Morgunblaðið - 14.12.2018, Page 18

18 FRÉTTIRViðskipti | Atvinnulíf
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 14. DESEMBER 2018
Seljavegur 2 | Sími: 511-3340 | Fax: 511-3341 | www.reyap.is | reyap@reyap.is
Apótekið þitt
í gamla Héðinshúsinu við Seljaveg 2
Afgreiðslutími:
9-18:30 virka daga
10-16:00 laugardaga
Reykjavíkur Apótek býður upp á allar tegundir lyfja. Mikið og fjölbreytt úrval af
heilsuvörum, bað- og ilmvörum, gjafavörum auk ýmissa annarra góðra kosta.
Reykjavíkur Apótek er sjálfstætt starfandi apótek sem leggur áherslu á
persónulega þjónustu og hagstætt verð.
• Öryrkjar og eldri borgarar njóta sérkjara hjá okkur
• Frí heimsendingarþjónusta
Skannaðu kóð-
ann til að sjá
gengið eins og
það er núna á
14. desember 2018
Gengi Kaup Sala Mið
Dollari 123.22 123.8 123.51
Sterlingspund 154.5 155.26 154.88
Kanadadalur 92.08 92.62 92.35
Dönsk króna 18.7 18.81 18.755
Norsk króna 14.348 14.432 14.39
Sænsk króna 13.465 13.543 13.504
Svissn. franki 123.93 124.63 124.28
Japanskt jen 1.0857 1.0921 1.0889
SDR 170.09 171.11 170.6
Evra 139.61 140.39 140.0
Meðalgengi/Viðskiptavog þröng 169.9565
Hrávöruverð
Gull 1244.75 ($/únsa)
Ál 1927.0 ($/tonn) LME
Hráolía 60.67 ($/fatið) Brent
● Áætluð tekju-
afkoma hins op-
inbera var jákvæð
um 1,8 milljarða
króna á þriðja árs-
fjórðungi 2018 eða
sem nemur 0,2%
af landsframleiðslu
ársfjórðungsins.
Þetta kemur fram í
frétt á vef Hag-
stofu Íslands. Á
sama tíma árið 2017 var afkoman já-
kvæð um 3,9 milljarða króna.
Þá segir í fréttinni að fyrstu níu mán-
uði ársins hafi tekjuafgangurinn numið
30,6 milljörðum eða 3,5% af tekjum
tímabilsins.„Heildartekjur hins op-
inbera jukust um 6,0% á 3. ársfjórð-
ungi 2018 í samanburði við 3. ársfjórð-
ung 2017. Á sama tíma var aukning í
heildarútgjöldum hins opinbera 6,8%.“
Afkoma sveitarfélaga neikvæð
Í frétt Hagstofunnar kemur einnig
fram að heildartekjur sveitarfélaganna
á 3. ársfjórðungi 2018 eru áætlaðar
90,8 milljarðar króna og heildarútgjöld
91,9 milljarðar. Tekjuafkoma ársfjórð-
ungsins er því áætluð neikvæð um 1,1
milljarð króna. Á sama tíma 2017 var
tekjuafkoman jákvæð um 0,3 milljarða
króna. „Áætlað er að tekjur sveitarfé-
laga hafi aukist um 7,9% frá sama tíma
í fyrra en útgjöldin um 9,6%. Áætlað er
að útsvarstekjur hafi skilað sveit-
arfélögunum 58,9 milljörðum króna á
3.ársfjórðungi 2018, eða 64,9% tekna
þeirra,“ segir jafnframt á vef Hagstofu
Íslands. tobj@mbl.is
Tekjuafkoma hins opin-
bera dregst saman
Plús Tekjur sveit-
arafélaga jukust.
STUTT
VIÐTAL
Baldur Arnarson
baldura@mbl.is
„Með þessum mjög svo erfiðu en jafn-
framt nauðsynlegu aðgerðum erum
við að fara í lággjaldabúninginn á ný.
Hann reyndist okkur mjög vel fram-
an af og var upphafleg sýn félagsins.
