Morgunblaðið - 13.09.2018, Qupperneq 8

8 MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 13. SEPTEMBER 2018
Varahlutir í allar
Cummins vélar
Fljót og áreiðanleg þjónusta
Frá 1940
www.velasalan.is
Sími 520 0000, Dugguvogi 4 , 104 Reykjavík
Gaman hefur verið að fylgjast með
þeirri miklu uppbyggingu sem orðið
hefur úti á Granda á ógnarskjótum
tíma. Þar hefur starfsemi Íslenska
sjávarklasans verið ein helsta víta-
mínsprautan og borgarhluti sem áð-
ur var í niðurníðslu iðar núna af
mannlífi og hefur laðað til sín bæði
stór og smá fyrirtæki.
Þór Sigfússon, stofnandi Íslenska
sjávarklasans, segir klasann hafa
orðið til við bestu mögulegu skilyrði.
Öflugar stofnanir og metnaðarfull
fyrirtæki hafi undirbúið jarðveginn
fyrir svæði sem í dag mætti kalla Kís-
ildal sjávarútvegsins: „Þegar Íslenski
sjávarklasinn kemur fram á sjónar-
sviðið fyrir sjö árum var búið að
leggja gruninn að þeim megin-
stofnunum sem sjávarútvegurinn
reiðir sig á, og sem landið er í dag
þekkt fyrir á alþjóðavettvangi. Með
góðri fiskveiðistjórnun var búið að
efla útgerðirnar og við gátum litið til
sterkra fyrirmynda eins og Marels
og Zymetech sem sýndu hvað væri
hægt að gera með hugvitið að vopni.“
Gætu aukið á forskotið
Sjávarklasinn mun á næstunni
gefa út ítarlega skýrslu þar sem
kynntar eru áhugaverðar hugmyndir
um framtíð Grandans og hvernig þar
gæti orðið til hugmyndaverksmiðja á
heimsmælikvarða: „Sem þjóð erum
við Íslendingar að átta okkur æ betur
á því að við höfum algjöra sérstöðu í
sjávarútvegsmálum. Bæði eigum við
rannsókna- og fræðastofnanir sem
hafa gert mjög góða hluti, en líka út-
gerðar- og tæknifyrirtæki sem aðrar
þjóðir líta til sem fyrirmynda um það
sem koma skal. Spurningin sem við
þurfum núna að reyna að svara er
hvort við getum með einhverju móti
nýtt okkur þetta forskot enn betur.“
Íslenski sjávarklasinn virðist hafa
náð að leysa mikla krafta úr læðingi.
Klasinn hefur vaxið jafnt og þétt og
hýsir núna rösklega 60 fyrirtæki og
frumkvöðla í 3.500 fermetra húsi,
steinsnar frá Reykjavíkurhöfn. Þór
telur samt hægt að gera miklu meira
og það sé fjarri því búið að laða fram
allan þann nýsköpunarmátt sem býr
í greininni. „Hér væri klárlega hægt
að byggja upp töluvert stærri kjarna
í kringum aukna verðmætasköpun í
sjávarútvegi,“ segir hann og bætir
við að það virðist skipta miklu að
reyna að safna sem flestum sjávar-
útvegssprotum á einn stað frekar en
að dreifa þeim um höfuðborgar-
svæðið eða jafnvel um landið allt.
