Morgunblaðið - 23.04.2018, Blaðsíða 6

6 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 23. APRÍL 2018
❁ Auðveldara að þrífa penslana
❁Gufar ekki upp
❁Má margnota sama löginn
❁Notendur anda ekki að sér eiturefnum
❁ Bjargar hörðnuðum olíumálningarpenslum
❁UNDRI brotnar hratt niður í náttúrunn
Hágæða umhverfisvæn hreinsivara
Fást í betri byggingavöruverslunum og matvöruverslunum
Sigurður Bogi Sævarsson
sbs@mbl.is
„Samfélagsmiðlarnir eru líklegir
til að vera í mikilvægu hlutverki í
kosningunum í vor, jafnvel meira
en nokkru sinni fyrr,“ segir Birg-
ir Guðmunds-
son stjórnmála-
fræðingur og
dósent við Há-
skólann á Ak-
ureyri. Hann
hefur kannað
hvernig stjórn-
málamenn nýta
sér fjölmiðla til
að koma skila-
boðum á fram-
færi og láta
rödd sína og sjónarmið heyrast. Á
því hafa orðið verulegar breyt-
ingar í seinni tíð, þannig að um-
ræðan hefur að verulegum hluta
færst frá hefðbundnum fjöl-
miðlum yfir á félagsmiðla
Facebook miðillinn
sem mestu skiptir
„Það hefur sýnt sig í rann-
sóknum að Facebook er sá sam-
félagsmiðill á Íslandi sem mestu
máli skiptir og stjórnmálamenn
sjálfir eru sammála því. Yfir 90%
frambjóðenda í sveitarstjórnar-
kosningum 2014 og eins í síðustu
þrennum þingkosningum telja
Facebook mikilvægan miðil í að
koma sér og sínum málum á fram-
færi. Álíka hlutfall frambjóðenda
notar þessa boðleið mikið, meira
en aðrar fjölmiðlagáttir,“ segir
Birgir.
Birgir telur samfélagsmiðla í
raun þýðingarmeiri í kosningum
til sveitarstjórna en Alþingis, því
Facebook geri mögulegt að stýra
skilaboðum betur til tiltekinna
hópa, bæði lýð- og landfræðilega.
Þá séu málefni og áherslur flokka
mismunandi eftir landsvæðum og
eigi ekki endilega erindi til allra,
sé þetta mikill kostur í byggða-
kosningum. Hingað til hafa hér-
aðsfréttablöð verið mikilvæg í
þessu samhengi og eru auðvitað
enn, þótt þeim hafi vissulega
fækkað.
Fullt af hálfsannleik
„En þrátt fyrir mikla áherslu
á samfélagsmiðla eru mál ekki
svo einföld að stjórnmálabaráttan
hafi færist til dæmis frá héraðs-
fréttamiðlum og yfir á Facebook.
