Morgunblaðið - 19.03.2018, Qupperneq 18

18 UMRÆÐAN Minningar
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 19. MARS 2018
Mikið vantar á að fjárframlög
ríkisins til heilbrigðismála á Suð-
urnesjum jafnist á við framlög til
annarra heilbrigðisumdæma á
Íslandi samkvæmt skýrslu sem
dr. Huginn Freyr Þorsteinsson
gerði nýverið fyrir bæjarstjórn
Reykjanesbæjar. Skýrslan sýnir
að Suðurnesin fá langlægsta
framlagið frá ríkinu til sinnar
heilbrigðisstofnunar (HSS) mið-
að við höfðatölu.
Það er ljóst að ekki hefur ver-
ið farið eftir skipulagi á heilbrigðisþjónustu
við íbúa á Suðurnesjum eins og áætlað var og
þjónustu hefur farið aftur.
Fjölga verður hjúkrunarrýmum á Suður-
nesjum. Bið eftir hjúkrunarrýmum er lang-
lengst á Suðurnesjum samkvæmt upplýs-
ingum í skýrslum heilbrigðisráðuneytisins.
Stefna ber að samþættingu heimahjúkrunar
og félagslegrar heimilishjálpar á Suður-
nesjum sem bætir þjónustuna fyrir þá sem
njóta hennar og til hagræðis þeim sem veita
hana.
Slysamóttöku Heilbrigðisstofnunar Suð-
urnesja verður að styrkja vegna fjölgunar
göngusjúklinga, sérstaklega vegna stórauk-
innar umferðar á Keflavíkurflugvelli og fjölg-
unar ferðamanna. Skurðdeildir verður að
nýta betur, en nú eru sjúklingar fluttir til
Reykjavíkur til aðgerða sem áður var hægt
að sinna á sjúkrahúsinu í Reykjanesbæ.
Fæðingum á Heilbrigðisstofnun Suður-
nesja hefur fækkað frá árinu 2004, voru 200
til 300 á árum áður en 100 árið 2017. Til þess
að skapa fæðandi konum og barni aukið ör-
yggi verða fæðingalæknir, svæfingalæknir og
skurðlæknir að starfa við sjúkrahúsið.
Ráða þarf heimilislækna við heilsugæslu-
stöðina og fjölga hjúkrunarfræðingum.
Skipuleggja verður viðveru lækna og mót-
töku þeirra á sjúklingum að deginum.
Auka verður þjónustuna frá
því sem nú er við íbúa í Garði,
Sandgerði og Vogum með við-
veru heimilislækna og hjúkr-
unarfræðinga. Íbúum hefur
fjölgar mjög mikið á Suður-
nesjum undanfarin ár og því
eðlilegt að auka þjónustuna.
Heilbrigðisþjónusta við íbúa á
Suðurnesja hefur dregist saman
frá því sem áætlanir gerðu ráð
fyrir vegna vöntunar á fjár-
magni og vöntunar á vilja
stjórnvalda til að gera betur, en
við þessar slæmu aðstæður hafa starfsmenn
gert sitt besta.
Öldungaráð Suðurnesja hefur farið yfir
stöðu heilbrigðismála á Suðurnesjum með
bæjarstjórnum á Suðurnesjum, þingmönnum
Suðurkjördæmis og Sambandi sveitarfélaga á
Suðurnesjum og boðar Öldungaráð Suður-
nesja til opins fundar með heilbrigðisráð-
herra um stöðu heilbrigðismála á Suður-
nesjum. Fundurinn verður í Bíósal DUUS
húsa í Reykjanesbæ föstudaginn 6. apríl 2018
kl. 14:00 og eru allir velkomnir á fundinn.
Í gegnum tíðina hefur mikið vantað á að
fjárframlög ríkisins til heilbrigðismála á Suð-
urnesjum hafi jafnast á við framlög til ann-
arra heilbrigðisumdæma á Íslandi og mikil
fólksfjölgun á svæðinu og fjölgun ferðamanna
hefur aukið þann ójöfnuð.
Það er vitlaust gefið.
Eftir Eyjólf Eysteinsson
Eyjólfur Eysteinsson
»Mikið vantar á að fjár-
framlög ríkisins til heil-
brigðismála á Suðurnesjum
jafnist á við framlög til annarra
heilbrigðisumdæma á Íslandi.
