Morgunblaðið - 17.12.2018, Page 19

Morgunblaðið - 17.12.2018, Page 19
Kristrún var mikil mála- manneskja og kenndi frönsku, ensku og dönsku. Fyrst kenndi hún við Miðbæjarskólann í Reykjavík frá 1960-66, þá Lindargötuskóla frá 1967-72. Hún kenndi við Menntaskólann á Akureyri 1972-1979 á meðan þau Halldór bjuggu fyrir norð- an. Eftir það var hún stunda- kennari við Menntaskólann í Reykjavík frá 1969-71 og 1983 og Menntaskólann við Hamra- hlíð frá 1980-83. Hún kenndi við Námsflokka Reykjavíkur 1984. Lengst kenndi hún við Verzlunarskóla Íslands eða frá 1985 þar til hún hætti kennslu árið 2000. Kristrún var leiðsögumaður mörg sumur á Íslandi og í hópaferðum erlendis. Hún var annar umsjónarmanna Laga unga fólksins á RÚV frá 1959- 1962. Hún þýddi leikritin Alfa Beta eftir Whitehead sem fyrst var sýnt hjá Leikfélagi Akureyrar árið 1978, Skrítinn fugl ég sjálfur eftir Ayck- bourn sem sett var upp ári síð- ar hjá LA og loks Síðasta tangó í Salford sem flutt var á RÚV árið 1982. Útför Kristrúnar fer fram frá Dómkirkjunni í dag, 17. desember 2018, og hefst at- höfnin klukkan 15. ✝ Kristrún Ey-mundsdóttir fæddist á Báru- götu 5 í Reykjavík 4. janúar 1936. Hún lést á dvalar- og hjúkrunarheim- ilinu Grund 8. des- ember 2018. Kristrún var dóttir hjónanna Eymundar Magn- ússonar skipstjóra frá Hafnarhólma í Steingríms- firði og Þóru Árnadóttur hús- móður sem fæddist á Ytri- Rauðamel í Eyjahreppi í Hnappadalssýslu. Þau eign- uðust fimm börn. Þau eru auk Kristrúnar: a) Magnús, f. 23. apríl 1932, d. 15. júlí 2002; b) Þórir, f. 19. apríl 1934, d. 20. júní 1934; c) Árni Þór, f. 17. júlí 1938, kvæntur Liesbeth Eymundsson; d) Katrín, f. 23. apríl 1942, gift Gísla G. Auð- unssyni. Eiginmaður Kristrúnar er Halldór Blöndal, fyrrverandi alþingismaður, ráðherra og forseti Alþingis, f. 24. ágúst 1938. Sonur þeirra er Pétur, f. 6. desem- ber 1971, kvæntur Önnu Sigríði Arn- ardóttur, f. 8. júní 1975. Dætur Hall- dórs af fyrra hjónabandi eru Ragnhildur, f. 22. september 1960, og Kristjana Stella, f. 28. desember 1965. Fyrri eiginmaður Kristrúnar var Matthías Kjeld læknir. Synir þeirra eru Eymundur, f. 1. febrúar 1961, og Þórir Bjarki, f. 20. nóvember 1965. Kristrún varð stúdent frá Verzlunarskóla Íslands árið 1956. Eftir stúdentspróf stund- aði hún háskólanám í frönsku í París. Hún lauk BA-prófi í frönsku og ensku frá Háskóla Íslands árið 1967 og prófi í uppeldis- og kennslufræði frá HÍ árið 1971. Hún vann við franska sendiráðið meðfram háskólanámi. Yndisleg tengdamóðir mín, Kristrún Eymundsdóttir, er fall- in frá. Ég kynntist Kristrúnu fyrir rúmum tveimur áratugum og mér varð strax ljóst að þarna fór kona sem ég myndi læra mik- ið af. Hún var skarpgreind, ákveðin, lífsglöð og kunni þá ein- stöku list að sameina fólk með sögum. Ég man þegar ég sá Kristrúnu fyrst segja sögu á mannamóti, hvernig hún byggði upp spennu með dramatískum þögnum og húmor, fléttaði sam- an ólíku fólki á snilldarlegan hátt, hvernig margar sögur urðu ein og hvernig hún notaði hend- urnar þegar hún talaði. Hend- urnar teiknuðu upp myndina, stýrðu athygli hlustandans og mér fannst þessi kona stærri en nokkur sagnameistari sem ég hafði nokkurn