Feykir - 13.03.2014, Blaðsíða 6
6 Feykir 10/2014
fannst ég nú vera fullgamall til
að fara í þetta en dreif mig nú
samt og sé nú ekki eftir því.“ Jói
segist á Hvanneyri hafa kynnst
bókum og lært dönsku og
sitthvað fleira sem átti eftir að
koma að gagni síðar á lífs-
leiðinni.Jóhann P. Guðmundsson er
fæddur í Grundargerði í
Blönduhlíð í Skagafirði þann
22. janúar 1924. Foreldrar hans
bjuggu á ýmsum jörðum í
Skagafirði og Húnavatnssýslum.
Jói er elstur átta systkina.
Systurnar fjórar eru allar látnar.
Bræðurnir voru fjórir, einn
þeirra lést á fyrsta ári, en auk
Jóa eru tveir bræður á lífi; Jón,
fyrrverandi bóndi og oddviti á
Óslandi í fyrrum Hofshreppi
og séra Sigurður Helgi Guð-
mundsson, lengst af prestur í
Víðistaðasókn. Jóhann er
ókvæntur en á einn son, Jóhann
„Þetta hefur alltaf verið
önnur hliðin á mér“
Skagfirðinginn Jóa í Stapa þarf vart að kynna fyrir lesendum. Þessi hógværi og vinamargi
maður, sem í janúar sl. átti níræðisafmæli, er einn af kunnustu hagyrðingum landsins. Jói í
Stapa er auk þess mikill hagleiksmaður og hefur víða lagt hönd á plóg við byggingarvinnu.
Þá hefur náttúrubarnið Jói í Stapa kennt teikningu í Steinsstaðaskóla, þýtt ljóð og farið
ófáar hestaferðir, hvort heldur er reiðskjótinn hefur verið skáldafákurinn eða aðrir fákar í
hans eigu. Blaðamaður heimsótti Jóa og spjallaði við hann um kveðskapinn og fleira sem á
daga hans hefur drifið.
Jörðina Stapa í Tungusveit í
Lýtingsstaðahreppi eignaðist
Jói tvítugur. „Ég keypti Stapa þó
ég ætti náttúrulega ekkert í það,
þá gerði ég það samt, vegna
foreldra minna, og hafði það af
að borga hann.“ Jóhann segist
hafa búið með blandaðan bú-
skap í Stapa en einnig unnið
mikið utan búsins, en fyrst um
sinn bjuggu foreldrar hans hjá
honum þar. Um tíma brá hann
búi og flutti á Sauðárkrók og
árið 1986 tóku sonur hans og
tengdadóttir við búi en jörðin
fór í eyði árið 2002.
Hugsað
heim
Jói var ævinlega við smíðar
meðfram búskapnum, en hann
er sjálfmenntaður í þeirri iðn.
„Ég var hér mörg sumur með
vinnuflokk í sveitinni, að
byggja hingað og þangað,
vestur í Húnavatnssýslu líka, á
Suðurlandinu og víðar um
landið. Þetta voru íbúðarhús en
mest útihús, þau eru orðin
mörg handtökin í það heila. En
það var mikið bjart yfir þessu.
Ég var með skólastráka með
mér, sem veitti ekki af pening
meðan þeir voru að komast í
gegnum skóla. Við unnum
langa daga og mikið en alltaf
var glatt á hjalla yfir öllu saman.
Það var eins og það yrði enginn
það þreyttur að hann gæti ekki
haft gaman af lífinu. Það er
mikils virði,“ segir Jóhann og
það leynir sér ekki að minn-
ingar frá þessum árum eru
ljúfar. Gegnum störf sín kynnt-
ist Jói fjölda fólks og dvaldi
hann oftar en ekki heima á
sveitabæjum. Jói segist ennþá
grípa í smíðarnar, „þó ekki væri
nema mér til gamans,“ eins og
hann kemst að orði.
Jói brá búi og fór suður í
átján ár, áður en hann fluttist
norður aftur, áttræður að aldri.
„Þá var ég fyrst í Reykjavík í tvö
ár og leiddist þar alltaf. Ég fór
svo austur í sveitir og vann þar
við húsbyggingar og kynntist
fólki víða um landið,“ segir Jói
sem er að sögn kunnugra mjög
félagslyndur og vinamargur.
Hann jánkar því að Skaga-
fjörðurinn hafa alltaf togað í
hann, rétt eins og fram kemur í
einni af vísum hans, sem hann
kallar Hugsað heim:
Finn ég streyma um mig yl,
angrið gleymist betur
meðan heimahaga til
hugurinn sveimað getur.
Yndi þróast, unaðsmál
út um móa er vakið.
Rætt við Jóa í Stapa níræðan
VIÐTAL
Kristín Sigurrós Einarsdóttir
Pétur, sem nú er búsettur í
Noregi og fjögur barnabörn.
Varðandi skólagönguna
segir Jói hana hafa verið í
lágmarki. „Ég var átta vikur
fyrir fullnaðarpróf hér í
Varmahlíð. Ég átti heima fram
í Vesturdal þá og það var nú
tvennt sem gerði; bæði var
fátækt og svo var talað um að
mætti helst ekki missa mig frá
smalamennskum og öðru slíku
þó að vetur væri.“ Jói segist
hafa rifið sig upp síðar og farið
í Bændaskólann á Hvanneyri
25 ára gamall. „Ég hafði mikið
gott af því og víkkaði sjón-
deildarhringinn með því. Ég
tók þetta á tveimur vetrum og
var elstur í minni deild, mér Blýantsteikning Jóa af Stapa sem prýðir forsíðu seinni ljóðabókar hans, Ný axarsköft.
Jói í skógarlundinum við Bólstaðarhlíð í Húnavatnshreppi. Mynd: Ingi Heiðmar Jónsson