Hjúkrunarkvennablaðið - 01.08.1940, Qupperneq 11
HJÚKRUNARKVKNNABLAÐIÐ
9
þar sc'm ein skúffa rúmar hverja deild í
skólanum.
Uegar naiiðsvnlegasla undirhúningi er
lokið og öll tæki og áliöld eru fvrir iiendi,
svo og eyðublöð, á skoðun að gela hafist,
Áður en barn kemur til skoðunar i
fyrsta sinn á skólagöngunni, er senl heim
með ])ví spjald daginn áður, þar sem til-
kynt er að það eigi að mæta tii skoðunar
á tilteknum degi og stundu og þess ósk-
að, að aðstandandi (móðirin) komi með
því til andsvara. Venjulega kemur V2
bekkur í einu, drengir sér og stúlkur sér.
Meðan verið er að klæða barnið úr, spyr
hjúkrunarkonan móðurina nokkurra
s])urninga og merkir við á kortinu eftir
því sem við á (+ eða -h). Hún spyr um
nafn og heimili foreldra, Iivort þau búi
samvistum, á hvers framfæri barnið sé
og hver sé atvinnan. Þá spyr hún um
stærð íbúðar og hvernig henni sé háttað,
(kjallari, þakhæð, sólríkt), síðan um af-
staðnar farsóttir og aðra kvilla, svo sem
beinkröm, liðagigt o. fl. Þá um berkla-
veiki og aðra sjúkdóma i ættinni (nán-
ustu skvldmenni) eða hvort barnið hafi
dvalið með berklaveikum. Síðan um syst-
kinafjölda að hvað margt sé i heimili.
Stígur barnið siðan á vogina og undir
mælitækið. Er það bert, nema í nærbux-
um einum. Það stendur kyrt og teinrétt
og höfuðburður þannig, að neðri augna-
brún og eyrnagangur séu i láréttri línu,
hælar saman og hendur niður nieð síð-
unum. Þetta gerist í skjótri svipan og
hjúkrunarkonan skrifar hæðina og þyngd-
ina í sína dálka á spjaldið. Er barnið lief-
ir stígið niður af voginni gætir hjúki'unar-
konan að óþrifum. Lúsar og nilar gætir
helst, svo sem kunnugt er, fvrir ofan og
aftan eyrun og er þvi handhægast að gæta
þannig að því, að styðja höndum á höf-
uð barnsins niðri við hársrætur fyrir aft-
an eyrað, þannig að gómar viti upp, en
þu)nalfingur flatir niður. Eru þeir nú
látnir renna upp eftir liárinu, sem ýfist
undan þeim og er þá auðvelt að sjá lús
og nil. A stúlkum, sem hafa mikið hár,
verður að kljúfa hárið á nokrum stiiðum,
til að komást að hársverðinum. Nilina cr
auðvell að þekkja frá flösu á því, að nilin
silur föst á hárunum. Ef ástæða þykir til,
]). e. ef höfuðlús finnst, klór sést á kroppn-
um o. ]). h., er gætl í fötiii að fatalús.
Þegar þessu er lokið, fær hún lækninum
spjaldið, sen) tekur nú við barninu til
sj’voðunar og talar við móðurina. Spyr
bann fyrst um heilsufar þess alment,
hvort það sé hraust eða veiklað. Hvort
])að hafi legið þungar legur og hvort yfir-
leitt sé nokkurs að geta um> heilsufar þess,
seu) máli skifti. Eru svo gcrðar athuga-
semdir á kortinu, eftir því sen) við á.
Við hliðina á lækninum hangir tafla, sem
sýnir meðalþvngd barna á vissun) aldri.
Töflur þessar voru fyrst gerðar af fyr-
nefndum Carl Sebötz, yfirskólalækni i
Oslo, en hafa verið lagfærðar eftir )s-
lenskum inælingum, eftir að það hefir
sýnt sig, að islensk börn eru þroskameiri
en norsk börn. Að þessu mun eg koma
síðar. Schötz skiftir árinu í 10 tímabil,
þannig að liann slær 3. og 4. mánuði sam-
an í 1 mánuð, svo og 9. og 10. mánuði.
Þannig er barn, sen) er 10 ára og 1 mán-
aðar þegar skoðun fer fram, lalið 10,1
árs, 10 ára og 3ja mán. 10,3 árs, 10 ára
og 4 mán. 10,3 árs o. s. frv. Ber maður nú
salnan á töflum bve bæð og þyngd við-
komandi barns svarar vel til n)eðalbæð-
ar og þyngdar, og ef að því skakkar veru-
lega, er auðséð, að hér þarf frekari at-
hugunar við, en hæð og þyngd, svo og
hæðar- og þyngdarframför frá ári til árs,
eru einmitt lang mikilvægustu táknin um
líkamlegan þroska, heilhrigði og framfar-
ir barnsins. Það getur verið, að alt sé n)eð
feldu, þó að þyngd barnsins svarandi lil
hæðar sé allverulega minni en lægsta
normalþyngd, en alt fyrir það er fylsta
ástæða til að grenslast frekar eftir heilsu-
fari þess og lifnaðarháttum. (Framh.)
&KB3&