Feykir - 29.03.2012, Side 8
8 Feykir 13/2012
Heilir og sælir lesendur góðir.
Í síðasta þætti spurði ég um vísu sem ég fékk
senda úr Skagafirði og stóð undir Sveinn. Hef
nú fengið greinargóðar upplýsingar þar um
bæði frá Húnvetningum og Skagfirðingum
sem ég þakka mjög vel fyrir. Ekki var vísan
rétt með farin í þættinum og birti ég hana nú
aftur eins rétta og hún er skráð af höfundi. Sá
mun vera Sveinn Hannesson frá Elivogum.
Flest hef gleypt en fáu leift,
fengið skreipt úr mörgu hlaði.
Selt og keypt og stömpum steypt.
Stundum hleypt á tæpu vaði.
Önnur vísa mun hafa komist á kreik um
svipað leyti. Eins og sést á þeim snilldar
skáldskap er höfundur hennar enginn
viðvaningur í vísnagerð. Heitir sá Valdimar
K. Benónýsson og var þá bóndi á Ægisíðu.
Oft kallaður Valdi Kam.
Ei er leyft að skeiki skeift.
Skeyti hleypt af fínum boga.
Eins og leiftur lýsa dreift
ljóðin steypt við Elivoga.
Í síðasta þætti birti ég einnig vísuna: „Upp er
skorið engu sáð“. Var hún í mínum pappírum
talinn eftir Sigmund Sigurðsson frá Hofsósi.
Taldi ég það af og frá og mér til gleði hafa
nú borist þær upplýsingar að umrædd vísa
sé eftir tvo Þingeyinga, þá Egil Jónasson og
Friðrik á Kraunastöðum. Þykir mér gott
að heyra þau tíðindi. Endurtek þakklæti
mitt fyrir þessar góðu upplýsingar og bið
lesendur endilega að hafa samband viti þeir
svör við því sem spurt er um. Guðbrandur
Guðbrandsson er höfundur næstu vísu.
Verður hún kannski auðskilin ef við hugsum
til stjórnmálanna.
Ásmund tel ég engan rata
engan honum betri þekki.
Töng hann hefur til á krata
sem tryggir að þeim fjölgi ekki.
Gaman að vita hvort lesendur kannast við
þessa.
Ástin mín um æsku svið
illa festi rætur.
Gaman er að glettast við
glaðar heimasætur.
Önnur höfundarlaus í sama dúr.
Glatt hefur margan góðan dreng
glaða konu að hitta.
Ennþá leggur ör á streng
Amor bogaskytta.
Ein flott í viðbót án höfundar.
Þegar ríkir hrím og hjarn
hljóð og löng er vakan.
Til mín kemur trygg sem barn
tækifærisstakan.
Vísnaþáttur 567
Góður sannleikur en beiskur er í þessari
vísu Ágústs Guðbrandssonar.
Best er að lifa í svalli og synd
sýna illsku tóma.
Þeim er lyft á tignar tind
sem týnt hafa æru og sóma.
Nanna vinkona bað um vísu. Ágúst ekki
lengi að efna í hringhendu.
Að laga um svanna ljóðin merk
sem löngum bannar gjöldin,
mundi ég annað viljaverk
vinna Nanna á kvöldin.
Ein dásamleg hringhenda eftir Ágúst í
viðbót ort á vordegi.
Brúnir fjalla þeyrinn þvær
þiðnar mjallar gljáin.
Rúnir snjallar ljósið ljær
lifna vallar stráin.
Falleg vísa kemur hér næst, höfundur er
María Bjarnadóttir. Mun hún hafa verið
afkomandi Bólu-Hjálmars.
Brunnið geta borgir þær
sem byggðu hendur manna.
En eldur grandað aldrei fær
anda hugsjónanna.
Önnur vísa kemur hér eftir Maríu.
Þó að veikum vökni brá
vetrar undir kvíða.
Alltaf vekur von og þrá
vorsins himinblíða.
Það er Gísli Ólafsson sem reiknar út lífskaupið
í eftirfarandi vísu.
Ævidagsins ómök skeð
- um það dauðinn semur -,
heimur borgar manni með
moldarrekum þremur.
Gísli gefur í skin í næstu vísu að hann sé
tilbúinn til ferðar.
Lífið smátt mér ljær í hag
lúinn þrátt ég glími.
Koma máttu um miðjan dag
mikli háttatími.
Gott að enda með þessari ágætu vísu Gísla
sem boðar okkur vonandi bjartsýni.
Úti þó að oft sé kalt
á ég nóg af vonum.
Leysir snjóinn, lifnar allt
líður að gróindonum.
