sama heimild var sett í lög fyrir alþingiskosning-
amar 1923, en hún var síðan afnumin 1924, því að
hætt þótti við misnotkun.