Morgunblaðið - 10.03.2018, Blaðsíða 22
BAKSVIÐ
Stefán E. Stefánsson
ses@mbl.is
Eignarhaldið á lyfjarisanum Alvogen
hefur alla tíð verið sveipað mikilli dul-
úð. Gögn sem Morgunblaðið birtir nú
í fyrsta sinn varpa hins vegar ljósi á
hvernig þriðjungshlutur í fyrirtækinu
er undir stjórn sjálfseignarstofnunar
(trust) sem Róbert Wessman kom á
fót á aflandseyjunni Jersey árið 2015.
Með birtingu upplýsinganna, sem
byggjast á gögnum frá Íslandi, Jer-
sey, Lúxemborg, Bandaríkjunum og
Svíþjóð er áralöngum vangaveltum
um raunverulegt eignarhald á hinu
ört vaxandi fyrirtæki, sem teygir
starfsemi sína víða um heim, eytt.
Forsvarsmenn Alvogen hafa ætíð
haldið því fram að Róbert, sem er
stofnandi og forstjóri fyrirtækisins,
hafi aldrei átt hlut í því frá því að það
var stofnað árið 2009. Ásamt Róberti
komu að stofnun þess samstarfsmenn
hans frá þeim tíma er hann var for-
stjóri lyfjafyrirtækisins Actavis og
hefur því verið haldið fram að eign-
arhaldið á félaginu hafi verið á hönd-
um þeirra, einkum Árna Harðarson-
ar, lögmanns og aðstoðarforstjóra
Alvogen. Hefur eignarhaldinu verið
stillt upp í gegnum net félaga sem
flest bera heiti sem hefjast á orðinu
„Aztiq“. Fjárfestingarsjóðurinn sem
heldur utan um hlutinn, og er undir
stjórn Róberts, nefnist Aztiq Pharma
Partners og vistað er í Lúxemborg.
Það félag er hins vegar í eigu Aztiq
Finance Holding í Lúxemborg sem
aftur er í eigu Aztiq Partners AB í
Svíþjóð.
Hlutafjáraukning sjálfs-
eignarsjóðs sýnir á spilin
Upplýsingar sem Morgunblaðið
hefur aflað sýna hins vegar svart á
hvítu að eignarhaldið á Aztiq Part-
ners AB í Svíþjóð er ekki ótengt per-
sónulegum umsvifum Róberts
Wessman. Þannig sést að félagið er
að 24% hluta í eigu Aztiq Pharma ehf.,
sem er félag á Íslandi í eigu félaga
undir stjórn Árna Harðarsonar og
Bandaríkjamannsins Divya Patel.
74% hlutur í Aztiq Partners AB er
hins vegar í höndum eignarhalds-
félagsins Hexalonia Holdings í Lúx-
emborg. Það félag er aftur í eigu Hex-
alonia Investments á Jersey sem svo
er í 100% eigu sjálfseignarsjóðsins
Hexalonia Trust sem einnig var stofn-
að til á aflandseyjunni litlu norður af
Normandí.
Árni Harðarson, aðstoðarforstjóri
Alvogen, staðfestir að Hexalonia
Holdings í Lúxemborg haldi á 74%
hlut í Aztiq Partners AB og að eignar-
hluturinn sé kominn til vegna fjár-
magns sem Hexalonia hafi lagt inn í
félagið í formi nýs hlutafjár seint á
árinu 2015. Sú hlutafjáraukning, sem
byggðist á verðmætum sem Róbert
lagði inn í HT við stofnun þess fyrr-
nefnt ár, tryggja honum 74% eignar-
hlut í félagi sem heldur á 30% hlut í
Alvogen.
Sjálfseignarsjóður til hagsbóta
fyrir fjölskyldu Róberts
Morgunblaðið hefur undir höndum
stofngögn félagsins Hexalonia Trust
(HT) á Jersey sem á fyrrnefndan 30%
hlut í Alvogen.
HT var stofnað í lok nóvember 2015
í því skyni að halda utan um verðmæti
sem ætlunin er að nýtist til hagsbóta
fyrir fjölskyldu Róberts í framtíðinni.