tímann áður kom- ist í kynni við. Svona kona ætlaði ég að verða. Kristrún var heimsborgari. Á unga aldri byrjaði hún að ferðast út fyrir landsteinana með pabba sínum á skipum Eimskipafélags- ins, síðan fór hún í tískuskóla í París, gerðist leiðsögumaður og fram eftir ævinni ferðuðust þau hjónin saman á framandi slóðir, oft í opinberum erindagjörðum. Hún var fordómalaus, forvitin, spurði spurninga og var alltaf að læra. Síðan sýndi hún okkur heiminn með hlutunum sem hún kom með til baka og með frá- sögnum sínum af fólkinu sem hafði orðið á vegi hennar. Tengdaforeldrar mínir voru samrýnd hjón og þau áttu gott líf saman. Mér varð snemma ljóst að þeim leið best þegar enginn var að trufla og tími gafst til að grúska í bókum, hlusta á tónlist og spjalla. Þau sátu oft klukku- stundunum saman og spiluðu á spil, gerðu grín hvort að öðru og hlógu saman. Oft sat Kristrún við píanóið og spilaði. Hún var einstaklega músíkölsk og gat alltaf lyft samkvæminu með því að fá fólk með sér í söng. Tengdamóðir mín var nefnilega gædd svo mörgum aðdáunar- verðum mannkostum. Kristrún elskaði fólkið sitt og lét okkur öll finna það fram á hinsta dag. Hlýju hendurnar teygðu sig í okkar hendur, hún hélt brosandi utan um andlit okkar og var ekki spör á að segja „ástin mín“ og „ég elska þig“. Hún var dásamleg amma barnanna minna og hjá henni fengu þau að vera sólargeislar hvernig sem viðraði. Í dag kveð ég stórkostlega konu og tengdamóður. Blessuð sé minning hennar. Anna Sigríður Arnardóttir. Amma er ein af mínum stærstu fyrirmyndum. Þegar ég minnist ömmu þá hugsa ég um síbrosandi konu sem lýsti upp umhverfið hvert sem hún fór. Ég er stolt af því að vera skírð í höfuðið á svona góð- hjartaðri og frábærri konu. Amma bar með sér svo marga góða eiginleika. Þegar ég var yngri hélt ég að hún þekkti alla því hvert sem hún fór var hún sí- fellt að hrósa fólki og heilsa. Seinna gerði ég mér grein fyrir því að amma sagði bara það sem henni fannst og oft þekkti hún ekkert fólkið sem hún var að hrósa. Ég hef ekki kynnst ann- arri eins manneskju sem er alltaf svona góð, ekki bara við vini og fjölskyldu, heldur líka bara fólk úti á götu og alltaf fékk hún mann til að brosa. Ég er ótrúlega heppin að hafa fengið að kynnast þér, elsku amma. Þú kenndir mér svo margt og ég er svo þakklát fyrir allar stundirnar okkar saman. Ólöf Kristrún Pétursdóttir. Með höfuð mitt á barmi þínum og hendur þínar vafðar, að mér fannst, nokkra hringi utan um mig, þannig vögguðum við okk- ur, kysstumst og dæstum í dá- góða stund áður en við gengum inn á Skólabrautinni. „Amma, má ég fá brjóstsyk?“ Þú lyftir mér upp á eldhúsborðið. „Brjóst- sykur, Renata, það er ekki til neitt sem heitir syk,“ svaraðir þú og teygðir þig í kandísið í eld- húsglugganum. Afi kemur heim, við horfum hvor á aðra, brosum, vitum ná- kvæmlega hvað við eigum að gera. „Afi feiti, afi feiti, afi feiiiiti.“ Afi brosir líka. „Ég er ekkert feitur!“ og við springum öll úr hlátri. Ég sú eina sem átta mig ekki á því sanna, að afi var ekkert feitur. Ég man ekki hvernig þessi furðulega hefð kom til, en hún var okkar og í miklu uppáhaldi hjá lítilli leik- skólastelpu. „Má ég hlusta?