Verið þar með sæl að sinni.
/ Guðmundur
Valtýsson
Eiríksstöðum,
541 Blönduósi
Sími 452 7154
( GUÐMUNDUR VALTÝSSON )
Það er að koma vor.
Það er staðfest. Lóan
er komin og þá er
ég ekki að tala um
starrann á Eyrarbakka
og veðurfræðingarnir
eru búnir að lofa
því að vorið komi
um helgina. Ég hélt
reyndar að vorið
væri komið í síðustu
viku alveg þangað
til það fór að snjóa.
Eftirvæntingin eftir
vorinu hjá okkur
Íslendingum er
náttúrulega svo mikil
að það jaðrar við að
vera örvænting.
Fyrir mér er vor í
Varmahlíð hið eina
sanna vor, vorið eins
og það var þegar ég var
krakki. Þá var ekkert
betra en að kasta frá
sér skólabókunum og
hlaupa út í vorið á vit
nýrra ævintýra. Ég,
eins og flest íslensk
ungmenni, réði mig í
sumarvinnu frá unga
aldri. Mig minnir að ég
hafi verið 12 ára þegar
ég arkaði upp í Miðgarð
á fund við Sigga á
Grófargili, sem þá var
hreppstjóri, til að skrá
mig í unglingavinnuna
og við handsöluðum
ráðningarsamning sem
kvað á um að ég fengi
150 kr. á tímann. Áður
hafði ég sinnt tilfallandi
barnfóstrustörfum og
heimilisverkum fyrir
móður mína og aðra
fjölskyldumeðlimi.
Þegar ég var 15 ára
réði ég mig svo sem
vinnumann í sveit
hjá mági mínum
á Stóru Ökrum í
Blönduhlíð. Sennilega
þóttu mér verkefnin
ekki nógu krefjandi í
unglingavinnunni eða
kaupið talsvert hærra
í sveitinni. En hver svo
sem ástæðan var þá
var þetta örugglega ein
besta ákvörðun sem ég
hef tekið um dagana.
Verkefnin sem bóndinn
fól mér dag hvern
voru jafn fjölbreytt og
þau voru mörg. Oft á
tíðum fannst mér þau
óyfirstíganleg. Hvernig
átti ég óharðnaður
unglingurinn að ráða við
að setja snúningsvélina
í flutningsstöðu? Nú eða
bakka kerru að fjósinu
og átti ég virkilega að
þrífa helvítis fjósvegginn
þriðja daginn í röð, var
ég í falinni myndavél
eða? Það komu
stundir þar sem mig
langaði að leggjast í
fósturstellinguna, kasta
inn handklæðinu og játa
mig sigraða. En nei, ég
setti undir mig hausinn,
beit á jaxlinn og bölvaði
í hljóði því bóndinn var
kröfuharður og það var
ekki í boði að gefast
upp og sýna þannig
merki um veikleika. Það
var líka gjörsamlega
óhugsandi að búa við
hæðnisglott kúnna sem
einhvern vegin virtust
skynja nákvæmlega
hvað mér bjó í brjósti og
hrósuðu sigri ef ég sýndi
merki um uppgjöf.
Eitt kvikindi hafði þó
betur í þessari baráttu
og það var hrúturinn
sem tók við hlutverki
mínu sem smali
og hrakti mig inn í
nærliggjandi bíl. Ég
gleymi ekki glottinu
á honum þar sem ég
sat inni í bílnum og
beið eftir að verða sótt.
En sem betur fer var
bóndinn skilningsríkur
yfirmaður og góður
leiðbeinandi sem sá
yfirleitt spaugilegu
hliðarnar og gat þannig
hlegið að því þegar
vinnumaðurinn eltist
við sömu kálfana
löngum stundum,
keyrði heimilisbílnum
á húsvegg og setti
snúningsvélina af stað
í flutningsstöðu þannig
að tindarnir þeyttust
um öll tún eins og skot
úr hríðskotariffli. En þó
ég hafi gefist upp fyrir
einum skapvondum
hrút og þeytt nokkrum
tindum út um víðan
völl leið mér eins og
sönnum sigurvegara að
sumrinu loknu. Ég hafði
unnið ótal sigra bæði
líkamlega og andlega og
það styrkti mig.
Ég bý enn að þessari
reynslu í dag því þetta
sumar lærði ég að
vinna.
- - - - -
Ég skora á æskuvinkonu
mína hana Sæbjörgu
Freyju Gísladóttur að
skrifa næsta pistil.
Helga María Pálsdóttir er brottfluttur Skagfirðingur
( ÁSKORENDAPENNINN ) berglindth@feykir.is
Sumarið sem ég lærði að vinna