Víkurfréttir - 03.08.2017, Blaðsíða 14
14 fimmtudagur 3. ágúst 2017VÍKURFRÉTTIR
■ Ratsjárstöð Varnarliðsins í
Rockville á Miðnesheiði var byggð
árið 1953. Hún var starfrækt
til ársins 1997, þegar henni var
lokað og ný stöð opnuð skammt
frá. Það eru því 20 ár um þessar
mundir frá lokun stöðvarinnar.
Í dag er fátt sem minnir á tilvist rat-
sjárstöðvarinnar. Fáein grenitré vekja
athygli þegar horft er til svæðisins úr
fjarska, tré sem uxu í skjóli húsa sem
síðar voru rifin en um áratugur er
síðan Rockville var jafnað við jörðu.
Þegar Rockville var og hét voru
þar um 20 hermannaskálar, mötu-
neyti, pósthús og íþróttahús. Á
staðnum voru einnig áberandi tröll-
vaxnar hvítar kúlur. Inni í þeim
voru ratsjár sem höfðu það hlut-
verk að fylgjast með flugumferð og
þá helst véla frá Sovétríkjunum.
Íslendingar sóttu í klúbbana
Í Rockville var einnig bar eða klúbbur,
sem naut mikilla vinsælda. Íslend-
ingar sóttu m.a. klúbbinn í Rock-
ville mjög stíft. Í Víkurfréttum árið
1996 er greint frá því í nóvember að
Sýslumaðurinn á Keflavíkurflugvelli,
sem var sérstakt lögregluembætti,
hafi stöðvað stóran hóp Íslendinga
sem voru á leið á skemmtun í klúbbi
Varnarliðsins í Rockville. Hluti hóps-
ins var kominn inn á klúbbinn og
fóru lögreglumenn inn á staðinn og
vísuðu fólkinu út. Nálægt eitthundrað
manns voru á gestalista og ætluðu
á staðinn en fengu ekki inngöngu.
Þorgeir Þorsteinsson, þáverandi
Sýslumaður á Keflavíkurflugvelli,
sagði í samtali við Víkurféttir á þeim
tíma að þetta næði ekki nokkurri
átt. Klúbbar varnarliðsins eru fyrst
og fremst fyrir varnarliðsmenn og
gesti þeirra og að það gengi ekki
að stórir hópar Íslendinga væru að
sækja varnarliðsklúbba. Helst áttu
lögregluyfirvöld erfitt með að hafna
Íslendingum inngöngu sem boðið
var í klúbbana í varnarstöðinni í
gegnum alþjóðleg félög eins og Lions
og Kiwanis en þessir klúbbar voru
starfandi á Keflavíkurflugvelli.
Þorgeir sagði fulla ástæðu til að
taka í taumana gagnvart Rock-
ville-klúbbunum en þar höfðu
nokkrar „íslenskar“ skemmtanir
farið fram þá um haustið. Jafnvel
kom til greina að loka alveg á heim-
sóknir Íslendinga í Rockville.
Veitingamenn á Suðurnesjum
fundu mikið fyrir Íslendinga-
veislunum í klúbbum kanans. Það
væri erfitt að keppa við klúbbana á
Vellinum og í Rockville en marg-
falt lægra vín- og bjórverð var sögð
ástæða þess að Íslendingar sóttust
eftir því að komast í klúbbana.
Ári eftir að Sýslumaðurinn á Kefla-
víkurflugvelli vísaði Íslendingunum
út úr klúbbnum í Rockville var stöð-
inni lokað og starfsemin flutt. Þá varð
Rockville að draugabæ um nokkurt
skeið eða þar til Byrgið gerði samning
við utanríkisráðuneytið um afnot
af húsakosti í Rockville fyrir með-
ferðarstöð. Byrgið var með starfsemi í
Rockville í nokkur misseri eða þar til í
júní 2003 að þeim var gert að yfirgefa
staðinn. Byrgið flutti í uppsveitir Ár-
nessýslu, Rockville varð aftur drauga-
bær og nokkrar byggingar urðu eldi
að bráð. Byggingar þar höfðu svo vart
verið rifnar þegar tilkynnt var um
brottför Varnarliðsins frá Íslandi.
Fátt sem minnir á gamla tíð
Eins og áður segir þá er það trjá-
gróður á
svæðinu sem
er það eina
sem minnir
á gömlu rat-
sjárstöðina
þegar horft er
til svæðisins
úr fjarska.
Þegar nær er
komið þá má
ennþá upplifa
malbikaðar
götur og
sökkla þeirra
bygginga
sem þarna
stóðu. Víkurfréttir settu flygildi á
loft á svæðinu til að sýna lesendum
sem best það umhverfi sem þar
er. Fráveita er frá Rockville með
útrás í Leirunni. Þá er stutt í raf-
magn og bæði heitt og kalt vatn.
Ekki öryggisfangelsi
- en smáhýsabyggð?