Þá var markmiðið
að verða leiðandi
lággjaldaflugfélag
yfir hafið,“ segir
Skúli Mogensen,
forstjóri WOW air,
og lítur um öxl. „Við
náðum mjög góðum
árangri og vöktum
mikla athygli, bæði
í Evrópu og Banda-
ríkjunum, og uxum
mjög hratt framan af. Rekstraraf-
koman var einnig mjög góð 2015 og
2016 og við skiluðum hagnaði fyrr en
flestir höfðu búist við,“ segir Skúli.
Félagið greindi frá því í gær að flot-
inn yrði skorinn niður úr 20 þotum í
11 og stöðugildum fækkað um 350.
Eftir uppsagnirnar munu rúmlega
þúsund starfa hjá félaginu.
WOW air hefur vaxið gríðarlega
hratt á síðustu árum.
Fjölguðu áfangastöðum
Spurður hvar félagið hafi séð tæki-
færi á markaðnum í upphafi rifjar
Skúli upp að WOW air hafi verið með
tvær þotur árið 2012. Þeim hafi síðan
fjölgað jafnt og þétt.
„Svo tökum við stórt skref árið
2015. Þá hófum við flug til austur-
strandar Norður-Ameríku og fjölguð-
um áfangastöðum, m.a. með flugi til
Boston, Baltimore, New York og To-
ronto. Og héldum þeirri stefnu áfram.
Það gekk vel. Við jukum tíðnina enn
meira 2016. Núna erum við aftur að
fara í þann búning. Þarna vorum við
eingöngu með Airbus 320 og 321 og
engar breiðþotur.“
Skúli segir aðspurður að leiðakerfi
félagsins árið 2016 hafi grundvallast á
að tengja saman helstu borgir á aust-
urströnd Bandaríkjanna og í Vestur-
Evrópu. Félagið hafi síðan útvíkkað
starfsemina, m.a. með því að taka í
notkun Airbus-breiðþotur.
„Það eru nánast helmingi stærri
flugvélar en við höfðum verið með.
Það er allt önnur starfsemi. Það má
segja að við höfum vanmetið flækju-
stigið sem því fylgir. Þetta er enda allt
önnur og stærri flugvél. Það þýðir allt
frá því að þurfa að vera með aðra
varahluti. Því fylgir önnur sætaskip-
an og fleiri farþegar á hvert flug, sem
þarf að selja [flugmiða] til þess að
fylla vélarnar. Í þessum stærri þotum
komu líka stærri sæti.
Afleiðingin [af innleiðingu breið-
þotna] snerti nánast alla starfsemi fé-
lagsins. Það var flóknara að ná teng-
ingum, þ.e.a.s. þegar við flugum
lengri flug, til að ná upp nýtingu á vél-
unum, o.s.frv. Þetta voru margvísleg
áhrif sem juku flækjustigið. Þetta er
kannski ástæðan fyrir því að ef horft
er á svo til öll lággjaldafélög í heim-
inum, þá eru þau öll með minni flug-
vélar [e. narrow body]. Þær eru allar
einsleitar til þess að hafa starfsemina
sem einfaldasta. Grunnurinn í þessu
öllu saman er að vera með einfalda
starfsemi til þess að halda kostnaðin-
um lágum, sem gerir þá kleift að
bjóða hagstæðustu fargjöldin líka.“
Ofmetnuðust út af velgengni
Spurður hvort hann hafi séð sér
leik á borði með því að fara í breið-
þoturnar og skapa WOW air sérstöðu
sem lággjaldafélag segir Skúli þetta
hafa verið sambland af því og hversu
reksturinn gekk vel 2015 og 2016.
„Þá má kannski segja að við höfum
ofmetnast að einhverju leyti og verið
óþolinmóð að komast lengra vestur
og austur. Eina leiðin til að gera það
er með stærri og langdrægari flug-
vélum. Það er mjög mikilvægt að geta
horfst í augu við vandamálin og það
er líka eina leiðin til að geta tæklað
þau.“
Spurður hvenær það hafi komið í
ljós að hugsanlega væru þessar
breytingar ekki að skila tilætluðum
árangri segir Skúli að þetta ár hafi
vandamálin stigmagnast. Ytri að-
stæður, á borð við olíuverð og styrk-
ingu krónu, hafi verið erfiðar.
Miðvesturríkin brugðust
Spurður um sókn félagsins á ný
svæði árin 2017 og 2018 segir Skúli að
áfangastaðir í miðvesturríkjum
Bandaríkjanna hafi ekki reynst eins
góðir staðir og félagið hafði vonað.