„Við höfum séð það hjá fyrirtækj-
unum sem hafa orðið til hjá okkur,
stækkað og síðan flutt burt að þau
sækja í að koma aftur niður að höfn-
inni og vera í nálægð við bæði
hafnarstarfsemina og nýsköp-
unarstarfið.“
Eitthvað alveg sérstakt virðist
gerast þegar fyrirtæki hópast saman
í klasa og segir Þór sérstaklega
áhugavert að sjá þá dýnamík sem
myndast hefur innan Íslenska
sjávarklasans þegar fyrirtæki af ólík-
um stærðum og ólíkum gerðum eru
undir sama þakinu. Nýjar hug-
myndir verða til, samstarf fyrirtækja
tekur á sig mynd sem enginn hefði
getað séð fyrir og greinar sem í
fyrstu gætu virst óskyldar finna sam-
eiginlega snertifleti. „Reglulega ber-
ast mér til eyrna skemmtilegar sögur
af samstarfsverkefnum sem hófust
með því að leiðir fólks lágu saman
inni á kaffistofu þar sem menn fóru
að ræða málin,“ segir Þór og bendir á
að allt önnur orka verði til í klasa en
t.d. með reglulegu funda- og ráð-
stefnuhaldi. „Þegar fólk er á sama
staðnum þá hjálpar það til að skapa
traust og hvetur til samskipta, og
greiðir þannig fyrir samstarfi á milli
fyrirtækja.“
Möguleikar í ráðgjöf
Þór kemur auga á sóknarfæri á
ótal sviðum og segir þá miklu ný-
sköpun sem á sér stað í íslenskum
sjávarútvegi ekki bara geta nýst
greininni hér á landi heldur líka
skapað ómæld verðmæti erlendis.
„Með þeirri þekkingu sem við búum
yfir getum við hjálpað við að auka
lífsgæði fólks í öðrum löndum, aukið
umhverfisvitund og gæðavitund,“
segir hann. „Augljósasta tækifærið
snýr að því að nýta aflann betur en
víða úti í heimi er það helsti vandi
sjávarútvegsfyrirtækja hve mikið af
fiskpróteini fer til spillis og fyllir
sorphauga frekar en að vera gert að
vöru sem selja mætti fyrir gott verð.“
Grandinn gæti orðið Kísildalur sjávarút
Ásgeir Ingvarsson
ai@mbl.is
Stefnumótun og markviss uppbygging gæti eflt nýsköp-
unarstarf úti á Granda enn meira og hjálpað Íslandi að ná
afgerandi forystu í verðmætasköpun í sjávarútvegi. Við
skipulag svæðisins þarf að gæta að því að atvinnulíf víki
ekki fyrir íbúðabyggð en það gæti komið vel út ef hag-
kvæmar íbúðir og minni vinnustaðir blandast saman.
Til að nýsköpunarfyrirtæki í sjávar-
útvegi geti þrifist þurfa þau á góðum
aðgangi að fjármagni að halda. Þór
segir að það geti hægt á uppbygg-
ingu í greininni að skortur er á sér-
hæfðum fjárfestum og því brýnt að
hlúa vel að tengslunum við umheim-
inn og reyna þannig að fá bæði er-
lenda sprota og erlent fjármagn til
landsins.
Hann segir að ef stjórnvöld og at-
vinnulíf mörkuðu stefnu um að gera
Grandann leiðandi á heimsvísu
myndi það virka eins og segulstál á
erlent hæfileikafólk, rétt eins og
heimsins færustu forritarar og hug-
búnaðarfrumkvöðlar taka stefnuna á
Kísildal.
„Styrkjaumhverfið á Íslandi hefur
batnað mikið og efling tækniþróun-
arsjóðs hefur hjálpað mörgum öfl-
ugum sprotafyrirtækjum að stíga
fyrstu skrefin. Jafnvel bara nokk-
urra milljóna stuðningur getur mun-
að heilmiklu og hjálpað til við að
leggja grunninn að stöndugum
rekstri,“ segir Þór og bætir við að
það gefi íslenskum sjávarútvegs-
sprotum dýrmætt forskot að geta
bæði átt möguleika á styrkjum en
ekki síður að geta starfað með út-
gerðum sem eru viljugar til að leyfa
alls kyns tilraunir í fiskvinnslum sín-
um og um borð í skipum. „Ég heyri
frumkvöðla í öðrum löndum kvarta
bæði yfir því að hafa lítinn stuðning
á fyrstu metrunum og að eiga líka
mjög erfitt með að fá að komast inn
á vinnslugólf útgerðanna.“
Verða að
laða til
landsins
sérhæfða
fjárfesta