Verslunartíðindi - 01.04.1930, Qupperneq 7

VERSLUNARTÍÐINDI
33
eru, því víðtækari og óbætanlegri er
álitsrýrnunin.
Ohætt má fullyrða það, að a. m. k.
á þessari öld hefir engin bankastofnun
eða samtaldar bankastofnanir í nokkru
siðuðu landi — að undanteknu hjá sum-
um af stríðsþjóðunum— getað haft hlut-
fallslega svipuð áhrif á lánstraust þjóð-
arinnar erlendis, eins og Islandsbanka-
lokunin, hefði haft fyrir ísland, ef henni
hefði verið að fullu framfylgt. — Hjer
á landi voru og eru aðeins tveir bank-
ar, svo sem kunnugt er. Samanlögð nið-
urstaða á efnahagsreikningi þeirra, eftir
bankareikn. pr. 31. des. 1928, er rúm-
lega 104 milj. kr., þar af hjá íslands-
banka rúmar 38,5 milj., eða tæp 40%
af öllum bankaballance í landinu. Sam-
eiginlegt eigið fje bankanna er í reikn-
ingunum talið 7.5 milj. kr., þar af hjá
íslandsbanka 4,5 milj. eða 60%. Vara-
sjóðir fyrirfinnast ekki í íslenskum
bankareikningum síðustu ára.
Það segir sig því sjálft, að englnn
einn banki erlendis, er nokkuð til ii’ka
bundinn viðskiftalífi síns lands, bæði
inn á við og út á við, eins og hvor bank-
anna hjer fyrir sig. Þegar Land.smands-
bankinn danski varð að loka, var það
talin þjóðarógæfa. „Ballance" hans mið-
að við sameiginlega „ballance" dönsku
bankanna var þó ekki neitt svipað því,
sem hjer um að ræða. Samt lagði ríkið
hundruð miljóna í sölurnar, til þess að
bjarga honum — Þegar Privatbankinn
varð að loka sameinuðust allir flokkar
og allir merkustu fjármálamenn lands-
ins til þess að bjarga honum. Revisions-
bankinn og Handelsbankinn, voru að
vísu gerðir upp, en miðað við fjármagn
annara banka þar í landi, voru þeir
hvor um sig lítið stærri en t. d. útbúið
á Eskifirði eða Seyðisfirði.
Á þessu sjest hvað Danir hafa iagt í
sölurnar, til þess að halda trausti sínu
og virðingu erlendis, enda þykja dönsk
verðbrjef, einhver hin tryggustu á er-
lendum markaði, og þó hefði gjaldþrot
Landmandsbankans ekki haft nein svip-
uð áhrif á fjárhagsafstöðu þeirra og virð-
ingu út á við, eða inn á við, eins og
gjaldþrot Islandsbanka hlyti að hafa
haft á afstöðu voru í báðar þessar áttir.
En sem betur fór, tókst að afstýra
því þjóðarböli, sem bankagjaldþrot hefði
haft í för með sjer. Mun það síðar vega
nokkuð ólíkt á metunum, sú vitleitni og
sú fórnfýsi annarsvegar, er sýnd var,
ekki síðar utan þings en innan, til þess
að bjarga þessu máli, og hinsvegar það
fyrirhyggjuleysi til viðreisnar eða jafn-
vel öllu frekar það kapp, sem um skeið
var lagt á að leggja allt í rústir.
Vonandi verða afleiðingarnar af þess-
ari bráðabirgðalokun, betri en við hefði
mátt búast, og óefað óska allir Útvegs-
bankanum hins besta gengis, þrátt fyrir
þó um stofnun hans og stjórn hafi farið
á annan veg, en margur myndi hafa
kosið.
Markaðsfrjettir.
Samkvæmt skýrslu Fiskifjelagsins var
fiskaflinn á öllu landinu í maí 251.882
skpd. miðað við fullþurkaðan fisk, en
var á sama tíma í fyrra 228.938 skpd.
Birgðirnar voru taldar á þessum sama
tfma 200.828 skpd. en í fyrra 165.714
þur skpd.
Fisksala hefir engin farið hjer fram
fym hluta maí.
Síðustu skeyti frá Miðjarðarhafslönd-
um telja fiskbirgðir í Barcelona 700
smál, og verðið þar 103/107 pes. pr. 50