Þ.m.t. St. Louis, Cleveland og
Cincinnati. Flug til Detroit hafi hins
vegar gengið mjög vel.
Spurður hvort það verði áfram
hluti af strategíu WOW air að sýna
dirfsku og vera skrefinu á undan rót-
grónari flugfélögum segir Skúli aðal-
atriðið að flugfélögin sem vaxið hafi
hraðast í öllum heimálfum síðustu 15
ár hafi verið lággjaldaflugfélög.
„Það er viðskiptalíkan sem hefur
virkað og þau hafa náð mjög góðum
árangri víða í harðri samkeppni við
gömlu flugfélögin. Þetta sáum við
þegar við stofnuðum WOW. Og förum
af stað með það að leiðarljósi en miss-
um síðan því miður sjónar á því og það
var – og ég harma mistökin – það sem
við ætlum að leiðrétta. Nú ætlum við
aftur að fara í harða lággjaldastefnu.
Ég hef fulla trú á því. Þetta er mjög
sársaukafull aðgerð en með því að
taka þetta skref núna erum við að
byggja grunninn að því að geta síðan
vaxið áfram sem lággjaldafélag.“
Verða sífellt langdrægari
Spurður hvar vaxtarfærin séu hjá
félagi í varnartafli bendir Skúli á
framfarir í flugvélasmíði.
„Sókn er besta vörnin. Til lengri
tíma litið eru Airbus 321-vélarnar
sem við erum með alltaf að verða
langdrægari. Þannig að í staðinn fyrir
að taka inn breiðþotur, helmingi
stærri vélar, þá erum við núna að nýta
okkur og munum nýta okkur enn
frekar, nýjustu kynslóð af slíkum þot-
um,“ segir Skúli og bendir á að árin
2022 og 2023 komi næstu kynslóðir
Airbus-þotna, 321 XLR. Þær verði
með drægni líkt og breiðþoturnar.
Skúli segir aðspurður augljóst að
WOW air muni ekki flytja jafn marga
farþega á næsta ári og í ár.
„Við erum að fækka flugvélum úr
20 í 11. Við áætlum að vera með um
það bil 2,1 milljón farþega á næsta ári
en verðum með í kringum 3,5 millj-
ónir farþega í ár,“ segir Skúli.
Þá segir hann aðspurður meiri lík-
ur en minni á að samkomulagið við In-
digo Partners verði að veruleika.
Varðandi tímaramma samninga-
viðræðna segir Skúli að WOW air sé
að uppfylla nokkur skilyrði.
„Eitt af þeim var að endurskipu-
leggja leiðakerfi og flota félagsins.
Þessar aðgerðir eru liður í því.“
Vægi tengiflugs hefur aukist hratt
hjá WOW air undanfarið. Slíkir far-
þegar fara ekki af Keflavíkurflugvelli
á leið sinni yfir hafið.
Skúli væntir þess að tengiflug verði
áfram lykilstarfsemi hjá félaginu.
Þ.e.a.s. að nota Ísland sem tengistöð.
Skúli segir WOW air fara í
„lággjaldabúninginn á ný“
 Afdrifarík mistök kalli á endurskipulagningu félagsins  Sóknarfæri á markaði
Morgunblaðið/Eggert
Vöxtur Félagið var með 2 þotur 2012. Þeim verður fækkað úr 20 í 11.
millj. farþegar
2010-2019
Heimildir: WOW air og ársreikningar
Icelandair Group (farþegafjöldi
í alþjóðaflugi). *Spá greiningar-
deildar Arion banka.
Farþegafjöldi Icelandair og WOW air
4,0
3,5
3,0
2,5
2,0
1,5
1,0
0,5
0
1.750
1.500
1.250
1.000
750
500
250
0
2010 2011 2012 2013 2014 2015 2016 2017 2018* 2019
Icelandair: Farþegafjöldi Starfsmenn
WOW air: Farþegafjöldi Starfsm.
0,4 0,5
0,7
1,7
2,9
3,5
2,1
1,5
1,7
2,0
2,3
2,6
3,1
3,7
4,0 4,2
0,1
Skv. uppl.
frá WOW air
Starfs-
menn
Skúli
Mogensen