Í raun snýst þetta meira um sam-
spil til dæmis hefðbundinna fjöl-
miðla og samfélagsmiðla því upp-
spretta frétta og þróun verður að
verulegu leyti í samkrulli stjórn-
málamanna, blaðamanna og svo
þeirra sem tjá sig á samfélags-
miðlum,“ segir Birgir og heldur
áfram:
„Staðan í Reykjavík er svo
kapítuli út af fyrir sig. Þar virðist
ætla að koma fram fjöldi fram-
boða sem þurfa að keppa um at-
hygli kjósenda sem eru tvístraðir
um allt, hver í sínum heimi og
veruleika. Þar verður tvístraður
hópur stjórnmálamanna að fara
að tala við tvístraðan hóp kjós-
enda. Í slíkri stöðu er líklegt að
kosningabaráttan muni fara að
verulegu leyti fram á netinu og á
samfélagsmiðlum og þar með
verða dreifð, slagorðakennd,
ómarkviss og jafnvel full af hálf-
sannleik, því hefðbundnir fjöl-
miðlar ráða illa við að fjalla um
kosningabaráttu þar sem svo
mörg framboð eru.“
Reiknar með klögumálum
Birgir segir um margt já-
kvætt ef margir vilja taka þátt í
stjórnmálum og telja sig eiga
erindi í framboð. Kjósendur hafi
þá úr meiru að velja. „En að því
kemur að fjöldinn verður svo mik-
ill að valið verður merkingar-
laust, því grundvöllur lýðræðisins
er sá að þegar við greiðum at-
kvæði sé það upplýst ákvörðun,
enda höfum við áður kynnt okkur
um hvað er að velja. Mér segir svo
hugur að við séum að nálgast
þann þröskuld í Reykjavík að
framboðin séu það mörg að at-
hygli dreifist og umfjöllun verði
erfiðari. Sum framboð fá óhjá-
kvæmilega minni athygli en önn-
ur. Ég reikna því með klögu-
málum gagnvart fjölmiðlum
þegar nær dregur, líklega mest
gegn RÚV vegna þeirrar skyldu
um óhlutdrægni sem sú stofnun
hefur. Blaðamenn þurfa því að
meta hvaða sjónarmið skipta máli
og hver ekki, sem er alltaf um-
deilt mat.“
Fjöldi framboða gerir kosningaumfjöllun ómarkvissa og slagorðakennda
Morgunblaðið/Hari
Fundur Framboð til borgarstjórnarkosninga hafa aldrei verið jafn-
mörg og nú, sem breytir umfjöllun og áherslum fjölmiðla.
Hóparnir hafa tvístrast
 Birgir Guðmundsson fædd-
ist árið 1956, stjórnmálafræð-
ingur og dósent í fjölmiðla-
fræði við félagsvísindadeild
Háskólans á Akureyri. Hann
hefur skrifað talsvert um póli-
tíska boðmiðlun og tengsl fjöl-
miðla og stjórnmála almennt.
 Í tæpa tvo áratugi starfaði
Birgir við blaðamennsku, sem
blaðamaður og frétta- og rit-
stjóri og starfaði á Tímanum,
Degi og DV.
Hver er hann?
Birgir
Guðmundsson
Helgi Bjarnason
helgi@mbl.is
Sveitarstjórn Dalabyggðar hefur
slitið viðræðum um sölu húseigna og
jarða sinna á Laugum í Sælingsdal.
Kaupandinn gat ekki fjármagnað
umsamið kaupverð með þeim hætti
sem sveitarstjórn gat sætt sig við.
Dalabyggð á miklar eignir á
Laugum þar sem áður var rekinn
grunnskóli. Þar eru skólahús,
heimavistir, íþróttahús, sundlaug og
fjögur íbúðarhús auk hótelálmu með
20 herbergjum sem eru áföst skóla-
húsinu. Þá fylgir hluti úr jörðum. Á
Laugum hefur verið rekið sumar-
hótel og ungmennabúðir á vetrum.
Þurfti lán á 3. veðrétti
Dalabyggð auglýsti eignirnar til
sölu og undir lok síðasta árs náðist
samkomulag um kaupverð sem var
um 460 milljónir kr. Sveinn Pálsson
sveitarstjóri segir að heimafólki hafi
litist vel á áform tilboðsgjafa um
endurbætur og viðbyggingar á
Laugum og rekstur heilsárshótels
þar.
Segir Sveinn að tilboðsgjafinn hafi
ekki náð að fjármagna kaupin með
þeim hætti sem sveitarfélagið gat
sætt sig við. Hann hafi óskað eftir
fresti á greiðslu á 150 milljónum kr.
og sveitarfélagið verið tilbúið til
þess að lána þann hluta gegn trygg-
ingu á 1. eða 2. veðrétti eignanna.