Höfundur er formaður Öldungaráðs Suðurnesja.
eye@simnet.is
Framlög til heilbrigðis-
mála langlægst
á Suðurnesjum
Vinnukonurnar
kasta niður
þvottinum
og hlaupa
æpandi
til bæjar
það er skrímsli
í fjörunni
húsmóðirin
stappar fæti
tryllið ekki
börnin
hafið þögn
svo er lokað
hverri gátt
í Gróttu.
Amma mín var fædd og uppalin í Gróttu
á Seltjarnarnesi. Hún hét Guðrún Magnea
Þórðardóttir (1876-1952) og var dóttir Þórð-
ar Jónssonar skipasmiðs og síðari konu
hans, Sigurbjargar Sigurðardóttur. Amma
var því af Engeyjarætt. Var hún hreykin af
nánasta frændgarði sínum, frægum skip-
stjórum sem og íþróttafrömuðum, sem allir
voru Vesturbæingar og í KR.
Ég heyrði ömmu segja frá því þegar
vinnukonurnar í Gróttu sáu sjóskrímsli í
fjörunni, skammt frá húsum, þegar hún var
barn. Hún sagði frá þessu í mjög fáum orð-
um. Frásögnin skilaði samt alveg óttanum
sem greip um sig. Karlmennirnir voru á
sjó.
Ég er reyndar ekki viss um að skrímslinu
hafi verið lýst eða atvikið rætt í eyru
barnanna. Menn höfðu ekki hátt um svona
nokkuð í gamla daga. Heyrði ég aldrei talað
um að fleira þessu líkt hefði gerst í Gróttu.
En svo las ég bókina Á förnum vegi eftir
Loft Guðmundsson. Þar ræddi Loftur m.a.
við Albert Þorvaldsson, fyrrverandi vita-
vörð í Gróttu. Segir Albert þar að Þórður í
Gróttu hafi hrakist þaðan árið
1893 vegna draugagangs:
„Hjá Þórði var eitt sinn for-
maður sem Bjarni hét, kallaður
Bjarni svarti, dugnaðarfantur,
en hálfgert svakamenni. Segir
sagan að hann hafi ætlað að
róa vestur í Rennur um vorið
og verið kominn með háseta
sína niður í vörina en leist ekki
á veðrið … Finnst húsfreyju
það ragmennska þeirra, og
slær í orðasennu með henni og
formanni. Lauk svo að Bjarni
þoldi ekki frýjunarorð hús-
freyju, heldur af stað … og er reiður. Er
sagt að hann hafi þá litið um öxl til hús-
freyju … og sagt: Þú verður vör við mig,
þegar ég kem aftur.
Þegar þeir voru rónir skall á foráttuveður
og spurðist ekki til þeirra meira. Þó gerði
Bjarni svarti vart við sig og efndi kveðjuorð
sín. Kvað svo rammt að ásókn hans, að sögn
sjómanna sem hér voru, að eitt sinn, þegar
húsfreyja átti erindi upp á loftið til þeirra,
hékk draugsi í pilsum hennar upp stigann
og sleit þau niður um hana þegar hún kom
upp á skörina.“
Þórður í Gróttu hafði útveg og seldi
Norðlendingum mikið af skreið. Hann var
sjálfur formaður, sagður sjókaldur (hryss-
ingslegur formaður) en farsæll. Hann þótti
uppátækjasamur, smáhrekkjóttur, en heill í
viðskiptum.
Sigurbjörg langamma mín var sögð
sköruleg húsmóðir, kjarkmikil og orðhvöt.
Og þarna þurfti hún að gjalda þess.
Sjóskrímsli í Gróttu
Eftir Helga Kristjánsson
Helgi Kristjánsson
»Ég heyrði ömmu segja frá
því þegar vinnukonurnar
í Gróttu sáu sjóskrímsli í
fjörunni, skammt frá húsum,
þegar hún var barn.
Höfundur býr í Ólafsvík. sandholt7@gmail.com
Þann 3. mars
síðastliðinn lést á
hjúkrunarheimilinu
Skjóli eftir
skamma sjúkdómslegu Kristín
Jórunn Magnúsdóttir, ekkja
Andrésar Guðmundssonar föð-
urbróður okkar systkinanna í
Granaskjóli.
Kiddý, eins og hún var ávallt
Kristín Jórunn
Magnúsdóttir
✝ Kristín JórunnMagnúsdóttir
fæddist 16. maí
1925. Hún lést 3.
mars 2018.
Kristín var jarð-
sungin 12. mars
2018.
kölluð, var glæsileg
kona sem gustaði af
á sínum tíma. Hún
var höfðingi heim
að sækja og kunni
frá mörgu
skemmtilegu að
segja og alltaf var
stutt í húmorinn.
