Kvennalistinn - 01.06.1985, Qupperneq 12

n______________________________________________________________________________________
— Árið 1983 voru karlar við skrifstofustörf með 30,0% hærra dagvinnukaup en konur.
Framkvæmdanefnd um launa-
mál kvenna hafði samband
hingað austur í maí 1984, fyrir-
hugað var að halda fund hér.
Komu nokkrar konur saman til
að undirbúa hann. Af fundinum
varð þó ekki, einkum vegna þess
að stór hluti þeirra kvenna sem
lægstu launin hafa, voru við
vinnu í fiskvinnslunni á sama
tíma.
Um svipað leyti var talað við
tvær konur vegna fyrirhugaðrar
ferðar KVENNALISTANS um
landið, sem nefnd hefur verið
kvennarútan. Ekki var að sökum
að spyrja áhuginn kviknaði. Stór
hluti þeirra kvenna sem höfðu
verið að undirbúa launamála-
fundinn, héldu áfram til þess að
undirbúa komu kvennarútunnar.
hann 7. júní rann kvennarútann í
hlað og vakti mikla athygli, um
kvöldið var haldinn fjölmennur
fundur. Kom fram mikill áhugi
fyrir því sem Kvennalistakonur
eru að gera. Stuttu seinna
komum við saman, og ræddum
ýmsar hugmyndir um hugsanlegt
starf. Lítið gerðist þó fyrr en á
haustdögum, en þá hittust konur
á ný, hressar og kátar eftir sólrfkt
sumar.
Þann 11. nóvember var hinn
formlegi stofnfundur haldinn.
Voru þær Sigríður Dúna Krist-
mundsdóttir og Guðný Guð-
mundsdóttir gestir okkar.
Kynntu þær okkur stefnuskrána
og gáfu holl og góð ráð. Um það
bil 40 konur eru nú skráðar
félagar og hafa flestar starfað með
frá byrjun.
Fram til áramóta komum við
saman á laugardagseftirmiðdög-
um til skrafs og ráðagerða. En á
fundi 10. des. fór stðan allt í
gang. Myndaðir voru hópar til
að ræða stefnuskrána, reglugerð
Kvennalistans og starfið fram-
undan.
Á miðjum þorra var hist á ný
og skiluðu hóparnir niðurstöð-
um. Samþykktar voru starfs-
reglur fyrir angann og ákveðið
að gefa honum nafnið „SKASS"
(Samtök kvenna í Austur-Skafta-
fellssýslu). Myndaðir voru starfs-
hópar, tvær konur tóku að sér að
halda félagsmálanámskeið og
leshringir fóru af stað. Nánar er
fjallað um starfið hér á síðunni.
Svava Kr. Guðmundsdóttir
Silfurbraut 10,
Sími 97-8583
Vinnusími 8373
HVERNIG LÍST ÞÉR Á
KVENNALISTANN HÉR?
Óskar Helgason
Stöðvarstjóri Pósts og síma
„Mér finnst það jákvætt sem
þið hafið verið að gera. Umræð-
an er gagnleg og ég vænti góðs af
þessu í framtíðinni“.
Konur hafa á síðustu árum sameinast í kvennahreyfingum
af ýmsu tagi og hafa þessar hreyfingar verið þeim mikill styrk-
ur og hvatning til að láta til sín taka í þjóðfélaginu. Þó er það
engu að stður staðreynd að mikill fjöldi kvenna á vinnumark-
aðinum starfar við einskonar framlengingu á heimilisstörfum
s.s. við skúringar, hjúkrun, matvælaiðnað o.fl.
Grein þessi er lausleg úttekt á atvinnuþátttöku kvenna á
Höfn.
H verj ir
græða á
fátækt inni ?
í framleiðslustörfum er um fáa valkosti að ræða. Tvö fiskvinnslu-
fyrirtæki eru á staðnum. Við þau starf að jafnaði u.þ.b. 150 konur.
Flestar starfa við snyrtingu og pökkun ferskfisk, skreiðar- og salt-
fisksverkun. Kjötiðnaður er rekinn í smáum stfl og við hann starfa
einungis tvær konur. Loks eru ótaldar tvær tímabundnar atvinnu-
greinar, slátrun sauðfjár og sfldarsöltun. Við þessa framleiðslu er
þátttaka kvenna áberandi mikil og til gamans má geta þess að við
sauðfjárslátrun eru bændakonur mjög fjölmennar.
