Ljósmæðrablaðið - 01.07.2017, Síða 24
24 Ljósmæðrablaðið - júlí 2017
var blóðgildið hærra en húðgildið. Þetta samræmist niðurstöðum
erlendra rannsókna sem gefa sambærilegar niðurstöður (Bratlid,
Nakstad, og Hansen, 2011; Engle o.fl., 2014; Grohmann o.fl., 2006;
Maisels o.fl., 2011; Simsek, Narter og Erguven, 2014; Taylor o.fl.,
2015). Að blossamælirinn vanmeti raunverulegan styrk gallrauða
við hærri gildi en 250 µmól/L er varasamt þar sem börn sem þurfa
á meðferð að halda vegna mikillar gulu gætu farið á mis við hana.
Vegna þessa er lagt til í norskum klínískum leiðbeiningum að
séu húðmælingar gallrauða yfir 250 µmól/L eða < 50 µmól/L frá
meðferðargildi skuli gera blóðmælingu áður en ákvörðun um
meðferð er tekin (Bratlid o.fl., 2011). Nýlega hafa verið gefnar út
leiðbeiningar á Landspítalanum um slíkt hið sama.
Hluti barnanna í rannsókninni var ef erlendu bergi brotinn og sum
þeirra því með dökkan húðlit. Þar sem ekki er venja að að skrá niður
kynþátt barns á Landspítalanum og reyndist því ógerlegt að bera
saman áhrif húðlitar á nákvæmni blossamæla í þessari rannsókn.
Niðurstöður erlendra rannsókna benda til þess að húðlitur hafi ekki
áhrif á áreiðanleika blossamæla (Afanetti, Trolli, Yousef, Jrad og
Mokhtari, 2014; Samiee-Zafarghandy o.fl., 2014).
Vel þekkt er að mikil nýburagula getur valdið kjarnagulu. Þá
hafa nýrri rannsóknir einnig sýnt fram á tengsl milli nýburagulu
og vægari taugaskaða á borð við sjónskerðingu, heyrnarskerðingu
og letjandi áhrif á tal, skilvit og tungumálagetu (Good og Hou,
2015; Hou, Norcia, Madan og Good, 2014; Rose og Vassar, 2015;
Seidman o.fl., 1991; Wusthoff og Loe, 2015). Því er mikilvægt að
greina og meðhöndla gulu hjá nýburum tímanlega til að koma í veg
fyrir taugaskaða hjá börnum.
Blossamælar eru einfaldir í notkun og til lengri tíma ódýrari
heldur en blóðmælingin. Kostir húðmælingar umfram blóðmælingu
eru að hún er sársaukalaus og niðurstaða kemur samstundis. Á
Landspítalanum er Dräger JM103 blossamælir notaður sem er
handhægur þar sem ekki þarf að skipta um himnu á nemanum
milli mælinga líkt og á fyrri tegund mæla. Alltaf ber að mæla
styrk gallrauða verði gulu vart á fyrsta sólarhring eftir fæðingu.
Í leiðbeiningum Landlæknisembættisins fyrir heimaþjónustu
ljósmæðra er mælst til þess að mæla styrk gallrauða ef gula á
húð barnsins nær niður fyrir bringubein og fer versnandi dag frá
degi. Einnig að fylgjast skuli með slappleika, næringarinntöku,
dökku þvagi og lélegum útskilnaði hægða hjá nýburanum (Hildur
Sigurðardóttir, 2014). Vert er að varast að þótt börnin nærist vel og
þyngist geta þau fengið alvarlega gulu vegna undirliggjandi þátta
eins og blóðflokkamisræmis eða erfðagalla í rauðum blóðkornum
sem er ógreint. Með því að hvetja ljósmæður í heimaþjónustu til að
vera enn meira á varðbergi fyrir þessum einkennum sem og hafa
lágan þröskuld til að blossamæla börn sem eru í heimaþjónustu
getum við bætt eftirlit með gulu og minnkað líkurnar á því að
nýburar hér á landi fái alvarlega gulu.
HEIMILDASKRÁ:
Afanetti, M., Trolli, S. E. D., Yousef, N., Jrad, I. og Mokhtari, M. (2014). Transcutaneous
bilirubinometry is not influenced by term or skin color in neonates. Early Hum Dev,
90(8), 417-420. doi: 10.1016/j.earlhumdev.2014.05.009
Bratlid, D., Nakstad, B. og Hansen, T. W. (2011). National guidelines for treatment
of jaundice in the newborn. Acta Paediatr, 100(4), 499-505. doi: 10.1111/j.1651-
2227.2010.02104.x
Engle, W. D., Jackson, G. L. og Engle, N. G. (2014). Transcutaneous bilirubinometry.
