Feykir - 11.06.2015, Blaðsíða 8
8 22/2015
Heilir og sælir lesendur góðir.
Fyrst er til að taka að lokavísa síðasta þáttar
hafði ekki prentast alveg rétt. Á fyrsta
hending hennar að vera þannig.
Hringva perlur hríslum á
hættir erli þráin. Og svo framvegis.
Það er Björn Jónsson, bóndi í Álftá, sem
yrkir svo á vondu vori.
Ei verður mér um hjarta hlýtt
né heldur létt í spori.
Aftur þegar orðið hvítt
allt á miðju vori.
Hólmfríður Jónasdóttir frá Hofdölum er
höfundur að næstu vísu.
Beygir vestur – brúnum af
bjarmi kvöldsins rjóða.
Sólarbyrðing senn í haf
siglir nóttin hljóða.
Jóhann Ólafsson frá Miðhúsum í Óslands-
hlíð mun höfundur að þessari.
Verðmætið þótt virðist smátt
vera í spyrðubandi.
Þá er stundum þokað hátt
þorskunum á landi.
Einhverju sinni er rætt var hér í Húnaþingi
um það böl sem orsakaðist af því að unga
fólkið flutti burt úr sveitunum, og færi þá
kvenfólkið á undan, orti Gunnar Jónsson í
Gröf í Víðidal svo.
Engin fæst hér auðarbjörk
ergist margur halur.
Nú er eins og eyðimörk
orðinn Víðidalur.
Læra flestar listirnar
linda bestu skorður.
Svífa flestar siðprúðar
suður, vestur, norður.
Ólafur Þorkelsson sem mun hafa verið
Reykvíkingur ort oft fallega til vísunnar.
Þessi mun vera eftir hann.
Þegar ber að garði gest
gildi málsins kanna,
ferskeytlunni fagna best
í fátækt hugmyndanna.
Ekki var Ólafur hrifinn af þeim sem lögðu
sig fram um að hanna svokallaðan atóm
kveðskap. Hann yrkir.
Þrautpínt málið orðið er
ekkert nýtt fram boðið,
að yrkju vísu um eitthvað, hér
aðeins breytist hnoðið.
Jóhann Ásgrímsson á Hólmavaði mun
trúlega hafa verið að hlusta á djúpa speki er
hann orti þessa.
Gaman er að glettunni
gott er að hlýða og þegja.
Heyri ég fyrir hettunni
hvað þeir vitru segja.
Jón M. Pétursson frá Hafnardal hugsar til
æskuára og yrkir svo.
Vísnaþáttur 643
Þó ævin líði undur hratt
aldrei skal ég gleyma
ýmsu sem fékk okkur glatt
á æskudögum heima.
Þegar líður ævi á
og öllum fækkar vonum,
Yndi er mest að una hjá
æsku minningunum.
Margir sem flytja burt frá æskustöðvunum
hugsa oft hlýtt til þeirra síðar á lífsleiðinni.
Svo hefur verið með Sigurð Guðmundsson
á Sauðárkróki er hann orti þessa.
Hugann fýsir heim á leið
að heilsa dalnum kæra.
Þar sem æskan ljúfa leið
við lindina silfurtæra.
Ingimar Bogason, einnig á Sauðárkróki,
leggur til þessa.
Í leynum hugsann ósk ég á
þó æskuvonir brystu,
að ég fengi aftur sjá
ástina mína fyrstu.
Á efri árum átta margir sig á ýmsum
breytingum sem lífið hefur lagt þeim til.
Hjörleifur Jónsson á Gilsbakka í Skagafirði
yrkir svo.
Reynist flest í veröld valt
veltur margt úr skorðum.
Ég er sjálfur orðinn allt
öðruvísi en forðum.
Einnig á efri árum yrkir Jóhann Ólafsson í
Miðhúsum svo.
Er við sáttur ævikjör
úti brátt er glíma.
Dvínar máttur dofnar fjör
dregur að háttatíma.
Gunnar Jónsson frá Gröf sem getið er um
hér fyrr í þættinum mun einhverju sinni
hafa sagt að mismunandi eyddu menn ævi
sinni og orti þessa.
Sæmir vel að sóa tíð
í sukki og ástafari,
augafullur alla tíð
eins og goodtemplari.
Stundum breytist gengið á fleiru en
krónunni. Sigrún Fannland á Ingveldar-
stöðum á Reykjaströnd er höfundur að
þessari.
Ef að skapast áhrif ný
ýmsir sjást á nálum.
Gengisbreyting oft er í
ásta og kvennamálum.
Kannski hefur Gísli Gíslason í Hjaltastaða-
hvammi í Skagafirði orðið fyrir gengisbreyt-
ingu er hann orti þessa.
Hagga skorðum hér að mun
-hægt skal orðum flíka.
Innri forðinn er við hrun
yfirborðið líka.
Verið þar með sæl að sinni.
