Morgunblaðið - 05.10.2018, Blaðsíða 6

6 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 5. OKTÓBER 2018
Rafport ehf • Auðbrekka 9-11 • 200 Kópavogur • Sími 580 1900 • rafport@rafport.is
Rafvirkjar
athugið!
Agnes Bragadóttir
agnes@mbl.is
Hannes Hilmarsson, forstjóri Air
Atlanta, sagði í aðsendri grein hér í
Morgunblaðinu í fyrradag að í
skýrslu samgöngu- og sveitarstjórn-
arráðuneytisins frá því í vor, um
flutning hergagna með borgaraleg-
um loftförum á árunum 2008-2017,
hefði verið lagt mat á hvort þær
undanþágur sem veittar hefðu verið
vegna hergagnaflutninga samræmd-
ust þjóðréttarlegum skuldbinding-
um íslenskra stjórnvalda.
Niðurstaða ráðuneytisins hefði
verið að ekkert
hefði komið fram
um að Flugmála-
stjórn Íslands eða
Samgöngustofa
hefðu veitt und-
anþágur til flutn-
inga á hergögn-
um í andstöðu við
þjóðréttarlegar
skuldbindingar
íslenska ríkisins.
Hannes sagði í samtali við
Morgunblaðið í gær að hann hefði
skrifað áðurnefnda grein vegna þess
að þeim hjá Air Atlanta hefði þótt á
sínum tíma að umfjöllun ákveðinna
fjölmiðla hefði verið fjarri því að
vera sanngjörn. „Þess vegna vildi ég
vekja athygli á skýrslu samgöngu-
og sveitarstjórnarráðuneytisins um
málið, sem kom út í endanlegri mynd
24. maí sl. Við vildum því skilja eftir
fótspor okkar um málið, eftir að
skýrsla ráðuneytisins hafði hreinsað
okkur af öllum áburði sem borinn
var á fyrirtækið síðasta vetur,“ sagði
Hannes.
Umtalið óhemjuneikvætt
Hann rifjar upp hversu óhemju-
neikvætt umtal og ósanngjarnt hafi
verið um hergagnaflutninga Atlanta,
í kjölfar umfjöllunar Kveiks í febr-
úar. „Maður er enn að heyra fólk tala
á mjög neikvæðan hátt um hlut Atl-
anta og því vildum við koma þessu
um skýrsluna vel á framfæri, því fjöl-
miðlar sem fjölluðu á mjög neikvæð-
an hátt um okkur á sínum tíma, hafa
ekki verið að hampa efni skýrslunn-
ar á nokkurn hátt,“ sagði Hannes
enn fremur.
Talsverður fréttaflutningur var í
fjölmiðlum í febrúar, eftir að Kveik-
ur, fréttaskýringaþáttur Ríkis-
útvarpsins, hafði látið í veðri vaka að
flutningur Air Atlanta á hergögnum
kynni að hafa verið ólögmætur.
„Niðurstaða ráðuneytisins er að
ekkert hafi komið fram um að Flug-
málastjórn Íslands eða Samgöngu-
stofa hafi veitt undanþágur til flutn-
inga á hergögnum í andstöðu við
þjóðréttarlegar skuldbindingar ís-
lenska ríkisins,“ segir m.a. orðrétt í
grein Hannesar.
Hannes gagnrýnir að fjórum mán-
uðum eftir útgáfu skýrslu ráðu-
neytisins um að Atlanta hafi í einu og
öllu fylgt lögum og reglum hafi þeir
fjölmiðlar sem harðast gengu fram
gegn félaginu í engu leiðrétt frétta-
flutning sinn frá þessum tíma.
Segir skýrsluna hreinsa Atlanta
 Hannes Hilmarsson, forstjóri Air Atlanta, segir umfjöllun ákveðinna fjölmiðla í vetur um hergagna-
flutning félagins hafa verið mjög ósanngjarna  Ekkert í andstöðu við þjóðréttarlegar skuldbindingar
Hannes
Hilmarsson
Þór Steinarsson
thor@mbl.is
Óvíst er hvort bronsstytta myndhöggvarans Einars Jóns-
sonar af íslenska landkönnuðinum Þorfinni karlsefni verð-
ur reist að nýju eftir að henni var velt af stalli sínum í Fair-
mount-garðinum í Fíladelfíuborg í Bandaríkjunum.
Samkvæmt fjölmiðlum þar ytra fannst styttan, sem er
rúmlega tveggja metra löng og hátt í tonn að þyngd, liggj-
andi ofan í Schuylkill-ánni sem rennur framhjá Fair-
mount-garðinum snemma aðfaranótt þriðjudags. Á vett-
vangi fundust brot úr styttunni og kúbein sem er talið hafa
verið notið til að velta styttunni af stalli sínum.
Yfirvöld hófu í kjölfarið rannsókn á málinu og voru kaf-
arar sendir út í ána til að skoða aðstæður.
Á þriðjudagskvöld var kranabíll notaður til að draga
styttuna úr ánni og kom þá í ljós að höfuðið hafði brotnað
af styttunni.
Fíladelfíuborg hefur þegar ráðið fyrirtæki til að lagfæra
styttuna en of snemmt er að segja til um hvort hún verði
endurreist á sama stað.
