Morgunblaðið - 23.04.2018, Qupperneq 14

Ríkisstjórn
Theresu May
mun leggja
frumvarp fyrir
breska þingið í
næsta mánuði
sem skyldar fyr-
irtæki þar í landi
til að birta upp-
lýsingar um
hversu há laun
forstjóra þeirra eru í hlutfalli við
laun almennra starfsmanna. Á
jafnframt að skikka fyrirtækin til
að upplýsa hvaða áhrif þróun
hlutabréfaverðs þeirra mun hafa á
greiðslur til æðstu stjórnenda.
Að sögn FT er frumvarpið hluti
af umbótaáætlun ríkisstjórnar-
innar sem kynnt var í ágúst síðast-
liðnum.
Verði frumvarpið að lögum mun
það líka skylda stjórnir fyrirtækja
til að sýna fram á að ákvarðana-
taka þeirra taki mið af hags-
munum starfsmanna, birgja og
viðskiptavina, ekki aðeins af hags-
munum hluthafa.
Gagnrýnendur frumvarpsins
hafa bent á að fyrirmæli þess séu
mjög flókin og bjóði upp á talna-
kúnstir. Þeir segja líka að þær
upplýsingar sem beðið er um geti
gefið almenningi villandi mynd af
launagreiðslum og t.d. látið fyr-
irtæki eins og verslunarrisann
Tesco, þar sem starfar mikill fjöldi
fólks á tiltölulega lágum launum,
líta mun verr út en banka þar sem
færri starfa og hlutfallslega minna
bil er á milli æðstu stjórnenda og
almenns starfsfólks. ai@mbl.is
Vilja birta
hlutfallstöl-
ur um laun
forstjóra
Theresa May
14 FRÉTTIRViðskipti | Atvinnulíf
MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 23. APRÍL 2018
PON Pétur O. Nikulásson ehf.
Melabraut 21, 220 Hafnarfjörður | Sími: 580 0110 | pon.is
skotbómulyftara
AG línan frá Manitou býður meðal
annars upp á nýtt ökumannshús
með góðu aðgengi og útsýni.
HANNAÐUR TIL AÐ
VINNA VERKIN
NÝ KYNSLÓÐ
• DSB stjórntakkar
• JSM stýripinni í fjaðrandi armi
• Stýrð stjórnun og hraði á
öllum glussahreyfingum
• Virk dempun á bómu
Steven Mnuchin, fjármálaráðherra
Bandaríkjanna, sagði blaðamönnum
á laugardag að hann væri að íhuga
heimsókn til Kína. Kvaðst hann
vera „hóflega bjartsýnn“ um að
þjóðirnar tvær gætu komist að
samkomulagi um að binda enda á
þær viðskiptadeilur sem blossað
hafa upp á milli þeirra á þessu ári.
Er talið sennilegt að Donald
Trump vilji leggja tolla á allt að
150 milljarða dala virði af vörum
sem Bandaríkjamenn flytja inn frá
Kína og hafa kínversk stjórnvöld
lofað að bregðast við með samsvar-
andi tollum á bandaríska fram-
leiðslu.
Mnuchin gat ekki sagt hvenær
hann hygðist ferðast til Kína né gat
hann lofað að af heimsókninni yrði.
Að sögn Bloomberg staðfesti við-
skiptaráðuneyti Kína á sunnudag
að stjórnvöld þar í landi vissu af
mögulegri heimsókn fulltrúa
Bandaríkjastjórnar til að ræða um
efnahags- og viðskiptamál og að
slíku framaki yrði vel tekið af ráða-
mönnum í Peking.
Mnuchin, sem ræddi við blaða-
menn í lok ráðstefnu AGS í Wash-
ington um helgina, þótti gefa í skyn
að „samtal“ ætti sér stað á milli
kínverskra og bandarískra stjórn-
valda um að leysa úr viðskiptadeil-
unum. Að sögn South China Morn-
ing Post hafa stjórnvöld í Peking
hins vegar neitað því staðfastlega
að Kína og Bandaríkin eigi í samn-
ingaviðræðum um tolla. ai@mbl.is
AFP
Von Mnuchin gat ekki tilgreint hvenær gæti orðið af ferðalagi hans til Kína. Í Peking var hugmyndinni vel tekið.
Möguleg þíða í viðskiptastríði
Bandaríkjanna og Kína
 Kínverskir ráðamenn fagna hugsanlegri heimsókn Mnuchins
BAKSVIÐ
Ásgeir Ingvarsson
ai@mbl.is
Þegar hegðun íslenska hlutabréfa-
markaðarins frá árinu 1993 til 2017 er
skoðuð kemur í ljós mynstur sem
bendir til hjarðhegðunar og mögu-
legra veikleika í markaðinum.
Stefán B.
Gunnlaugsson,
dósent við við-
skiptadeild Há-
skólans á Akur-
eyri, hefur rann-
sakað hlutabréfa-
markaðinn ítar-
lega.
„Þróun mark-
aðarins virðist
vera þannig að
með mjög einföld-
um aðferðum er hægt að ná miklu
betri ávöxtun,“ segir hann.