“ Þú settir Pét- ur og úlfinn á plötuspilarann í herberginu hans Eymundar, ég sat og hlustaði og fiktaði í öllum verðlaunapeningunum hans. Þú áttir svo mikið í tónlistarlegu uppeldi mínu. Að hlustun lokinni gekk ég fram, þú stóðst við elda- vélina að steikja pönnsur. „Voilà,“ þú snerir kökunni og lagaðir hana til með löngutöng. „Amma, geturðu hjálpað mér með frönskuna?“ Þú leist á verk- efnið, varst ekki hrifin. Leið- beindir mér og settist svo við pí- anóið á Hverfisgötunni. Það var dásamlegt að horfa á þig leika, þú spilaðir ekki á píanóið, þú dansaðir við það. Bráðlega færi ég til Frakklands til að læra að tala frönsku eins og þú, þá ætt- um við okkar tungumál sem eng- inn annar í kringum okkur skildi. „Amma kenndi ekki bara eitt tungumál í menntaskóla, nei, hún kenndi ensku, frönsku, þýsku og dönsku!“ fullyrti ég stolt við nýju menntaskólavin- konurnar í MR eftir að ég kom heim frá Frakklandi. Hún myndi alveg örugglega koma mér í gegnum stúdentsprófið í dönsku. „Þetta er ekki danska,“ sagðirðu og réttir mér stílinn þar sem ég sat við eldhúsborðið í Efstaleit- inu. Þér fannst ekki mikið til þess koma að danskan vék fyrir frönskunni eftir dvöl mína úti í Frakklandi. Ég virtist ekki getað raðað í mig tungumálunum eins og þú. Við áttum ærið verkefni fyrir höndum, en við gerðum það saman, ég varð stúdent í dönsku. Það er svo sárt að sjá á eftir þér, elsku amma, besta vinkona mín. En á sama tíma svo gott fyrir okkur öll að endurheimta gömlu, alvöru þig. Minningarnar hvolfast yfir mig eins og bri- möldur og þú ert aftur orðin þú. Þú sem varst svo klár, svo falleg og svo sjálfsörugg. Ég var svo heppin að eiga þig, ömmuna sem stóð með stelpunni sinni sama hvað. „G í skrift?! Kennarinn þinn er eitthvað ruglaður, þú sem skrifar svo vel!“ sagðirðu svo ákveðin að ég trúði þér, og leið betur. Þú mættir á alla tón- leika og allar danssýningar. Bauðst mér á Verslósöngleiki og kynntir mig fyrir Sinfóníunni. Lékst þér við börnin mín þó að reglurnar í ólsen-ólsen væru eitthvað farnar að ryðga þarna undir lokin. Við hlógum nú bara að því, ég, þú, afi og Ragnhildur litla. Það er svo gott, að núna líður þér betur. Renata Sigurbergsdóttir Blöndal. „Þú ert uppáhaldsfrænka mín,“ hvíslaði hún á meðan hún drekkti mér í faðmlögum. „Ekki segja hinum,“ bætti hún svo við. Auðvitað sagði ég hinum ekki frá, ég vildi ekki særa neinn. Ég var uppáhaldið hennar Rúnu frænku og hvort sem það var satt eða ekki, þá trúði ég að í hennar augum væri ég best. Ég efaðist aldrei. Kristrún Eymundsdóttir, móðursystir mín, kvaddi þetta líf laugardaginn 8. desember. Hún valdi daginn og tímann vel. Það var kannski ekki skipulagt hjá henni, en hver veit? Rúna er ein af fyrirmyndum mínum. Hún var glæsileg kona, gáfuð, með geislandi bros og þegar hún hló, þá fyllti hún sal- inn gleði og lífi. Sem betur fer sparaði hún ekki hláturinn. Hún var líka ákveðin og var ekkert feimin við að leiðbeina og segja skoðun sína, hvort sem eftir því var óskað eða ekki. Henni fórst það almennt vel úr hendi. Hún passaði upp á hefðir stórfjöl- skyldunnar og eftir að amma gat ekki staðið vaktina lengur var það Rúna sem sá um að ná öllum saman í kringum jólatréð á