/ Guðmundur
Valtýsson
Eiríksstöðum,
541 Blönduósi
Sími 452 7154
( GUÐMUNDUR VALTÝSSON ) kristin@feykir.is
Það sem brennur á mér
þessa dagana og hefur
lengi gert er andleg heilsa
fólks og feimnin við að
ræða um sína andlega
heilsu. Oft ræða þessir
sömu um hjartaflöktið
sitt og gigtina eins og
ekkert sé. Frá unga aldri
hef ég haft mikið dálæti á
sálfræðingum, alveg frá því
að Dallas byrjaði og SuEllen
og Pamella fóru reglulega
til sálfræðings --áður en
það byrjaði vissi ég ekki
um þessa frábæru stétt.
Þær gátu hellt úr skálum
reiði sinnar og vonbrigða
eins og enginn væri
morgundagurinn.
Enda þegar mikið liggur við
og andleg vanlíðan er mikil
þá er gott að geta talað við
sálfræðing um allt og ekkert.
Sálfræðingurinn verður ekkert
sár eða leiður yfir því sem
maður segir, heldur gefur
góð ráð og ræðir hlutina frá
mörgum sjónarhornum sem
maður kannski sá ekki fyrir. Ég
varð þeirrar gæfu aðnjótandi
að fara til sálfræðings um
þrítugsaldurinn, mikið fannst
mér það gott. Hún sagði mér
til dæmis að ég mætti vera
reið, .það var geggjað. Síðan
þá hef ég leitað til sálfræðinga
og geðlækna eftir þörfum og
ekki verið feimin við það.
Ég lýg því nú reyndar, ég
var feimin við að viðurkenna
það fyrir öðrum að ég væri
að fara til þessa hóps
sérfræðinga. Sagðist vera
að fara til tannlæknis og
kvensjúkdómalæknis því
þá var ekkert spurt frekar
af samferðafólki. Því var ég
feimin að viðurkenna fyrir fólki
að ég ætti við andleg veikindi
að stríða. Það er aðeins núna
síðustu ár sem ég hef stigið
út úr „andlegaveikaskápnum“
og viðurkennt fyrir fjölskyldu
og vinum að ég þurfi á
geðlæknum og sálfræðingum
að halda og það var mjög gott
skref fyrir mig.
Ástæðan fyrir þessari
opinberun minni á prenti
er kannski tvennt, í fyrsta
lagi vil ég hvetja alla sem
eiga við andleg veikindi að
stríða að leita sér hjálpar því
það er ótrúlegt hvað hægt
er að hjálpa manni upp úr
svartasta hyldýpi. Að ræða við
sérfræðinga sem þekkja þessi
veikindi og kunna að hlusta
á mann og svara manni
með „réttu“ svörunum. Það
er óþarfi að líða þannig að
manni finnist allir vera á móti
sér, að maður geri ekkert rétt
og sjái ekkert gleðilegt við lífið
og fleira í þeim dúr.
Það er til lækning bæði
lyf og samtalsmeðferð
sem gera manni gott. Hitt
atriðið er mikill fjárskortur
til geðheilbrigðiskerfisins. Á
undanförnum árum höfum
við séð mikinn fjárskort
til heilbrigðiskerfisins og
geðheilbrigðiskerfið er svo
sannarlega ekki undanskilið
þeim skorti. Í vetur vissi ég
um einstakling sem þurfi að
fara til geðlæknis, hann fékk
tíma þremur mánuðum síðar
og það var eftir að hann fór til
sálfræðings sem vísaði honum
til geðlæknis, því ekki var
hægt að panta beint tíma hjá
geðlækni.
Árið er 2015, er þetta
viðunandi ástand að ekki sé
hægt að leita sér lækninga
á andlega sviðinu nema eftir
krókaleiðum og að biðtíminn
sé þrír mánuðir og manni er
bara sagt að þetta sé eðlilegur
biðtími. Við vitum það öll að
þegar eitthvað er að og ekkert
að gert þá versnar ástandið
bara, verður verra og verra og
stundum svo slæmt að það
dregur fólk til dauða.
Ég hefði haldið að við ættum
að fagna því þegar fólk vill
taka fljótt í taumana hjá sér
og leita sér lækninga, en í
þessum geira er það ekki
þannig. Ef þú kemur ekki
inn í sjúkrabíl þá þarftu að
bíða í þrjá mánuði eftir því
að þú komist til geðlæknis.
Er þetta eðlilegt, NEI það er
það ekki. Væri ekki nær að
reyna að koma í veg fyrir að
sjúkingum versni, því við vitum
það öll að þegar veikindi fá
að grassera í langan tíma þá
kostar enn meira að lækna
þau. Geðheilbrigðismál eru
dauðans alvara.
- - - - -
Ég skora á vinkonu mína,
hana Bóthildi Halldórsdóttur
á Blönduósi. Hún hefur margt
fróðlegt og skemmtilegt að
segja og er hugsandi kona.
Sigríður Helga Sigurðardóttir á Blönduósi skrifar
Út úr andlega veika skápnum
ÁSKORENDAPENNINN
UMSJÓN kristin@feykir.is