í þjónustugreinunum er Kaupfélag Austur-Skaftfellinga stærsti at-
vinnurekandinn bæði hvað varðar verslun og skrifstofuhald. Á skrif-
stofu KASK eru karlmenn í nær öllum lykilstöðum, en í versluninni
skiptast deildarstjórastöður jafnt á milli kynja 6 konur og 6 karl-
menn. Við afgreiðslustörf hér, sem annarsstaðar, eru nær eingöngu
konur. Að sjálfsögðu þarf ekki að taka það fram að stjórn KASK og
varastjórn eru allt karlmenn. Önnur verslun á staðnum er að mestu
í höndum eigenda og aðstandenda þeirra, þó hafa nokkrar konur at-
vinnu þar. Hvað aðra þjónustu varðar en hins opinbera, er Hótel
Höfn sennilega stærsti atvinnurekandinn. Önnur þjónusta er meira
á sviði hinna hefðbundnu karlastarfa s.s. þjónusta við útgerð og bif-
reiðaeigendur. Þó starfa konur þar sem ræsti- og kaffitæknar.
Vindum okkur að opinberri þjónustu. Þar vega skólarnir trúlega
þyngst. Atvinnutækifæri kennara standa báðum kynjum jafnt til
boða. Hér á Höfn er það sveiflubundið hvort kynið er í meirihluta
frá ári til árs, en skólastjórar og yfirkennari hafa verið, og eru karl-
menn.
Við leikskólann vinna eingöngu konur. Á Elli- og hjúkrunarheimil-
inu er einungis ráðsmaðurinn karlmaður. Á heilsugæslustöðinni er
gamla góða verkaskiptingin í fullu gildi, læknar og forstöðumaður
eru karlmenn, restin er konur.
í Landsbankanum er sannkallað kvennalið með karlkyns banka-
stjóra í broddi fylkingar og sama regla gildir hjá Pósti og síma.
Við sýsluembættið starfa þrír lögreglumenn, sýslumaður og lög-
lærður fulltrúi, sem allt eru karlmenn, en aðalbókari er kona ásamt
almennu skrifstofufólki. Til gamans má geta þess að af 6 hreppstjór-
um sýslunnar hefur sýslunefnd skipað 2 konur, en sjálf er nefndin
karlkyns. í hreppsnefnd eiga sæti 6 karlmenn og 1 kona, aðrir titlar
hreppsins, sveitarstjóri, skrifstofustjóri o.fl. hafa verið hengdir á
karlmenn.
Fjölmennasta þjónustugreinin er þó ótalin, ólaunuð og lítils met-
in, en það er húsmóðurstarfið sem allar konur sinna með og án ann-
arar vinnu. í frjálsum félagasamtökum virðist ríkja nokkurt jafnrétti,
ef undan eru skilin, kvenfélagið og Lion.
Við lifum í þjóðfélagi þar sem allt er skipulagt eftir hugsunarhætti
og miðað við þarfir karla. Þeir vilja halda í frelsi sitt til athafna og
stjórnunar. Karlmennirnir fara sjálfkrafa að vinna fyrir heimilunum,
þeir vinna ómælda yfirvinnu og geta klifrað upp launastigann og sest
í ábyrgðarstöður. Þeir hafa tíma og þrek til þess, vegna þess að kon-
urnar eru heima og gæta hagsmuna þeirra þar.
Þátttaka kvenna á vinnumarkaðinum virðist vera nokkuð sveiflu-
kennd. Konum virðist fjölga þar þegar eftirspurn eftir vinnuafli
eykst einnig þegar fjárhagsstaða heimilanna versnar. Þegar samdráttur er
í atvinnulífi eru konur það vinnuafl, sem fyrst er sent heim. Viljum:
við konur vera varavinnuafl sem senda má heim eða sækja allt eftir
því hvernig staða þjóðfélagsins er hverju sinni?