Lengst af bjó
hún við góða heilsu
og ekki er langt
síðan við hittumst á
tónleikum í Hörpu þar sem hún
var með Guðbjörgu dóttur sinni.
Hún var afskaplega trygg og
trú og stóð með sínu fólki, en
fyrst og fremst var hún góð og
vönduð manneskja.
Andrés og Kiddý voru góðir
vinir foreldra okkar og bar þar
aldrei skugga á og gaman var að
hlusta á þau rifja upp alls kyns
ævintýri sem þau höfðu lent í á
ferðalögum innanlands og utan
og ótal samverustundum sem
þau eyddu saman
Þegar pabbi dó 1984 reynd-
ust þau mömmu og okkur systk-
inunum mjög vel og þegar
mamma missti heilsuna og
þurfti á sjúkrastofnun heim-
sóttu þau hana reglulega þar til
hún kvaddi þennan heim.
Fyrir það er þakkað í dag.
Börnum, tengdadóttur og
öðrum afkomendum eru sendar
innilegar samúðarkveðjur og
þakkað fyrir vináttu og tryggð á
liðnum árum og áratugum.
Blessuð sé minning Kristínar
Jórunnar Magnúsdóttur.
Guðmundur,
Ingibjörg og
Sigurður Pétursbörn.
Fráfall Kristínar
Þórólfsdóttur, föð-
ursystur minnar,
var ótímabært, en minnir okkur
sem eftir lifum á að tíminn er af
Kristín Erla
Þórólfsdóttir
✝ Kristín ErlaÞórólfsdóttir
fæddist 5. júlí 1947.
Hún lést 11. febr-
úar 2018.
Útför Kristínar
fór fram 16. febr-
úar 2018.
skornum skammti
og að öllu er af-
mörkuð stund.
Kristín var mikil
og góð handverks-
kona, fatahönnuður
og listagóður klæð-
skeri. Klæði og
skæri léku í hönd-
um hennar og sér-
hverjum þræði var
vel valin leið sem lá
að listaverki. Hún
lagði hug, hjarta og hönd í sér-
hvert verk sem hún tók sér fyrir
hendur og þau bera þess fögur
merki.
Kristín og Gylfi reistu sér hús
og heimili frá grunni við Eykt-
arás í efri byggð Reykjavíkur.
Heimili þeirra bar smekkvísi
þeirra fagurt vitni. Þar var öll-
um tekið vel og skjól veitt þeim
sem þangað leituðu.
Gæfudísirnar vöktu yfir
hjónabandi Kristínar og Gylfa
og það reyndist farsælt og gjöf-
ult. Börn þeirra og afkomendur
allir voru Kristínu til mikillar
gleði. Er nú skarð fyrir skildi.
Kristín var mér ávallt elsku-
leg og aldrei bar skugga á hlý-
hug hennar og tryggð.
Ég og fjölskylda mín sendum
þeim sem næst henni standa
innilegustu samúðarkveðjur.
Sólrún Sverrisdóttir.
✝ Jón FriðrikZóphoníasson
fæddist 1. október
1933 á Þórshöfn á
Langanesi. Hann
lést 13. febrúar
2018.
Foreldrar hans
voru Sigríður
Bjarney Karls-
dóttir og Zóphóní-
as Ólafur Péturs-
son.
Jón var elstur í 10 barna
hópi foreldra sinna. Hann fór
ungur að létta undir við rekst-
ur heimilisins eins og siður var
á hans uppvaxtar árum. Hann
fór í sveit í þrjú
sumur fyrir ferm-
ingu. 15 ára fór
hann til sjós, sum-
arið 1948, en þar
með var ævistarf
hans ráðið. Sjó-
mennska á fiskibát-
um varð hans aðal-
starf meðan heilsa
hans leyfði. Árið
1970 aflaði hann
sér réttinda sem
stýrimaður, en sama ár tók
hann við skipstjórn á vetrar-
vertíðinni og var með báta til
ársloka 1977, en þá fór hann á
togara og var þar á fjórða ár.
Síðustu sjómannsárin var hann
stýrimaður á rekneta- og snur-
voðarbáti. Eftir að hann kom í
land var hann útgerðarstjóri
hjá Hraðfrystihúsi Stokkseyrar
og síðustu starfsárin var hann á
netaverkstæði í Þorlákshöfn.