að- fangadagskvöld þar sem við sungum við undirleik hennar. Í mörg ár buðu þau Halldór fjöl- skyldunni heim í laufa- brauðsgerð, sem endaði með hangikjötsveislu. Boðið var upp á Hólsfjallahangikjöt og aðrar ljúfar góðgerðir. Þar voru málin rædd, ekki alltaf á lágum nótum, vísur flugu og mikið var hlegið. Rúna frænka hafði þann hæfi- leika að draga fram það góða í fólki. Hún var lagin við okkur frændsystkinin ekki síður en nemendur sína. Hún sagði mér eitt sinn að hún hefði verið feng- in til að kenna „tossabekk“ eins og það var víst kallað. Það var löngu fyrir alla nútímatækni og dægradvöl. Þetta voru víst ekki áhugasömustu nemendurnir, en hvað gerði Rúna? Hún las spenn- andi bækur fyrir þá og hætti í miðjum kafla. Sumir gátu ekki beðið eftir næsta tíma og rembd- ust við að lesa heima til að vita hvað gerðist næst. Þegar ég fór að læra söng höfðum við Rúna þann sið að hittast heima hjá henni í kaffi þar sem við tókum jafnframt lag- ið. Við ákváðum hvaða lög við skyldum æfa, en Jónasarlögin hans Atla Heimis voru í uppá- haldi hjá okkur. Rúna spilaði undir á píanóið og ég söng. Hún var mikill listunnandi, hvort sem það var á tónlist, bókmenntaverk eða myndlist. Hún hafði einnig mikinn áhuga á mönnum og mál- efnum, var heimsvön, tungu- málakona, kennari, leiðsögumað- ur og deildi þekkingu sinni af áhuga með samferðafólki sínu. Árin eru nokkuð mörg frá því að Rúna veiktist af alzheim- ersjúkdómnum. Alltaf hélt hún sínum fallega persónuleika, var glettin, skemmtileg og fljót í til- svörum. Hlátur hennar hélt áfram að óma og þótt minnið væri ekki upp á marga fiska er ekki langt síðan hún tók lagið á píanóið í fermingarveislu hjá sonarsyninum Erni Óskari. Hall- dór var Rúnu stoð og stytta í veikindum hennar og ekki fór fram hjá neinum sem á horfði hversu kært samband þeirra var. Umhyggja Halldórs fyrir Rúnu og mannvirðing hans er aðdáun- arverð. Halldóri, börnum og fjölskyld- um þeirra Rúnu votta ég mína dýpstu samúð. Guðlaug Gísladóttir. Kristrún frænka mín var ein- stök manneskja, glaðsinna, ráða- góð, uppörvandi, djúphugul og áhugasöm um allt sem maður tók sér fyrir hendur. Ég spurði hana ráða, þaulreyndan frönsku- kennarann, þegar ég hafði fengið inni í framhaldsnámi í Belgíu, en verið svo áfjáður í að komast inn í skólann að ég hafði farið nokk- uð langt frá sannleikanum í lýs- ingu á frönskuþekkingu minni í umsókninni. Ég kunni sem sagt enga frönsku. Hún taldi í mig kjark og benti á einfaldar leiðir til að flýta fyrir frönskunámi og sannfærði mig um að ég ætti hefja námið. Það væru margar leiðir til að læra frönsku. Þegar ég hafði verið viku erlendis hringdi síminn. Það var Halldór: Hvernig gengur? Hún frænka þín hefur svo miklar áhyggjur af þér. Er eitthvað sem þig vantar? Viku seinna hringdi vinkona hennar, búsett í Brussel: Hún frænka þín bað mig að bjóða þér í heimsókn. Geturðu komið um helgina? Svona var Rúna. Hún var ekki bara frænka heldur líka náinn vinur. Hún var náfrænka pabba og þau afar náin alla tíð. Þegar mamma kom til sögunnar hófst náin trúnaðarvinátta þeirra, sem lauk ekki fyrr en mamma sat hjá henni á andláts- stund. Og þegar Halldór kom til sögunnar varð þetta mikill