Skólavarðan - 01.04.2005, Blaðsíða 3
3
FORMANNSPISTILL
SKÓLAVARÐAN 3.TBL. 5. ÁRG. 2005
Umræða um samræmd próf upphefst ævinlega í þjóðfélaginu
þegar niðurstöður úr þeim liggja fyrir. Sitt sýnist hverjum. Nú
fyrir skemmstu fengu skólarnir, og þar með foreldrar og nem-
endur, niðurstöðu úr samræmdum prófum í 4. og 7. bekk. Vænt-
anlega verða niðurstöður úr hverjum skóla gerðar opinberar
innan skamms. Ég hef ekki ennþá hitt þann skólamann sem er
samþykkur því að opinbera þessar tölur sem síðan eru notaðar
af misvitrum mönnum til að „dæma“ skóla. Sumir vilja ganga
svo langt að fella niður samræmd próf. Vel má vera að fundin
verði önnur og betri leið við mat á skólastarfi innan nokkurra ára
þegar einstaklingsmiðað skólastarf er lengra komið.
En samræmdu prófin eru bara ein af mörgum leiðum sem
skólarnir hafa til að meta árangur nemenda. Ég tel að þau séu
gagnleg ef haft er í huga hvers konar matstæki þau eru og horft
framhjá því hvernig niðurstaðan er notuð úti í þjóðfélaginu. Það
er gott fyrir skóla og starfsmenn þeirra að hafa einhvers konar
miðlægt mat þannig að þeir fái upplýsingar um hvar þeir standa
að einhverju leyti, borið saman við aðra. Þetta á ekki síst við
um fámenna skóla og þar tala ég af reynslu. Það er erfitt fyrir
Nýtum niðurstöðurnar til að
gera gott skólastarf enn betra
Samræmd próf og alþjóðlegar kannanir
Hanna Hjartardóttir
einyrkja; kennara með innan við tíu nemendur í árgangi, að meta
marktækt hvernig staðan er. Því má heldur ekki gleyma að ekki
fást aðeins niðurstöður úr mismunandi þáttum hvers fags heldur
er einnig hægt að fá frammistöðumat (gengi) hvers nemanda frá
4. til 7. bekkjar sem er mjög gagnlegt.
Alþjóðlegar kannanir hafa að nokkru leyti samhljóm með
samræmdum prófum. Oft og tíðum eru heil skólasamfélög landa
dæmd eftir niðurstöðum þeirra. Gott dæmi um þetta er PISA-
könnunin. Við þurfum ekki að setja allt á annan endann þótt
við komum ekki betur út en þessi eða hin þjóðin, heldur eigum
við að nýta okkur niðurstöðurnar til að gera gott skólastarf enn
betra. Það er gott og gagnlegt að skoða hvað það er sem liggur
að baki ef ekki gengur vel og jafnframt sjálfsagt að skoða hvað
þær þjóðir eru að gera sem koma best út úr slíkum könnunum.
Þetta snýst um það fyrst og fremst að láta ekki samræmd próf
og alþjóðlegar kannanir stjórna starfi okkar heldur nýta niður-
stöðurnar skólastarfinu í vil.
Hanna Hjartardóttir er formaður Skólastjórafélags Íslands.