Í rannsókn sinni prófaði Stefán
fjárfestingarmódel sem byggist á að
bera stöðu markaðarins um hver
mánaðamót saman við fljótandi með-
altalsverð hlutabréfa 70 daga þar á
undan. Útfærði hann módelið á fjóra
vegu, þar sem ýmist var fjárfest í
markaðinum, tekin skortstaða með
eða án skuldsetningar eða engin
áhætta tekin – allt eftir því hvort
markaðurinn um mánaðamót var fyr-
ir ofan eða neðan 70 daga meðaltalið.
„Kom í ljós að á íslenska hluta-
bréfamarkaðinum virðist mega nota
ávöxtun í fortíð til að segja fyrir um
ávöxtun í framtíð, en þannig ætti skil-
virkur hlutabréfamarkaður ekki að
hegða sér,“ segir Stefán. „Ef mark-
aðurinn hefur hækkað eru umtals-
verðar líkur á þvi að hann haldi áfram
að hækka og ef hann hefur lækkað
eru verulegar líkur á áframhaldandi
lækkun.“
Þessi hegðun markaðarins er svo
regluleg að ef fjárfestir hefði fylgt
árangursríkasta módeli Stefáns hefði
hann uppskorið ævintýralega góða
ávöxtun. „Ef fjárfest hefði verið í
hlutabréfamarkaðinum fyrir 100 kr.
árið 1993 þá væru þær orðnar að 168
kr. í júlí 2017. Ef aftur á móti hefði
verið fjárfest í samræmi við þróunina
fram að hverjum mánaðamótum og
notuð skuldsett skortsala, þá væru
þessar 100 kr. orðnar að 219.000 kr.“
Sennilegasta skýringin á þessari
óvenjulegu hegðun markaðarins er,
að mati Stefáns, að þar eru kaupend-
urnir fáir og virðast fylgja hegðun
hver annars. „Þeir kaupa ef aðrir eru
að kaupa og selja ef aðrir eru að
selja,“ segir hann.
Gæti lagast með
erlendum fjárfestum
Það mætti líta á svona fyrirsjáan-
lega hegðun sem veikleikamerki,
enda býður hún þeirri hættu heim að
útsjónarsamir aðilar gangi á lagið og
nýti sér hjarðhegðun fjárfesta sjálf-
um sér til góðs, en mögulega mark-
aðinum sjálfum til tjóns. „Ein leið til
að laga hlutabréfamarkaðinn væri að
fá fleiri aðila að borðinu og þá einkum
erlenda fjárfesta. En það er samt allt-
af hætta á að þeir taki líka þátt í
hjarðhegðuninni og hverfi á brott
með sitt fjármagn þegar markaður-
inn leitar niður á við.“
Stefán bendir jafnframt á að aukin
þátttaka erlendra fjárfesta gæti líka
haft þá jákvæðu aukaverkun að
hækka verð í íslensku kauphöllinni.
„Lífeyrissjóðirnir eru stærsti kaup-
endahópurinn á hlutabréfamark-
aðinum í dag en þeir hafa haldið að
sér höndum undanfarið eitt og hálft
ár til að viðhalda æskilegu hlutfalli
innlendra hlutabréfa í eignasöfnum
sínum. Á meðan hefur hlutabréfaverð
nær staðið í stað, en myndi væntan-
lega hækka ef erlendir fjárfestar
gæfu íslenskum hlutabréfum meiri
gaum. Mín skoðun er að það sé ólík-
legt að íslensk hlutabréf hækki veru-
lega þangað til erlendir aðilar koma í
meira mæli inn á markaðinn.“
Kaupendur hlutabréfa
fáir og hegða sér eins
 Rannsókn hefur leitt í ljós að íslenskur hlutabréfamarkaður hreyfist undarlega
Eltingaleikur
» Hlutabréfamarkaðurinn
hegðar sér ekki eins og skil-
virkur markaður.
» Hækkun eykur líkurnar á
hækkun og lækkun líkurnar á
lækkun.
» Mjög einföld fjárfestingar-
stefna hefði getað skilað rösk-
lega 2.000% ávöxtun á 24 ára
tímabili.
Stefán B.
Gunnlaugsson
Klípa Með því að fjölga erlendum fjárfestum gæti hegðun hlutabréfamark-
aðarins orðið eðlilegri. Erlent fjármagn gæti líka skilað hærra verði.
23. apríl 2018
Gengi Kaup Sala Mið
Dollari 99.95 100.43 100.19
Sterlingspund 140.67 141.35 141.01
Kanadadalur 78.91 79.37 79.14
Dönsk króna 16.498 16.594 16.546
Norsk króna 12.792 12.868 12.83
Sænsk króna 11.844 11.914 11.879
Svissn. franki 102.58 103.16 102.87
Japanskt jen 0.9279 0.9333 0.9306
SDR 144.98 145.84 145.41
Evra 122.89 123.57 123.23
Meðalgengi/Viðskiptavog þröng 147.9742
Hrávöruverð
Gull 1340.15 ($/únsa)
Ál 2597.5 ($/tonn) LME
Hráolía 73.94 ($/fatið) Brent
Skannaðu kóð-
ann til að sjá
gengið eins og
það er núna á
Viðskipti