Seminars in Perinatology, 38(7), 438-451. doi: 10.1053/j.semperi.2014.08.007
Good, W. V. og Hou, C. (2015). Visuocortical bilirubin-induced neurological dysfunction.
Seminars in Fetal & Neonatal Medicine, 20(1), 37-41. doi: 10.1016/j.siny.2014.12.007
Grohmann, K., Roser, M., Rolinski, B., Kadow, I., Muller, C., Goerlach-Graw, A. og
Kuster, H. (2006). Bilirubin measurement for neonates: Comparison of 9 frequently
used methods. Pediatrics, 117(4), 1174-1183. doi: 10.1542/peds.2005-0590
Hildur Sigurðardóttir. (2014). Faglegar leiðbeiningar fyrir heimaþjónustu ljósmæðra 2014.
Sótt 9. maí 2015 af http://www.landlaeknir.is/servlet/file/store93/item23146/Fagl-leid-
bein-heima_ljosmaedur_2014_heildarskjal.pdf
Hou, C., Norcia, A. M., Madan, A. og Good, W. V. (2014). Visuocortical function in infants
with a history of neonatal jaundice. Invest Ophthalmol Vis Sci, 55(10), 6443-6449. doi:
10.1167/iovs.14-14261
Maisels, M. J., Engle, W. D., Wainer, S., Jackson, G., McManus, S. og Artinian, F. (2011).
Transcutaneous bilirubin levels in an outpatient and office population. Journal of Peri-
natology, 31(9), 621-624. doi: 10.1038/jp.2011.5
Maisels, M. J. og McDonagh, A. F. (2008). Phototherapy for neonatal jaundice. New
England Journal of Medicine, 358(9), 920-928. doi: 10.1056/NEJMct0708376
Rose, J. og Vassar, R. (2015). Movement disorders due to bilirubin toxicity. Seminars in
Fetal & Neonatal Medicine, 20(1), 20-25. doi: 10.1016/j.siny.2014.11.002
Samiee-Zafarghandy, S., Feberova, J., Williams, K., Yasseen, A. S., Perkins, S. L. og
Lemyre, B. (2014). Influence of skin colour on diagnostic accuracy of the jaundice
meter JM 103 in newborns. Archives of Disease in Childhood-Fetal and Neonatal
Edition, 99(6), F480-F484. doi: 10.1136/archdischild-2013-305699
Seidman, D. S., Paz, I., Stevenson, D. K., Laor, A., Danon, Y. L. og Gale, R. (1991).
Neonatal hyperbilirubinemia and physical and cognitive performance at 17 years of
age. Pediatrics, 88(4), 828-833.
Simsek, F. M., Narter, F. og Erguven, M. (2014). Comparison of transcutaneous and total
serum bilirubin measurement in Turkish newborns. Turkish Journal of Pediatrics,
56(6), 612-617.
Taylor, J. A., Burgos, A. E., Flaherman, V., Chung, E. K., Simpson, E. A., Goyal, N. K.,
Network, f. t. B. O. t. R. f. N. (2015). Discrepancies Between Transcutaneous and
Serum Bilirubin Measurements. Pediatrics, 135(2), 224-231. doi: 10.1542/peds.2014-
1919
Wusthoff, C. J. og Loe, I. M. (2015). Impact of bilirubin-induced neurologic dysfunction
on neurodevelopmental outcomes. Seminars in Fetal & Neonatal Medicine, 20(1),
52-57. doi: 10.1016/j.siny.2014.12.003
STAÐA VERKEFNASTJÓRA
„Twinning“ verkefni með hollenska ljósmæðrafélaginu
Ljósmæðrafélag Íslands hyggst taka þátt í „twinning“ verkefni með hollenska ljósmæðrafélaginu
KNOV. Við óskum eftir því að ráða verkefnastjóra til að hafa umsjón með verkefninu ásamt
verkefnastjóra frá Hollandi.
Miðað er við 32 stunda vinnuframlag á mánuði og um tímabundna ráðingu er að ræða.
Viðkomandi þarf að geta hafið störf í haust líkast til um miðjan september. Nauðsynlegt er að
hafa gott vald á ensku og hafa möguleika á að ferðast.
Almennar nánari upplýsingar um twinnig má finna í appi, twintowin sem aðgengilegt er í
appstore/playstore. Drög að starfslýsingu liggja fyrir og fást hjá Áslaugu, formadur@ljosmodir.is.
Umsóknarfrestur er til 25. ágúst.