Landsvæðið sem var undir ratsjár-
stöðinni í Rockville er í Sandgerði.
Árið 2011 samþykkti bæjarráð Garðs
að sveitarfélögin Garður, Sandgerði
og Reykjanesbær standi saman að
þátttöku í útboði ríkisins vegna
byggingar öryggisfangelsins og að
öryggisfangelsins myndi rísa þar
sem Rockville stóð áður. Skemmst
er frá að segja að fangelsins reis á
Hólmsheiði ofan Reykjavíkur.
Í aðalskipulagi fyrir Sandgerðisbæ
er landsvæði merkt Rockville skipu-
lagt sem blönduð landnotkun,
sem gæti verið iðnaðarsvæði,
verslunar- og þjónustusvæði og
athafnasvæði. Samkvæmt því er
ekki gert ráð fyrir íbúðabyggð á
svæðinu en þar gæti risið hótel.
Fordómar fyrir smáhýsum?
Blaðamaður Víkurfrétta kannaði
hug fólks til uppbyggingar á smá-
hýsabyggð í Rockville. „Hvernig
tekur fólk í hugmynd um að leyfa
þar „hjólhýsagarð“ eða „smáíbúðir“
til að leysa bráðan íbúðavanda
á svæðinu? Þurfum við ekki að
hugsa út fyrir boxið? Grjótaþorp á
Miðnesheiði?,“ var það sem blaða-
maður skellti í loftið á fésbókinni.
„Þetta þykir ekki nógu fínt. Svo er
lítið á þessu að græða fyrir verktaka
og sveitarfélög. Allt snýst, jú um pen-
inga,“ sagði einn um málið. Annar
hafði áhyggjur af að horft yrð á smá-
hýsabyggð eins og braggabyggðina
í Reykjavík á eftirstríðsárunum.
Skipuleggja þyrfti byggðina vel svo
ekki rísi bara ghettó. Ein skrifaði við
færsluna: „Sem sagt hverfi fyrir efna-
minni? Við þurfum einhverstaðar
að vera,“ og bætti svo við hjarta.
„Auðvitað á fyrir löngu að vera búið
að koma upp svona byggð. Svona
byggð myndi leysa meiri vanda en
hún skapar og við eigum ekki alltaf
að vera föst í einhverri forræðis-
hyggju og vera að eyða tíma okkar
í að hafa vit fyrir fólki. Svona byggð
væri kjörin fyrir efnaminna fólk og
fólk sem kýs að búa svona. En til að
svona gæti orðið að raunveruleika
þá þarf fólk að yfirstíga ákveðna for-
dóma og kreddur en til þess þarf
þroska,“ sagði einn góður Sand-
gerðingur og annar bætti við: „Mér
finnst þetta frábær hugmynd sem
ætti að henda í framkvæmd sem allra
fyrst. Ég ætla þá að vera sú fyrsta sem
skrái mig á biðlistann eftir húsi“.
Sandgerðingar kaupa smáhýsi
Það liðu ekki margir dagar frá því
þessari umræðu var varpað á sam-
félagsmiðla þegar fréttir bárust af
því að Sandgerðisbær ætlaði að
ráðast í kaup á fjórum smáhýsum.
Smáhýsin eru innréttuð í staðlaðar
gámaeiningar. Þau verða sett niður
á steyptan sökkul við Þekkingar-
setrið í Sandgerði til að leysa bráðan
húsnæðisvanda í Sandgerðisbæ.
Samskonar steyptir sökklar eru í
Rockville. Þar væri hægt að setja
niður smáhýsabyggð eða svona
gámaeiningar með stuttum fyrir-
vara til að leysa bráðan húsnæðis-
vanda á svæðinu. Það er hins vegar
á valdi bæjaryfirvalda í Sandgerði að
ákveða hver framtíð Rocville verður.
hilmar@vf.is
20 ÁR FRÁ LOKUN ROCKVILLE
Smáhýsagarður eða iðnaðarsvæði á Miðnesheiði?
„Stopp á kanaklúbba“ var fyrirsögn sem tók alla forsíðu Víkurfrétta í nóvember 1996. Sýslumaðurinn á Keflavíkurflugvelli
stöðvaði um 100 Íslendinga á leið í partý í kanaklúbbi í Rockville. Starfsemi var hætt í Rockville ári síðar.
Rockville á Miðnesheiði í júní 2003 þegar þar var rekin meðferðarstöð Byrgisins. Myndin er tekin daginn sem Byrgið yfirgaf Rockville. Þremur árum síðar var allur húsakostur rifinn í burtu.
Yfirlitsmynd yfir Rockville
eins og svæðið er í dag. Þar
má sjá malbikaða vegi, og
undirstöður þeirra húsa sem
þar stóðu. Nokkur tré standa
enn en þau uxu á sínum tíma
í skjóli undir húsvegg.
Margfalt lægra vín-
og bjórverð var sögð
ástæða þess að Íslend-
ingar sóttust eftir því að
komast í klúbbana.