Morgunblaðið - 14.11.2018, Blaðsíða 10

10 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ MIÐVIKUDAGUR 14. NÓVEMBER 2018
HEKLA · Laugavegi 170-174 / Audi.is
Q5 á sérkjörum
Nokkrir einstaklega vel útbúnir
Audi Q5 á sérkjörum.
Audi Q5 Quattro
Sport Comfort 2.0 190 hö
Tilboðsverð frá 7.890.000 kr.
Til afhend
ingar strax
Ágúst Ingi Jónsson
aij@mbl.is
„Það er fáheyrt að hafa verið til
rannsóknar í þrjú ár án þess að hafa
haft hugmynd um það,“ segir Sigur-
geir Brynjar Kristgeirsson,
framkvæmdastjóri Vinnslustöðvar-
innar í Vestmannaeyjum. Fyrirtæk-
ið var á sínum tíma í rannsókn hjá
Seðlabankanum, sem síðan kærði
Sigurgeir Brynjar sem framkvæma-
stjóra VSV og alla stjórnarmenn fyr-
irtækisins til Ríkislögreglustjóra án
þess að nokkur þeirra vissi af kær-
unni, að því er Sigurgeir veit best.
Segir Seðlabankann
hafa leikið tveimur skjöldum
Hann segir að nýlegur dómur
Hæstaréttar í máli Samherja gegn
Seðlabankanum og rannsókn Seðla-
bankans sem beindist gegn Vinnslu-
stöðinni varpi ljósi á þessi mál. Málin
hafi verið samstofna og eigi það sam-
eiginlegt að ekkert hafi komið út úr
þeim.
„Núna þegar þessum málum er
lokið sér maður að tilgangurinn var
að koma höggi á sjávarútveginn í
pólitískum tilgangi árið 2011 og
þyrla upp moldviðri á sama tíma og
veiðigjaldafrumvarp ríkisstjórnar-
innar var kynnt,“ segir Sigurgeir.
Hann segir að gagnvart Vinnslu-
stöðinni hafi Seðlabankinn leikið
tveimur skjöldum og sýnt af sér
dæmalausa hegðan. Það komi hon-
um því ekki sérstaklega á óvart að
Seðlabankinn hafi goldið fyrir atlögu
sína að Samherja í réttarsölum.
Sigurgeir rekur upphaf kærunnar
gegn Vinnslustöðinni til þess að Guð-
mundur Kristjánsson, einn stærsti
hluthafinn í Vinnslustöðinni, hafi
ítrekað krafist rannsóknar á afurða-
sölu Vinnslustöðvarinnar. Sigurgeir
segir að í þeirri umræðu hafi
hugsanlega verið sáð fræjum grun-
semda, sem enga stoð hafi átt í raun-
veruleikanum. Þetta virðist hafa leitt
til þess að Seðlabankinn kærði for-
svarsmenn Vinnslustöðvarinnar til
ríkislögreglustjóra vegna ætlaðra
brota á lögum um gjaldeyrismál.
Mokuðum í þá upplýsingum
„Við fréttum hins vegar ekkert af
kærunni um meint lögbrot og skild-
um ekkert í því að Seðlabankinn
spurði okkur fram og aftur um út-
flutningsverð á karfa og gjaldeyris-
skil,“ segir Sigurgeir. „Við mokuðum
í þá upplýsingum og reikningum í
tugatali um okkar útflutningsverð,
en verð fyrir karfa var eitt af stefj-
unum í Kastljósþáttum þar sem
þessi útflutningur var gerður tor-
tryggilegur. Með því að gramsa á
þennan hátt í bókhaldinu hjá okkur
gátu þeir borið upplýsingar frá okk-
ur saman við gögn frá Samherja.“
Sigurgeir segir að á sama tíma
hafi Seðlabankinn verið að kanna
karfaviðskipti Samherja og Seðla-
bankamenn hafi leitað logandi ljósi
að einhverju hjá Vinnslustöðinni „til
að negla Samherja“. Hann segir að
það hafi verið vægast sagt einkenni-
legt að hafa verið kærður 2011, en
frétta ekkert af því fyrr en þremur
árum síðar. Þá barst svar um málið
frá embætti sérstaks saksóknara eft-
ir fyrirspurn lögmanns Vinnslu-
stöðvarinnar. Í millitíðinni hafi fyrir-
tækið átt í miklum samskiptum við
Seðlabankann og sent honum marg-
víslegar upplýsingar.
„Þegar menn eru kærðir fá þeir
væntanlega formlega upplýsingar
um það, en við vissum ekki neitt í
þrjú ár. Okkur var síðan tilkynnt ár-
ið 2016 að Seðlabankinn hefði dregið
kæruna til baka. Við höfum ekki
fengið neinar útskýringar eða afsök-
unarbeiðni frá Seðlabankanum nema
hvað þeir hörmuðu á sínum tíma
hvað málið hefði dregist.“
Greinilegir þræðir
Sigurgeir segist ekki í vafa um að
skipulagða atlögu að sjávarútvegin-
um hafi verið að ræða og greinilegir
þræðir hafi verið á milli Seðlabank-
ans, ríkisstjórnarinnar og Kastljóss
RÚV.