vina- hópur og stöðugur samgangur: Fræg er sagan þegar þau lædd- ust niður í kjallarann í Söð- ulsholti á jólum 1969 og pabbi gifti þau Halldór og Rúnu. Samband Halldórs og Rúnu var alltaf náið og þau fylgdust að í flestu. En aldrei varð fegurð sambands þeirra ljósari en þessi síðustu ár, eftir að minni Rúnu tók að bresta. Hún hélt glæsileik sínum og glaðværð allt til hins síðasta. Halldór sinnti henni af einstakri umhyggju og ástúð og tók hana með sér hvert sem var, á sýningaropnanir og opinberar athafnir og hvert sem þeim var boðið. Þannig hélt hún miklum kröftum furðu lengi, enda örvun af þessum toga besta leiðin til að hægja á framgangi sjúkdómsins. Ég naut þess fram í fingurgóma þegar við hittumst á mannamót- um að kynna mína góðu frænku fyrir öllum viðmælendum og hvergi kom að sök þótt hún spyrði kannski sömu spurning- arinnar tvisvar – það gerir það hvort eð er annar hver maður sem þó á ekki við heilabilun að stríða. Og þegar ég leit til hliðar sá ég Halldór brosa út í annað og horfa aðdáunaraugum á Rúnu sína. Það er fagurt að líta til baka yfir líf og starf Kristrúnar Ey- mundsdóttur. Hugur minn er hjá Halldóri, frændum mínum Pétri, Eymundi og Þóri Bjarka og dætrum Halldórs. Ég mun ekki eiga þess kost að fylgja minni góðu frænku síðasta spölinn en bið Guð að blessa minningu hennar og fjölskylduna alla. Árni Páll Árnason. Ég sit og drekk kaffi. Ég horfi á „jólaumferðina“ flæða um ganga verslunarmiðstöðvar. Ég drekk meira kaffi og hugsa um Rúnu frænku og mér finnst í raun dálítið sérstakt að allir hin- ir, sem líða fram hjá mér, séu ekki líka að hugsa um Rúnu frænku. Rúna frænka var nefni- lega svo stór, hún var svo stór manneskja. Þegar ég var lítið barn, og missti móður mína skyndilega, var Rúna t.d. ein þeirra sem stigu fram og um- vöfðu mig hlýju. Hlýjan hennar Rúnu frænku var góð. Og hlýjan hennar var líka eitthvað svo, ég veit ekki alveg hvernig ég get lýst henni en kannski má segja að Rúnuhlýja hafi verið með smá „dassi“ töffaramennsku. Sem var geggjað og passaði mér vel. Þeg- ar ég lít til baka finnst mér eins og Rúna hafi bara alltaf verið hlæjandi. Það sem við gátum hlegið saman, endalaust. Rúna og Halldór voru mér alltaf góð. Bestu jólastundirnar mínar snérust um að heimsækja þau hjónin á aðfangadag eftir að allir voru fullsaddir af rjúpum, pökkum og pappír. Við dönsuð- um ár eftir ár í kringum jólatréð við undirleik Rúnu. Flest kunn- um við textana, ja alla vega þangað til að það kom að síðasta erindinu í Heims um ból. Ég játa það hér og nú að ár eftir ár hreyfði ég varirnar nokkuð smekklega þannig að allt liti sómasamlega út. En í raun grun- ar mig að ekkert okkar – nema auðvitað Rúna og örugglega Gulla frænka – hafi kunnað þennan texta. Og þegar ég held áfram að minnast allra ljúfu minninganna sem ég á með minni elskulegu föðursystur kemur mér í hug sú stund þegar pabbi var orðinn alvarlega veik- ur og gat ekki mætt norður í af- mælisveislu Kötu systur sinnar. Þá hringdi Rúna frænka bara í bróður sinn og tilkynnti honum að hún ætlaði að taka mig með norður í veisluna. Eftir það sím- tal hringdi hún í mig og sagði mér að ég væri að fara norður. Og norður ég