Styttan af Þorfinni var smíðuð árið 1918 og var reist 20.
nóvember árið 1920. Hún hafði því staðið í Fairmount-
garðinum í nærri heila öld.
Bandarískir fjölmiðlar hafa greint frá því að styttan hafi
áður orðið fyrir skemmdarverkum þegar rauðri málningu
var sprautað á andlit hennar á síðasta ári. Þá voru slagorð
gegn nasisma einnig rituð á hana auk merkis anarkista.
Talið var að sá gjörningur hefði verið framinn til þess að
mótmæla hvítum þjóðernissinnum sem hafa í gegnum tíð-
ina haldið samkomur við styttuna á degi Leifs Eiríks-
sonar. Yfirvöld hafa enn sem komið er ekki tjáð sig um
mögulegar ástæður þess að styttunni var velt ofan í ána.
Þorfinnur karlsefni var íslenskur landkönnuður sem er
sagður hafa numið land í Vínlandi og heimildir um hann
má finna í Grænlendingasögu og Eiríks sögu rauða. Annað
eintak af Þorfinni karlsefni má sjá við Hrafnistu, dvalar-
heimili aldraðra í Reykjavík.
Örlög Þorfinns óráðin
 Stytta Einars Jónssonar myndhöggvara af Þorfinni karls-
efni fannst ofan í ánni  Höfuðið hafði brotnað af Þorfinni
Ljósmynd/Wikipedia
Stytta Þorfinnur karlsefni var íslenskur landkönnuður.
Rukka fyrir aðgang
að salernum hjá N1
Byrjað verður á næstu dögum að inn-
heimta gjald af fólki sem nýtir sér
salernisaðstöðuna í þjónustustöð N1 í
Borgarnesi. Sett verður upp gjaldhlið
við innganginn þar og þarf að greiða
100 krónur fyrir hvert skipti. Kaupi
fólk hins vegar eitthvað í versluninni
gengur hundraðkallinn þar upp í,
með framvísun útprentaðs miða. Þá
þurfa handhafar viðskiptakorts N1
ekkert að greiða, enda leggja þeir
kortið að skynjara við hliðið sem þá
opnast þeim endurgjaldslaust.
„Með þessu erum við einfaldlega
að hafa upp í kostnað sem við höfum
haft af salernunum við kaup á hrein-
lætisvörum, pappír og öðru. Þetta eru
8-10 milljónir króna á ári en við áætl-
um að um 400 þúsund manns nýti sér
þessa aðstöðu á ári hverju. Það er
sjálfsagt að eiginlegir viðskiptavinir
okkar þurfi ekki að greiða, en að þeir
sem ekkert kaupi þurfi að borga. Þar
eiga að stóru leyti í hlut útlendingar
sem finnst ekkert mál að greiða fyrir
þessa þjónustu, enda slíku vanir úr
heimalöndum sínum,“ segir Páll Örn
Líndal, rekstrarstjóri þjónustustöðva
hjá N1, við Morgunblaðið.
Gjaldhliðið í Borgarnesi var sett
upp fyrir nokkru en þá virkaði bún-
aðurinn ekki sem skyldi. Hann var
því tekinn niður til úrbóta og verður
kominn á sinn stað áður en langt um
líður. Þessu til viðbótar stendur til
hjá N1 að koma upp sambærilegum
búnaði á stöð fyrirtækisins á Hvols-
velli, sem nú er verið að stækka og
endurbæta. Innheimta á öðrum
stöðvum félagsins er ekki áformuð að
svo stöddu. sbs@mbl.is
N1 Þjónustustöð í þjóðbraut í Borg-
arnesi þar sem margir létta á sér.
 100 krónur í Borgarnesi og á Hvolsvelli
Hjólreiðamönnum hefur farið nokkuð fjölgandi á
höfuðborgarsvæðinu. Samhliða þessu hafa sveitar-
félögin sem mynda þennan stærsta þéttbýliskjarna
landsins lagt ófáa kílómetra af hjólastígum víða um
borgarlandið. Við suma þeirra má finna þjónustustaura
á borð við þennan þar sem hægt er að huga að hjólum.
Morgunblaðið/Kristinn Magnússon
Hjólið þjónustað við Klambratún
Hjólreiðamenning á höfuðborgarsvæðinu
Héraðsdómur Reykjaness hefur dæmt karlmann í 18 mánaða fangelsi fyrir
að ýta fyrrverandi eiginkonu sinni upp að heitum ofni í desember 2015 með
þeim afleiðingum að hún hlaut 2. og 3. stigs bruna á upphandlegg. Dómur-
inn er skilorðsbundinn til tveggja ára vegna tafa við rannsókn málsins.
Konan greindi frá því í skýrslutöku hjá lögreglu að hún og maðurinn
hefðu verið að drekka og þau farið að rífast. Hann hefði gengið að henni en
hún sagst ætla að kýla hann. Hann hefði þá ýtt henni þannig að upphand-
leggur hennar fór utan í ofninn og ofnkranann og hann hefði haldið henni
þannig að hún gat ekki hreyft sig, en ofninn verið mjög heitur. Kvaðst hún
„hafa heyrt þegar skinnið sprakk og hún fundið mikla sviðaverki“. Konan
krafðist milljónar króna í miskabætur en dómurinn taldi 400 þúsund krón-
ur hæfilegar bætur.
Heyrði skinnið springa og fékk verki