Hann nefnir að 26. mars 2012 hafi
verið lögð fram frumvörp um stjórn
fiskveiða og veiðigjöld. Daginn eftir
hafi verið gerð húsleit Seðlabankans
á skrifstofum Samherja á Akureyri
og í Reykjavík. Kastljós hafi sýnt
þrjá þætti 27.-29. mars þar sem
spjótum var einkum beint að útflutn-
ingi Samherja og meintri undirverð-
lagningu. Vinnslustöðin hafi síðan
verið tekin fyrir í Kastljósi 2. apríl.
„Klukkutíma áður en síðastnefndi
þátturinn var sendur út náði ég tali
af einum stjórnenda Kastljóss og út-
skýrði málið fyrir honum, en við okk-
ur hafði ekki verið talað. Ég taldi að
ég hefði skýrt með greinilegum
hætti að af okkar hálfu hefðu engin
lögbrot verið framin og ekkert svik-
samlegt verið á ferðinni. Ég fékk þau
svör að unnið hefði verið að þætt-
inum í sex vikur og of seint væri að
breyta efni þáttarins,“ segir Sigur-
geir að lokum.
Ljósmynd/Atli Rúnar Halldórsson
Fiskiðjuver Makrílvinnsla í fullum gangi hjá Vinnslustöðinni í Vestmannaeyjum á síðasta sumri.
Atlaga að sjávarútvegi
 Forystumenn Vinnslustöðvarinnar vissu ekki um kæru Seðlabankans í þrjú ár
 Vildi þyrla upp moldviðri á sama tíma og frumvarp um veiðigjöld var kynnt
Nýr ísfisktogari Sigurgeir Brynjar Kristgeirsson fagnar nýjum Breka, sem
kom til Vestmannaeyja síðasta vor eftir 46 daga siglingu frá Kína.
Vegna fréttar í Morgunblaðinu í gær
um sæstreng til Bretlands skal tekið
fram að IceLink er verkefni á vegum
Landsnets og Landsvirkjunar, sem
þau sóttu um og fengu samþykkt inn
á PCI-lista Evrópusambandsins.
Fyrirtækið Atlantic Super Connec-
tion, sem skoðað hefur lagningu sæ-
strengs á milli Íslands og Bretlands,
er ekki aðili að IceLink.
LEIÐRÉTT
Ekki aðili að IceLink
Seðlabankinn
mun meta verk-
lag vegna máls-
meðferðar innan
bankans í tilvik-
um sem þessum í
kjölfar dóms
Hæstaréttar sem
staðfesti að bank-
anum var ekki
heimilt að taka upp mál Samherja,
eftir að sérstakur saksóknari hafði
fyrst endursent málið til bankans og
síðar fellt það niður sem sakamál.
Var stjórnvaldssekt sem bankinn
lagði á fyrirtækið felld niður.
Seðlabankinn birti í gær á vef sín-
um greinargerð um málið í ljósi
fréttaumfjöllunar.
Bankinn segir að samkvæmt lög-
um um gjaldeyrismál beri Seðla-
bankanum að kæra grun um meiri-
háttar brot til lögreglu en hafi
heimildir til að sekta í öðrum málum.
Fellt niður að hluta
Eftir að sakamálið gegn fyrir-
svarsmönnum Samherja og tengdra
aðila var fellt niður hafi bankinn tek-
ið málið upp til meðferðar og fellt
niður mestan hluta þess í lok mars
2016, meðal annars vegna annmarka
sem komið höfðu upp við setningu
reglna á árinu 2008. Bankinn hafi
tekið lítinn hluta málsins, sem nú
taldist minniháttar, til áframhald-
andi stjórnsýslumeðferðar og
ákvarðað sekt í byrjun september
2016 vegna brota á lögum og reglum
um gjaldeyrismál, þ.e. um skila-
skyldu erlends gjaldeyris. Það hafi
meðal annars verið gert á grundvelli
jafnræðissjónarmiða vegna annarra
sambærilegra mála sem áður hafði
verið lokið með stjórnvaldssekt.
Vakin er athygli á því í greinar-
gerðinni að embætti sérstaks sak-
sóknara hafi ekki talið efni til að vísa
kærunni frá á grundvelli laga um
meðferð sakamála og að af því mætti
ráða að það væri ekki mat sérstaks
saksóknara að efnisatriði kærunnar
væru á engum rökum reist.
Bankinn
metur
verklag
 Seðlabanki svar-
ar vegna Samherja