Sjálfseignarsjóður er formlega í
forsjá lögmanna á vegum fjármála-
fyrirtækisins Ogier á Jersey. Sér-
fræðingar sem Morgunblaðið hefur
rætt við og borið stofnskjölin undir
segja hins vegar að fyrirkomulag af
þessu tagi sé ætíð af þeim toga að sá
sem leggur sjálfseignarsjóðnum til
þau verðmæti sem í henni eru vistuð,
hafi í raun fulla stjórn á ráðstöfun
þeirra þegar upp er staðið. Afar ólík-
legt væri að nokkur myndi afsala sér
umráðum yfir slíkum verðmætum
nema að nafninu til.
Í tilviki HT er það Róbert Wessm-
an sem ekki aðeins er skilgreindur
sem þiggjandi verðmætanna (benefi-
ciary) ásamt fyrrverandi eiginkonu
sinni og börnum, heldur einnig stjórn-
andi þeirra (first power holder) sem
að lokum ræður ráðstöfun þeirra
verðmæta sem umsjónarmennirnir
(trustees) hafa með höndum.
Árni Harðarson, hafnar því hins
vegar að Róbert hafi stjórn á þeim
verðmætum sem lögð voru inn í HT á
sínum tíma og þar með að Róbert sé
raunverulegur eigandi að Hexalonia-
félögunum á Jersey og í Lúxemborg
sem aftur eiga 74% hlut í Aztiq Part-
ners í Svíþjóð. Stofnun Hexalonia hafi
þann kost að Róbert geti tryggt að
ráðstöfun fjármuna úr sjóðnum fari
ekki til annarra en erfingja til fram-
tíðar og þó um leið sé fórnað ákveðnu
skattalegu hagræði.
Árni segir enn fremur að form
slíkra sjóða sé, á sama veg og gildir
um sjálfseignarstofnanir á Íslandi,
þannig að Róbert afsali sér að fullu
rétti til eignahalds, ákvarðana eða
ráðstafana varðandi eignir sjóðsins og
sé þannig ekki eigandi þeirra eigna er
undir sjóðinn falla og getur ekki undir
neinum kringumstæðum ráðstafað
eignum hans.
Gríðarleg verðmæti í Alvogen
Samkvæmt nýlegu viðtali við Ró-
bert sem birtist í tímaritinu World
Finance kemur fram að Alvogen
framleiði um 350 tegundir lyfja og að
tekjur þess á árs grundvelli sé yfir 1,1
milljarður dollara, jafnvirði 110 millj-
arða íslenskra króna. Þar sem Alvo-
gen er ekki skráð á markað er í raun
flest á huldu um raunverulegt virði
þess. Hlutir í fyrirtækinu hafa hins
vegar gengið kaupum og sölum á síð-
ustu árum í nokkrum stórum við-
skiptum. Árið 2015 var talið að fyrir-
tækið væri metið á 2 milljarða dollara,
jafnvirði 200 milljarða króna en heim-
ildarmenn innan úr fyrirtækinu sem
fréttaveitan Bloomberg ræddi við
undir lok septembermánaðar í fyrra
segja fyrirtækið nú metið á um 4
milljarða dollara. Reynist það rétt
hefur fyrirtækið tvöfaldast í virði á
þremur árum.
Sé mið tekið af eignarhlut Aztiq
Partners AB í félögum sem halda á
ríflega 30% hlut í Alvogen má því gera
ráð fyrir að sjálfseignarsjóðurinn sem
Róbert Wessman stofnaði til í árslok
2015, til hagsbóta fyrir sig og fjöl-
skyldu sína, haldi á hlut í Alvogen sem
metinn er á um 90 milljarða króna. Þá
má áætla að hlutur Árna Harðarson-
ar sé metinn á um 6,4 milljarða króna.
Meirihlutaeigendur að Alvogen eru
hins vegar stórir alþjóðlegir fjárfest-
ingarsjóðir en þar eru stærstir CVC
Capital Partners og Temasek Hold-
ings Pte. Þeir komu að fyrirtækinu
árið 2015.
Fleiri afar verðmætar eignir
Hexalonia Trust heldur á fleiri afar
verðmætum eignum gegnum eignar-
haldsfélögin Hexalonia Investment í
Lúxemborg og Hexalonia Holdings í
Svíþjóð. Þannig á dótturfélag síðast-
nefnda félagsins, Aztiq Investment
Advisory AB annað dótturfélag sem
nefnist Alvogen Aztiq AB. Það félag
er 100% hluthafi í Fasteignafélaginu
Sæmundi (FS). Það félag á tæplega
13 þúsund fermetra byggingu að Sæ-
mundargötu 15-17 í Vatnsmýrinni.