Það hafi hins vegar ekki verið tilbúið
til að veita lánið gegn tryggingu í 3.
veðrétti. Sveinn segir að kaupandinn
hafi ekki getað orðið við því og þess
vegna hafi sveitarstjórn ákveðið að
slíta viðræðunum. „Þetta er búið að
vera lengi í deiglunni. Sveitarstjórn-
arkosningar eru að nálgast og það
var órói út af þessu í sveitarfélaginu,
sérstaklega láninu. Það var mat okk-
ar að ekki þýddi að halda áfram
núna,“ segir Sveinn.
Sú staðreynd að salan gengur
ekki í gegn nú hefur ekki afgerandi
áhrif á fjárhag sveitarsjóðs. Hins
vegar setur hún strik í reikninginn
varðandi uppbyggingu íþróttahúss
og sundlaugar við grunnskólann í
Búðardal sem er á teikniborðinu.
Þeim áformum hefur verið slegið á
frest.
Slíta viðræðum
um sölu skólaþorps
 Fresta uppbyggingu íþróttaaðstöðu
Sérframboð er í undirbúningi á Sel-
tjarnarnesi, en að því stendur m.a.
fólk sem lengi hefur fylgt Sjálfstæð-
isflokknum að
málum eða tekið
þátt í starfi hans
í bæjarfélaginu.
„Við erum ósátt
við fjármála-
stjórn bæjarins
og eins að alla
pólitíska forystu
bókstaflega vant-
ar,“ segir Skafti
Harðarson sem
er í forsvari fyrir
hópinn sem að þessu stendur. Hann
væntir þess að framvindan skýrist
nú um miðja vikuna og þá hvort af
framboði verður.
Um þessar mundir standa yfir
framkvæmdir við byggingu hjúkr-
unarheimilis við Bygggarða á Sel-
tjarnarnesi og greiðir bærinn um
15% af byggingakostnaði, sem er
áætlaður 1.400 milljónir króna. Þar
telur Skafti bæinn kosta of miklu til
og að reksturinn, sem er á forræði
ríkisins, verði áhættusamur fyrir
Seltjarnarnesbæ enda dugi dag-
gjöld tæpast fyrir rekstri stofnunar
sem þessarar. Kaup á húsinu Ráða-
gerði fyrir 100 milljónir króna nú
nýlega, hugsað fyrir ýmiss konar
menningarstarfsemi, hafi verið frá-
leit ráðstöfun. Þar vísar Skafti til
stöðu bæjarsjóðs sem var rekinn
með 99 milljóna króna tapi á síðasta
ári.
Þá séu ýmis mál í bænum óklár,
svo sem framtíð lækningaminja-
safnsins við Nesstofu en þar liggur
nýlega byggt hús sem ætlað var fyr-
ir safnið undir skemmdum, aðeins
fokhelt.
Skafti nefnir ennfremur að á síð-
asta kjörtímabili hafi útsvar verið
hækkað um 7% þrátt fyrir loforð um
hið gagnstæða. Nú sé það orðið
13,7% og staða bæjarsjóðs þannig
að frekari hækkun þess sé
óhjákvæmileg. „Einnig finnst okkur
sem að þessu stöndum sem rödd
Seltjarnarness þurfi að heyrast
miklu hærra,“ segir Skafti.
sbs@mbl.is
Sérframboð er
í undirbúningi
 Óánægja á Seltjarnarnesi
Skafti
Harðarson
Farfuglar hópast nú til landsins með sunnanvindum og
ýmsir flækingar eru þar á meðal. Einn þeirra er kjarn-
bítur, evrópsk finkutegund sem er sjaldséð á Íslandi.
Þessa dagana er vitað um þrjá kjarnbíta á Íslandi; einn
á Selfossi og tvo á Stöðvarfirði. Þar var þessi mynd tek-
in af fuglinum sem líkaði vel frækúlan sem hann fann
uppi í tré, umvafin næringarríkri fitu, enda tók hann
rösklega til matar síns, þreyttur eftir flug yfir hafið.
Morgunblaðið/Sigurður Ægisson
Kjarnbíturinn komst í feitt