Fyrri kona Jóns var Ásta
Erla Antonsdóttir og áttu þau
saman sex börn: 1) Hafdís Jóns-
dóttir, 2) Sigríður Jónsdóttir, 3)
Zóphonías Már Jónsson, 4) Jón
Jónsson, 5) Katrín Jónsdóttir, 6)
Kristín Ásta Jónsdóttir.
Eftirlifandi eiginkona Jóns
er Rannveig Hansína Jónasar-
dóttir.
Afkomendur á dánardegi eru
72.
Jón dvaldist síðustu ár ævi
sinnar á Dvalarheimilinu Sól-
völlum á Eyrarbakka.
Útför Jóns fór fram frá
Stokkseyrarkirkju 21. febrúar
2018.
„Komdu sæll TB, hvað er að
frétta í dag.“ Svona byrjuðu sím-
töl bræðranna Jóns og Kalla oft-
ast, en þeir áttu gegnum tíðina
oft löng og gagnmerk símtöl.
Þeir voru elstir af stórum systk-
inahóp frá Fagradal á Stokks-
eyri, og Kalla fannst gott að leita
upplýsinga hjá Jóni, sem var
bæði vel lesinn og minnugur á at-
burði liðinna tíma, sem gaman og
gagnlegt var að rifja upp, og
saknar Kalli nú góðs vinar og
bróður.
Jón kunni sjómannaalmanakið
utan að og vissi vélastærð og
vélategund allra fiskiskipa lands-
ins, en sjómennska var hans að-
alstarf frá 15 ára aldri, í fjóra
áratugi reri hann á fiskibátum
frá Stokkseyri, fyrst sem háseti
og seinna stýrimaður og skip-
stjóri en síðustu starfsárin vann
hann við netagerð í Þorlákshöfn.
Ég velti fyrir mér hvað þetta
TB þýddi, hvort það væri t.d.
traustur bróðir, sem Jón vissu-
lega var, en það var þá skamm-
stöfun á trítilbuxna, gælunafni
sem hann fékk frá föður sínum,
þegar hann var lítill drengur.
mér fannst krúttlegt að heyra þá
nota þessi gömlu gælunöfn, TB
og Kalos, hvor um annan.
Við Jón áttum oft skemmtileg-
ar samræður um bækur, sérstak-
lega ævisögur, og ættfræði, sem
við bæði höfðum áhuga á, og
fannst mér oft gott að fletta upp í
hans góða minni. Á hjúkrunar-
heimilinu sem þau hjónin dvöldu,
las hann fyrir vistmenn, við góð-
ar undirtektir, en hann hafði
skýra og blæbrigðaríka rödd, og
kom efninu vel til skila.
Einu sinni vorum við með Jóni
og Hansínu á sólarströnd, þá var
hann um sjötugt, hann biður mig
að koma með sér í skartgripabúð,
hann hefði lengi langað að kaupa
sér gullhring, og núna þegar
hann væri hættur að vinna, gæti
hann skartað honum. Við völdum
hringinn og þar með var lang-
þráð ósk hans uppfyllt. Svona
bruðl var ekki í boði fyrr þar sem
öll innkoma í nokkra áratugi fór í
að sjá stóru heimili farborða.
En nú hefur Jón mágur og
bróðir leyst landfestar, og haldið
í sinn hinsta róður. Guð gefi hon-
um góðan byr. Við veifum frá sól-
arströnd.
Nú þögn er yfir þinni önd
og þrotinn lífsins kraftur
í samvistum á sæluströnd
við sjáumst bráðum aftur.
(Ingvar N. Pálsson)
Við Kalli sendum eiginkonu,
börnum, og öðrum ástvinum,
hjartanlegar samúðarkveðjur.
Góður maður er genginn,
hafðu þökk fyrir allt.
Esther Jakobsdóttir.
Jón Friðrik
Zóphoníasson
Morgunblaðið birtir minningargreinar
endurgjaldslaust alla útgáfudaga.
Skil | Þeir sem vilja senda Morgunblaðinu greinar
eru vinsamlega beðnir að nota innsendikerfi blaðs-
ins. Smellt á Morgunblaðslógóið í hægra horninu
efst og viðeigandi liður, „Senda inn minning-
argrein,“ valinn úr felliglugganum. Einnig er hægt
að slá inn slóðina www.mbl.is/sendagrein
Undirskrift | Minningargreinahöfundar eru beðnir
að hafa skírnarnöfn sín en ekki stuttnefni undir
greinunum.
Minningargreinar