Land & synir - 01.02.2003, Side 5

ÞJÓÐIN OG BÍÓMYNDIRNAR
íslendingarfara allra þjóða oftast í bíó og miklu hœrra hlutfallþeirra
sér innlendar myndir en almenntgerist. Samt er markaðshlutdeild
íslenskra bíómynda á heimamarkaði óralangtfyrir neðan öll
meðaltöl. Hvernig í ósköpunum máþað vera?
EFTIR ÁSGRÍM SVERRISSON
Amerískar bíómyndir tröllríða evrópskum markaði eins og
élykta má af þessu grafi, en hvergi þó eins og á ístandi.
Frakkar eru og hafa verið brjóstvörn Evrópu í þessum
efnum. Hinsvegar er skýringanna á hárri markaðshlut-
deild bandarískra bíómynda á Islandi ekki síst að leita í
mikilli aðsókn í kvikmyndahús hér á landi sbr. mynd 3.
ví er reyndar auðsvarað. Við för-
um tæplega sex sinnum í bíó á ári
að meðaltali (sjá mynd 3), sem
gerir okkur að einni mestu bíóþjóð
heimsins. Við torgum heilum ósköpum
af amerískri iðnaðarframleiðslu en för-
um ekki að sjá íslenska mynd nema í ca.
tuttugasta hvert skipti (sjá mynd 1).
Engan veginn er samt hægt að kvarta
yfir áhugaleysi þjóðarinnar á innlendri
framleiðslu enda sækja rúm 16% henn-
ar íslenska mynd hverju sinni. Það
hlutfall þekkist hvergi annarsstaðar (sjá
mynd 2). Því virðist aðeins ein leið fær
ef stækka á markaðshlutdeildina: fram-
leiða miklu fleiri myndir!
Screen International greindi frá því
nýlega að danskar myndir nytu nú, sem
MYND 2:
HLUTFALLSLEG MEDALTALSAÐSÚKN PR. INNLENDA
MYND í MISMUNANDILÖNDUM MIÐAÐ VIÐ ÍSLAND
1995-2002
Evrópskar Danskar Franskar íslenskar
myndir myndir myndir myndir
Hér er höfðatölureglan góða notuð, þ.e. myndum annarra
þjóða er stillt upp miðað við íslenskar forsendur. Á
þennan hátt séstskýrt oggreinilega hversu íslenskar
kvikmyndir eru stór þáttur af íslensku mannlífi og
samtíma. Jafnvel rótgrónar kvikmyndaþjóðir sem mótað
hafa evrópska kvikmyndahefð eiga ekkert í íslendinga
hvað þetta varðar.
undanfarin ár, mikillar hylli á heima-
markaði. Stefnir í að markaðshlutdeild
heimasmíðaðra mynda verði rúmlega
fjórðungur af heildaraðsókn í bíóhúsin
þar í landi. Slíkar tölur eru langt fyrir
ofan hið íslenska meðaltal undanfar-
inna ára sem er um 5%.
Hinsvegar er forvitnilegt að skoða
málið frá öðrum sjónarhóli. Meðaltals-
aðsókn á danska bíómynd hin síðari ár
er rúmlega 100 þúsund manns eða sem
svarar til um 5.000 áhorfenda á íslandi.
Slíkt þætti ekki góður árangur hér, þar
sem hefur einhvernveginn orðið við-
tekið að telja mynd sem fær undir
20.000 áhorfendum vonbrigði. Nær all-
staðar annarsstaðar myndi sambærileg
aðsókn teljast feykilega góð.
UPPGJÖR ÁRSINS 2002
Það á sér vissar skýringar. Tæplega
19.000 gestir sækja íslenska mynd að
meðaltali undanfarin ár og fer sú tala
hækkandi. Gríðarleg aðsókn á fáeinar
myndir hjálpar þó mikið til að halda
uppi meðaltalinu. Þetta meðaltal er
hlutfallslega miklu hærra en t.d. í Dan-
mörku. Danir fara hinsvegar aðeins
tvisvar sinnum á ári í bíó á meðan við
förum næstum þrisvar sinnum offar og
þar liggur munurinn meðal annars.
Vegna mannfæðarinnar hér er til-
hneigingin einnig sú að telja að auðvelt
sé að ná til þjóðarinnar allrar í stað
MYND 3:
MEÐALAÐSÓKN í KVIKMYNDAHÚS Á ÁRI PR.
EINSTAKLING f MISMUNANDI LÖNDUM
=1
ESD Danir Frakkar íslendingar
Sú kenning hefur oft heyrst að ástæðan fyrir mikilli
bíósókn íslendinga sé sú að hér sé fátt annað um að vera.
Það á varla við lengur enda hefur aðsóknin hrapað mikið
frá þvísem var fyrir fáeinum áratugum þegar
meðalaðsóknin var yfir 10 myndir á haus. Engu að síður
höldum við forystunni sem ein helsta bíóþjóð heimsins.
ákveðinna hópa sem flestir aðrir gera
myndir fýrir. Þó er ljóst að til að brjóta
20.000 áhorfenda múrinn þarf viðkom-
andi mynd að höfða til fólks sem ekki
tilheyrir hinum hefðbundna hópi kvik-
myndahúsagesta.
íslenskar bíómyndir eru því í afar ein-
kennilegri stöðu á heimamarkaði. í
samanburði við stöðu mála hjá öðrum
þjóðum njóta þær gríðarlegra vinsælda.
Hinsvegar eru væntingarnar slíkar að
meðaltalsaðsókn er nokkuð undir því
sem ásættanlegt getur talist!
Og þrátt fyrir þessar gífurlegu vin-
sældir njóta þær afar lítillar markaðs-
hlutdeildar!
Eða eins og segir í auglýsingunni: “Við
íslendingar erum engum líkir...”
LAND & SYNIR 5