Dagblaðið Vísir - DV - 24.01.2017, Blaðsíða 28
Vikublað 24.–26. janúar 201720 Menning
Snjallt verðlaunaverk
N
ýjum erlendum verkum hef-
ur ekki beinlínis rignt á svið
stóru leikhúsanna á liðn-
um misserum og því ástæða
til að draga fram spariföt-
in áður en haldið er á bandarískt
verk í Borgarleikhúsinu. Höfund-
ur verksins, Annie Baker, var aðeins
27 ára þegar fyrsta verk hennar var
frumsýnt í New York. Sex árum og
nokkrum leikritum síðar, árið 2014,
hlaut hún Pulitzer-verðlaunin fyrir
Ræmuna. Það má geta þess að síðan
hún fékk verðlaunin hafa tvö verk til
viðbótar unnið til Pulitzer-verðlaun-
anna og tæpt ár er síðan Ræman var
sýnd í Þjóðleikhúsinu í London. Þær
mættu gjarnan vera tíðari, hand-
ritaferðirnar hingað til lands.
Óvænt plön í gömlu kvik-
myndahúsi
Verkið stendur undir öllum vænting-
um, það er fyndið, sárt og satt en þó
fyrst og fremst fyndið. Sögusviðið
er gamalt kvikmyndahús þar sem
þeir Siggi og Andrés sjá um að þrífa
salinn á milli sýninga og hin dyntótta
Rósa stjórnar sýningarvélinni. Und-
ir óspennandi yfirborðinu krauma
óvænt plön, plott og örlög. Umfram
allt opinberar verkið þó takmarkaða
samskiptahæfileika söguhetjanna
með grátlega hlægilegum hætti.
Handritið er sennilega svolítið stytt,
en maður saknar einskis og hefði
ekki viljað hafa sýninguna mikið
lengri. Þýðing Halldórs er skemmti-
leg og vel lukkuð sem slík, en það
vantaði svolítið upp á að leikararnir
tryðu á íslensku staðfærsluna.
Það má svo í framhjáhlaupi geta
þess, að manni finnst eins og þetta
sé eitt fárra verka stóru leikhúsanna
þessa dagana, þar sem aðstandend-
ur hafa sleppt því að bera fram póli-
tískar yfirlýsingar úr íslenskum sam-
tíma. Það er skiljanlegt að listamenn
vilji tjá sig um málefni líðandi stund-
ar en rannsóknarefni hvort nálgun
þeirra að undanförnu hafi haft ein-
hver áhrif á áhorfendur. Þá má þakka
aðstandendum Ræmunnar fyrir að
gefa áhorfendum smá hvíld frá þeirri
hugmynd að láta sviðsmynd verksins
teygja sig út úr salnum og fram í and-
dyri leikhússins eins og algengt hef-
ur verið að undanförnu. Poppvél á
barnum hefði verið svo fyrirsjáanleg.
Gulltryggð kvöldskemmtun
Leikritið stendur og fellur með
frammistöðu leikaranna og þeir
standa vel undir væntingum og töfra
fram allan þann húmor sem finna
má í verkinu. Hjörtur Jóhann fer á
kostum í hlutverki Sigga, strekkt-
ur, kappsamur og fyndinn en samt
einlægur og sannur. „Sigginn“ hans
Hjartar er í raun svo vel heppnaður
að mann langar gjarnan til þess að
fylgjast áfram með lífi hans, eftir að
handritinu sleppir.
Davíð Þór Katrínarson stígur hér
sín fyrstu spor í íslensku leikhúsi, eft-
ir nám í Los Angeles. Það er mikil-
vægt fyrir unga leikara að fá tækifæri
til þess að stíga á svið stóru leikhús-
anna og ekki síður ánægjulegt fyrir
áhorfendur að fá að kynnast nýjum
listamönnum. Davíð Þór fór vel með
vandasamt hlutverk Andrésar, en
þyrfti að slípa betur bæði framsögn
og raddbeitingu.
Kristín Þóra er frábær gamanleik-
kona og nýtti þá hæfileika sína vel
í verkinu. Helst mætti setja út á að
hún hafi á köflum verið svolítið yfir-
borðsleg í hlutverki sínu sem Rósa,
einlægnin ekki alveg trúverðug.
Kannski vantaði svolítið íslenskari
grunn í karakterinn til þess að stað-
færslan gengi betur upp.
Texti verksins er svo fyndinn að
hann bætir að mestu leyti upp til-
breytingalausa sviðsmynd og síend-
urteknar poppkornssópanir leik-
aranna. Leikstjóri verksins, Dóra
Jóhannsdóttir, hefði ef til vill getað
kokkað upp hugmyndaríkari útfær-
slu á því hvernig tveir íslenskir strák-
ar þrífa bíósal en henni tókst vel að
koma inntaki verksins til skila ásamt
auðvitað húmornum.
Leikmyndin er ekki mjög frum-
leg, áhorfendur sitja á svæði þar sem
sýningartjaldið ætti að vera og horfa
beint fram í lítinn bíósal. Það hef-
ur hins vegar verið nostrað ágætlega
við smáatriðin, það má t.d. sjá fitu-
bletti á veggnum fyrir aftan síðustu
sætaröð, þar sem sviti og fjölbreyttar
hárvörur hafa safnast saman í höfuð-
laga bletti á vegginn. Lýsingin var vel
unnin, skapaði einmitt þessa róman-
tísku stemningu sem einkennir sýn-
ingarsali með sál.
Ræman er einstaklega fyndið verk
og frábært sýnishorn bandarískrar
handritagerðar. Flottir leikarar sem
fara á kostum og skapa áhorfendum
gulltryggða kvöldskemmtun. n
„Ræman er einstak-
lega fyndið verk og
frábært sýnishorn banda-
rískrar handritagerðar.
Að sópa poppkorn
Hjörtur Jóhann, Kristín
Þóra, og Davíð Þór leika
starfsfólk í gömlu kvik-
myndahúsi í verðlauna-
verkinu Ræman.
Bryndís Loftsdóttir
ritstjorn@dv.is
Leikhús
Ræman
Höfundur: Annie Baker
Þýðing: Halldór Laxness Halldórsson
Leikstjórn: Dóra Jóhannsdóttir
Leikarar: Hjörtur Jóhann Jónsson, Kristín
Þóra Haraldsdóttir, Davíð Þór Katrínarson, Ey-
steinn Sigurðarson og Arnar Dan Kristjánsson
Leikmynd og búningar: Helga I Stefánsdóttir
Lýsing: Þórður Orri Pétursson
Tónlist: Valdimar Jóhannsson
Sýnt á Nýja sviði Borgarleikhússins
Eldbakaðar pizzur
hafnargata 36a, kEflavík / nálægt flugstöðinni
salur
fyrir
hópa
sími 557 1007
hamborgarar,
salöt, pasta,
kjúklingavængir
og flEira