Hjúkrun: tímarit Hjúkrunarfélags Íslands - 01.06.1983, Síða 13

• að um 30% lækkun hefur orðið á
skráðri tíðni kynsjúkdóma frá árinu
1979, aðallega meðal yngri en 20 ára.
• að tíðni reykinga meðal grunnskóla-
barna hefur minnkað um 30% á und-
anförnum árum.
I samvinnu við fræðslunefndir nemafé-
laga í skólum heilbrigðisstétta þ. e.
Hjúkrunarskóla íslands, Námsbraut í
hjúkrun við Háskóla íslands, Lækna-
deild Háskóla íslands og námsbraut í
sjúkraþjálfun við Háskóla íslands, er
unnið að gerð fræðsluefnis um notkun
getnaðarvarna, matarœði, líkamsrœkt,
heimaslys o. fl. Þegar hefur verið unnið
kennsluefni um varnir gegn kynsjúk-
dómum og um umferðarslys. I febrúar
1983 voru skólar heimsóttir á Reykja-
víkursvæði og í dreifbýli í mars eins og
hér segir:
Grunnskólar:
II ára bekkir.
Efni: Mataræði og líkamsbeiting.
Flytjendur: 30 nemar úr HSÍ og 20
nemar úr námsbraut í sjúkraþjálfun við
Háskóla íslands.
Grunnskólar:
9. bekkur í grunnskóla.
Efni: Getnaðarvarnir, heimaslys.
Flytjendur: 20 nemar úr námsbraut í
hjúkrun við Háskóla íslands.
Framhaldsskólar:
I. bekkir á Reykjavíkursvæði og eldri
bekkir í dreyfbýli.
Efni: Varnir gegn kynsjúkdómum.
Flytjendur: Læknanemar á 5 ári, fjöldi
10-20.
Heilsugæslustöðvar í dreyfbýli:
Heilsugæslulæknar munu annast
fræðslufundi um umferðarslys í sam-
vinnu við skólahjúkrunarfræðinga.
Hjá embættinu hefur verið unnið að
gerð fræðslubæklinga og fylgirita um
eftirfarandi efni:
• Heilsuvernd og lækning
• Fræðslubæklingar um getnaðarvarn-
ir/kynsjúkdóma
• Mataræði skólabarna í Reykjavík
1979
• Umferðarslys og öryggisbelti
• Bílbelti
• Afengi, tóbak, lyf og ólögleg vímu-
efni
• Um heimaslys. Könnun á slysum
(slysavöldum) meðal 7565 barna í
Reykjavík (í handriti)
• Eftir 5 ár. Um afleiðingar slysa - út-
tekt á afleiðingum slysa meðal þeirra
er voru innlagðir á Borgarspítalann
1975 (B. Torfason)
• Um leit að brjóstkrabbameini (í
vinnslu)
• Um mæðravernd og nýburaþjónustu
(í handriti)
• Reglur um ungbarnaskoðanir (í
vinnslu)
• Líkamsrækt (í vinnslu)
• Nánari athugun á vélhjólaslysum
(verið að vinna að úttekt)
Frá landlæknisembœttinu
Læknisskoðun og rannsóknir á ættleiddum
börnum erlendis frá
Inngangur____________________________
Vegna þess hve erfitt er að fá að ætt-
leiða íslensk börn, hefur færst í vöxt að
börn séu ættleidd erlendis frá, einkum
frá löndum utan Evrópu. í sumum þess-
ara landa eru heilbrigðishættir með
öðru móti en hér og eru þar algengir
ýmsir sjúkdómar, sem vart þekkjast hér,
eins og t. d. lungnaberklar og næringar-
skortur. Auk þess bera flest börnin
parasita, sem oft eru meinlausir og auð-
velt er við að eiga, en sem geta þó
reynst erfíðir viðureignar. Ekki má
heldur gleyma að þau geta borið með
sér smitnæma sjúkdóma og er í því sam-
bandi vert að benda á að læknisvottorð
sem fylgja börnunum að utan, fullnægja
oft ekki þeim kröfum, sem gerðar eru
hér á landi.
Af þessu má ljóst vera mikilvægi þess
að börnin gangist þegar við komuna til
landsins undir læknisskoðun, svo að
gerðar séu þær rannsóknir, sem nauð-
synlegar hljóta að teljast og gefin við-
eigandi meðferð, ef þörf krefur. Æski-
legt er að öll börnin séu rannsökuð á
sama stað. Gert er ráð fyrir að Barna-
spítali Hringsins, Landspítalanum ann-
ist þessa rannsókn. Tilkynna ber þeim,
sem ætla að ættleiða börnin erlendis frá
að börnin skuli rannsaka þegar við
komu til landsins svo og hvert þeim ber
að snúa sér.
Lœknisskoðun og rannsóknir
1. Somatisk skoðun þar sem athugað
er almennt ástand barnsins, það
vegið og mælt, athugað næringar-
ástand, psychomotoriskur þroski,
möguleg sýkingareinkenni, útbrot,
sár á húð, bólga í augum og eyrum,
mögulegir vanskapnaðir, miltis-
lifrar- og eitlastækkanir.
2. Saursýni í bakteríuræktun x 2-3
m.t.t. salmonella, shigella, camp.
bakt., pathog. coli.
3. Saursýni í smásjárskoðun x 2, para-
sitar, egg.
4. Bakteríuræktun frá nefkoki, þvagi,
útferð, sár á húð, augum svo sem
þurfa þykir.
5. Blóðst. Hb, Hct, hvít blk.+deili-
talning, sökk, reticulocytar, tot.
protein, calcium, phosphor og c
reatinin.
6. Lifrarstatus (bilirubin, S-ASAT, S-
G GT, S-Alk. fosf., S-LD).
7. Lues-serologi, HBsAg.
8. Þvag: Almenn skoðun+smásjár-
skoðun.
9. Rtg. Lungu, beinaaldur.
10. Berklapróf.
11. PKU, Tsh.
12. Ath. á bólusetningum.
Kjörforeldrum skal bent á að hafa sam-
band við læknaritara Bamaspítalans til
að fá frekari upplýsingar og panta tíma
fyrir skoðun.
Landlœknir
HJÚKRUN */m - 59. árgangur 11