Ráðunautafundur - 15.02.1992, Síða 189

179
tegundum, svo sem lúpínu. Lúpína er að mínu mati illgresi, ef hún kemst á stað þar sem hún
er óæskileg. Ég tel að hana eigi að nota mjög varlega, almenningur eigi ekki að fá að dreifa
henni umhugsunarlaust og yfirvöld eigi að taka ffá landsvæði þar sem hún á alls ekki að
koma. Það sem ég hef á móti lúpínu er eingöngu það hve mjög hún breytir ásýnd landsins.
Það er ljóst að við erum að missa tökin á lúpínunni og þeir sem best þekkja til, telja jafnvel
að við hana verði ekkert ráðið. Ég vil kalla það hið mesta umhverfisslys og vona að menn láti
sér það að kenningu verða. Þrátt fyrir ef til vill vonlausa stöðu, tel ég að yfirvöldum beri að
gera allt sem í þeirra valdi er til að hafa hemil á útbreiðslu lúpínunnar.
Skógrœkt
Ljóst er að miklar breytingar verða í gróðurfari á landinu í kjölfar breyttra búskaparhátta og
niðurskurðar á sauðfé. Mikilvægt er að hægt sé að létta beit á þeim svæðum sem gróður og
jarðvegseyðing er mest. Stór landsvæði verða friðuð fyrir beit og í byggð er fyrirhugað að
taka sum þeirra til skógræktar svo sem á Héraði þar sem hún er hafin. Frá náttúruvemdar-
sjónarmiði er skógrækt hið besta mál en það þarf að standa skipulega að henni. Þá á ég við
að meta þarf það land sem planta á í út frá náttúrufarslegu gildi þess og hvað kann að tapast
við það að landið hverfur í skóg. Ásýnd landsins er ekki bara fjöll og dalir heldur ýmis
smáform svo sem klappir, gil og fossar. Þessu er öllu hægt að týna í skógi. Ljóst er að t.d.
á Héraði mun koma upp birkiskógur á sem næst öllu því landi sem friðað er fyrir beit þó ekki
verði honum plantað og mun það eðlilega breyta ásýndinni. Þeim mun mikilvægara er að fara
varlega í sakimar með plöntun, ekki síst trjátegunda sem munu vaxa miklu hærra en birkið.
Mörgum þykir birkið ómerkilegt og að ekki sé hægt að tala um skóg þar sem trén ná aðeins
3-4 metra hæð og það sé betra að skipta á því og barrtijám. Hér verða menn að staldra við
og spyrja sig hver er náttúra íslands og sú ásýnd sem við höfum í dag, er hún einhvers virði?
Það er nægilegt landrými til skógræktar utan birkiskóganna og yfirvöld skógræktarmála hafa
nú tekið þá stefnu að birkið fái að vera.
Ég tel að menn eigi einnig að fara varlega í innflutning á erlendum tegundum sem geta
breytt landinu vemlega svo og t.d. að blanda innfluttu birki við innlent. Hætta á því sviði er
e.t.v. ekki mikil en við þurfum að vita hvað við viljum, hafa stefnu í þessum málum.
BYGGÐALANDSLAG
f nágrannalöndum okkar lrkt og hér á landi er mikill samdráttur í hefðbundnum landbúnaði.
Heyrt hef ég að í Noregi eigi að taka 100 þús. hektara af akurlenditúnum úr ræktun og