Brynjólfur Bjarnason sagði einhversstaðar eitthvað á þá leið að
það væri löngu búið að útrýma fátæktinni ef það væri ekki svona
margir sem græddu á henni. Það skyldi þó aldrei vera að staða
kvenna á hinum íslenska vinnumarkaði í dag eigi eitthvað skylt við
þessi orð Brynjólfs.
Ragnhildur Jónsdóttir
Silfurbraut 10 s-873 2
Þá syrti í álinn!
Á fundi hjá SKASS í febrúar var
ákveðið að halda félagsmála-
námskeið í umsjón Helgu Gunn-
arsdóttur og Kolbrúnar Baldurs-
dóttur ef næg þátttaka næðist. Sú
varð raunin og var þátttakend-
um skipt niður í fjóra áttamanna
hópa. Hvert námskeið stendur
yfir í fjögur kvöld.
Við undirritaðar ákváðum að
fara á námskeið og lentum við í
fyrsta hópnum. Mánudags-
kvöldið 15. aprfl mættum við
galvaskar niður í barnaskóla,
hvergi smeykar. Þegar allar voru
mættar hófst mikil þolraun.
Hver og ein átti að standa upp og
segja til nafns, aldurs og atvinu.
Það leit nú ekki illa út í fyrstu,
svona rétt á meðan hinar voru að
kynna sig, en þegar röðin kom
að okkur fór að syrta á álinn,
hnén tóku að skjálfa og röddin
að titra.
Ekki tók betra við þegar tala
átti undirbúningslaust um ýmis
efni s.s. brjóstamjólk, frjálsa
álagningu, KASK og kvennalist-
ann. Meðan hinar voru að reyna
að tala kom ýmislegt upp í hug-
ann, sem hægt hefði verið að
segja. En þegar við stóðum með
umræðuefnið skrifað niður á
blað fyrir framan okkur fór enn
ver en áður, því í viðbót við
skjálfta og titring upphófst nú
mikið þurrkaskeið í heila. Urðu
þar af leiðandi ekki mikil ræðu-
höld. Með það fórum við heim
sýnu rislægri en í upphafi.
Nú hófst mikil samningalota
víðs vegar um þorpið og stöðug-
ar æfingar í upplestri, því í næsta
tíma áttum við að flytja tæki-
færisræðu og lesa upp úr bók.
Yfir ræðum kvöldsins opnað-
ist okkur glæsileg framtíðarsýn
og var ekki laust við að heims-
borgarbragur kæmist á Höfn.
Við upplesturinn bar ekki eins
mikið á fyrrnefndum kvillum og
áður og fórum við allhressar
heim.
f þriðja tíma var farið í fund-
arsköp og haldnir voru ýmis
konar fundir. Síðasta kvöldið
fóru fram kappræður um bjór og
fegurðarsamkeppnir. Urðu þar
fjörugar umræður og áttu fund-
arstjórar fullt í fangi með að hafa
hemil á fundarkonum, svo vilj-
ugar voru þær, að koma í pontu.
Að okkar mati var árangur af
námskeiðinu mjög góður en
mikið vill meira og er það von
okkar að hægt verði að halda
framhaldsnámskeið í haust.
Ellen Þórarinsdóttir
Húsmóðir og verslunarmaður.
„Hann hefur talsvert til síns
máls, en ég styð hann ekki“.
Guðbjartur Össurarson
fulltrúi hjá KASK.
„Mér þykir mjög gott að konur
sýni áhuga á því sem er að gerast
en mér líst bölvanlega á að þær
marki sér sérstakan bás. Þær eiga
að berjast við hlið okkar karla,
því vandamálin eru sameigin-
leg“.
Björk Valdimarsdóttir
verslunarstjóri.
„Ég vil ekki þurfa að búa til
lista fyrir konur, ef mig langar til
fer ég inn á mínum eigin for-
sendum hvar sem er í flokki. Mér
finnst hinsvegar jákvætt það sem
þið eruð að gera“.
Sigríður Helgadóttir
húsmóðir og starfsm. í
brauðgerð.
„Ég tel hann gera mjög gott ef
hann fær konur til að starfa. Mér
þykir hinsvegar hart til þess að
vita ef framboð kvennal. verður
til að fella annan manninn okkar
í Alþýðubandalaginu."
(Hér í kjördæminu.)