Hjúkrun: tímarit Hjúkrunarfélags Íslands - 01.06.1983, Qupperneq 14
Sigríður Guðmundsdóttir hjúkrunarfræðingur
Hvað er framundan
í kjarabaráttunni?
Nú er um ár liðið frá því að HFÍ stóð í
mikilli og strangri kjarabaráttu og í raun
aðeins fáeinir mánuðir frá því endan-
legum samningum var lokið. Og enn á
ný eru nýjir samningar framundan.
Undirbúningsvinna fýrir gerð nýrra
samninga hefur verið mismunandi frá
ári til árs, frá því ég kom inn í kjara-
málanefndina. Oft hefur því verið
þannig háttað að kjaramálanefndin
hefur smaieiginlega stjóm HFÍ og gert
tillögur til kröfugerðar bæði í aðal- og
sérkjarasamningi, sem síðan hafa verið
bornar upp, ræddar og samþykktar á
félagsfundi innan HFÍ. En þar hafa fél-
agsmenn haft möguleika á að koma sín-
um tillögum á framfæri. Með það vega-
nesti er haldið á samningafundi BSRB,
þar sem kröfugerð fyrir aðalkjarasamn-
ing er samin. Oft reynist erfitt að koma
sínum tillögum á framfæri, því þar sitja
fulltrúar margra og ólíkra hópa með
mismunandi þarfir. En það er ekki þar
með sagt að okkur verði ekkert ágengt í
þeim efnum. Við gerð sérkjarasamnings
gegnir öðru máli, en þá semjum við ein
og sér og erum einráð um kröfugerðina.
Fyrir „uppreisnarsamningana" sem
gerðir voru í maí fyrir ári síðan var
hafður annar háttur á. Ári fyrir samn-
inga var haldinn tjölmennur félagsfund-
ur hjá Reykjavíkurdeild HFÍ, þar sem
félagsmenn unnu í hópum og ræddu
hvernig standa ætti að næstu samningu,
og skilaði hver hópur skriflegu áliti.
Einnig skrifaði kjaramálanefndin til
allra svæðis- og sérgreinadeilda innan
félagsins og óskaði eftir tillögum. Allir
aðilar brugðust skjótt og vel við og
sendu tillögur til kjaramálanefndarinn-
ar, sem síðan fór yfir þær og reyndi eftir
bestu getu að koma sem flestum tillög-
um inn í kröfugerðina. En hún var síðan
endanlega frágengin og samþykkt á fé-
lagsfundi HFÍ.
Á fulltrúafundi HFÍ í maí sl.
flutti Sigríður Guðmundsdótt-
ir framsögu um kjaramál.
Eins og kunnugt er hafa síðan
orðið miklar breytingar í
þjóðfélaginu með bráða-
birgðalögum um efnahagsað-
gerðir, afnám samninga,
skertar verðbœtur o.fl. sem ný
ríkisstjórn setti í lok maí sl.
Ríkisstjórnin hefur bannað
með lögum að nokkrar verð-
bœtur á laun verði greiddar
frá 1. október til 1. júní 1985.
7. júní sl. samþykkti stjórn og
samninganefnd BSRB að
segja upp kjarasamningum,
sem gilda til 30. september nk.
og mótmælti jafnframt harð-
lega afnámi samningsréttar
fram til 1. febrúar 1984 og
skerðingu hans til 1. júní
1985.
Eftirleikinn þekkja allir.
En nú er það spurningn hvaða skref
verður tekið næst? Hverjar eiga kröf-
urnar að vera og hvernig á að undirbúa
kjarabaráttuna á næsta hausti og næst-
komandi árum?
Mér er það Ijóst að kjarabaráttan á n. k.
12 HJÚKRUN ’/u - 59. árgangur
hausti verður erfið fýrir hjúkrunarfræð-
inga og ekki má búast við neinum um-
talsverðum árangri í þetta sinn. Reynsl-
an gegnum árin hefur sýnt að ef einn
hópur hefur fengið verulegar kaup-
hækkanir umfram aðra hópa er hann
látinn „sitja eftir" á næstu árum.
En hvað setjum við á oddinn í haust?
í síðustu sérkjarasamningi fengum við
verulegar launaflokkshækkanir enda
lögðum við þá áhersluna á þær fyrst og
fremst. Ég held að við ættum nú að
leggja áherslu á einhver önnur atriði
eða réttindi.
Mín skoðun er sú að langur kröfulisti
muni ekki verða árangursríkur að þessu
sinni en í hans stað ættum við að leggja
áherslu á örfá atriði.
Ég ætla að varpa hér fram nokkrum
hugmyndum fólki til umhugsunar og
umræðu. En sum þessarra atriða voru í
kröfugerð okkar fyrir síðustu sérkjara-
samninga. Fryst er að nefna aukið
námsleyfi. Hjúkrunarfræðingar fara nú í
sí auknum mæli í framhaldsnám, sem
eru launalaus. í dag verða hjúkrunar-
fræðingar að vinna í 5 ár til að fá 3 mán.
námsleyfi en möguleiki er á styttra
námsleyfi á fyrstu 5 starfsárunum áður
en viðkomandi hefur aflað sér full rétt-
indi. Því er mikilvægt að námsleyfið
verði lengt, fyrnist ekki, og hægt verði
að safna saman a. m. k. tveimur tíma-
bilum.
I öðru lagi má nefna að fá greidda yfir-
vinnutíma fyrir kennsluskyldu. En í því
sambandi má geta þess að það er til for-
dæmi fyrir því að greiða aukalega fyrir
kennslu til nema hjá sjúkraþjálfurum.
Þeir sjúkraþjálfarar sem hafa nema í
sinni umsjá taka laun einum launaflokki
hærra en þeir sem ekki sinna kennslu.
Eins og við vitum öll fer mikill tími hjá
hjúkrunarfræðingum á degi hverjum til
kennslu nemenda á deildum.