Það hús hýsir starfsemi Alvogen og
Alvotech á Íslandi. Samkvæmt árs-
reikningi FS 2016 eru eignir þess 6,9
milljarðar króna. Skuldir félagsins
eru hins vegar einnig gríðarlegar og
er eigið fé þess neikvætt um 16,4
milljarða. Félagið á byggingarrétt að
um 10 þúsund fermetra byggingu til
viðbótar við þá sem nú þegar er risin í
Vatnsmýrinni.
Hexalonia Holdings í Lúxemborg á
einnig félagið Park 66B LLC í Banda-
ríkjunum. Það félag er skráð fyrir
íbúð í 69 hæða stórhýsi við 432 Park
Avenue í New York. Í frétt sem birt-
ist á Vísi í september í fyrra er íbúðin
metin á 1,7 milljarða króna en að þar
af hafi um 1,6 milljarður komið til
greiðslu í formi lánsfjár.
Þessar fasteignir í Vatnsmýri og
New York eru að fullu og öllu leyti í
eigu eignarhaldsfélaga sem eru undir
stjórn Hexalonia Trust á Jersey. Þá á
sama félag einnig hagsmuna að gæta í
byggingaframkvæmdum á Hlíðar-
enda gegnum eignarhald á félaginu
Frostaskjól ehf.
Árni Harðarson
ÍSLANDI
Aztiq Iceland ehf.
ÍSLANDI
Aztiq Pharma Partners ehf.
ÍSLANDI
Aztiq Pharma ehf.
ÍSLANDI
Aztiq Cayman L.P.
CAYMANEYJUM
Hexalonia Trust
JERSEY
Aztiq Partners AB
SVÍÞJÓÐ
Aztiq Investments
Advisory AB
SVÍÞJÓÐ
Aztiq Finance Holding S.a.r.l.
LÚXEMBORG
Aztiq Finance S.C.A.
LÚXEMBORG
Aztiq Finance
Management S.a.r.l.
LÚXEMBORG
Aztiq Pharma
Management S.A.
LÚXEMBORG
Aztiq Pharma Partners SCA
Celtic Structure
LÚXEMBORG
Alvogen Lux Holdings S.a.r.l.
LÚXEMBORG
Park 66B LLC
BANDARÍKJUNUM
Hexalonia Holdings S.A.
LÚXEMBORG
Hexalonia Investments ltd.
JERSEY
Aztiq Holdings S.a.r.l.
Aztiq Senior Equity
Holdings S.a.r.l.
Aztiq Priority Senior
Equity Holdings S.a.r.l.
Aztiq Priority Senior
Equity S.a.r.l.
Aztiq Senior Equity
S.a.r.l.
Aztiq SICAR AB
SVÍÞJÓÐ
Aztiq US LLC
BANDARÍKJUNUM
Sage International Ventures LLC
DELAWARE, BANDARÍKJUNUM
Divya Patel
BANDARÍKJUNUM
Róbert Wessmann
ÍSLANDI
100%
100%
100%
100%
100%
100%
100%100%
100%100%
100%
100%
100%
100%
100%
0,01%
0,01%
99,99%
30%
53,2%
19,23%
80,67%
99,99%
74%
26%
Flókið net félaga um
eignarhaldið á Alvogen
Ljósi varpað á eignarhald Alvogen
Hlutur Róberts Wessman í Alvogen metinn á allt að 90 milljarða króna Eignarhaldið í gegnum
sjálfseignarsjóð á Jersey Aðstoðarforstjóri Alvogen segir Róbert ekki ráða yfir hlutnum í raun
Róbert
Wessmann
Árni
Harðarson
Morgunblaðið/ Kristinn Magnússon
Eign Stórhýsið við Sæmundargötu 15-17 er að fullu leyti í eigu félags sem sjálfseignarsjóðurinn, sem Róbert setti á
fót 2015, á. Húseignin er því ekki að neinu leyti í eigu Alvogen eða Alvotech. Húsið er bókfært á yfir 6 milljarða.
22 FRÉTTIRViðskipti | Atvinnulíf
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 10. MARS 2018