fór. Nú hef ég ekki tölu á því hversu oft ég hef ekið norður í land en mig grunar að þetta sé ein sú besta bílferð sem ég hef upplifað. Bílferðin var ekki hvað síst eftirminnileg fyrir þær sakir að Rúna frænka las Morgunblaðið upphátt fyrir Halldór. Í minningunni finnst mér eins og hún hafi lesið hvert einasta orð í blaðinu og inn á milli ræddu þau Halldór umfjöll- unarefni blaðsins. Ég hef hvorki fyrr né síðar „lesið“ Morgun- blaðið jafn ýtarlega. Rúna frænka átti það oft til að hringja í mig til að heyra í mér en líka til að athuga hvort hún gæti gert eitthvað fyrir mig. Einhverju sinni þurfti ég læra ljóð fyrir próf og eitt ljóðanna átti ég veru- lega erfitt með að skilja svo ég hringdi í Rúnu, sem kallaði á Halldór. Halldór túlkaði ljóðið fyrir mig en til að vera viss hringdi hann í höfund ljóðsins og hringdi svo aftur í mig. Þetta er mjög lýsandi fyrir þau hjón. Allt- af gat ég hringt og alltaf gátu þau hjálpað. Elsku Halldór, Pétur, Anna Sigga, Eymundur, Þórir Bjarki, Ragnhildur og Stella við Her- mann, Erna Hrund og Magnús Valur sendum ykkur og fjöl- skyldum ykkar okkar innileg- ustu samúðarkveðjur við fráfall góðrar konu. Megi ljósið umvefja ykkur öll um ókomna tíð. Þóra Magnea Magnúsdóttir (Tóta). Það er komið á þriðja áratug síðan við hjónin kynntumst Kristrúnu þegar dóttir okkar, Anna Sigríður, og Pétur sonur þeirra Halldórs rugluðu saman reytum. Sameiginlega eigum við tvö yndisleg barnabörn, þau Ólöfu Kristrúnu og Örn Óskar, sem nutu ástríkis ömmu sinnar eins og aðrir í fjölskyldunni. Kristrún naut þess að vera í fé- lagskap annarra og var ævinlega tilbúin til að taka á móti fólki á heimili sínu. Allir voru velkomnir hvort sem þeir tengdust þeim hjónum eða börnum þeirra. Heimili þeirra einkenndist af af- slöppuðu andrúmslofti þar sem hjartahlýja og gleði var í fyr- irrúmi. Kristrún var glæsileg og leiftrandi í fasi og framgöngu. Hún hafði á sínum yngri árum dvalið í París og frönsku áhrifin leyndu sér ekki í klæðnaði henn- ar og yfirbragði, hún var sann- kölluð heimsdama. Þegar Ólöf Kristrún var yngri naut hún þess að leika sér að öllu fína skartinu hennar ömmu Kristrúnar og klæða sig upp. Kristrún var víðlesin bæði í bókmennta- og leikhúsverkum og naut þess að ræða um listir og menningu á víðum skilningi. Að vera í návist hennar var því bæði gaman og inspírerandi. Hin síðari ár ágerðust veikindi Kristrúnar en Halldór annaðist konu sína af einstakri ástúð og kærleika. Við hjónin sáum Krist- rúnu síðast við aðventuguðsþjón- ustu á Grund þar sem Halldór flutti sérlega fallega hugvekju. Þá var ljóst að tími okkar saman færi að styttast. Við erum þakk- lát fyrir allar þær dásamlegu samverustundir sem við höfum átt á liðnum árum. Það er gæfa að kynnast eins leiftrandi skemmtilegri konu og Kristrún var. Elskulega fjölskylda, Halldór, Pétur, Anna Sigga, Ólöf Krist- rún, Örn Óskar, Eymundur, Þór- ir Bjarki, Ragnhildur, Stella, aðrir afkomendur og ættingjar, við sendum okkar innilegustu samúðarkveðjur til ykkar allra. Ólöf Þórarinsdóttir Örn Óskarsson. Kristrún Eymundsdóttir  Fleiri minningargreinar um Kristrúnu Eymunds- dóttur bíða birtingar og munu birtast í blaðinu næstu daga. MINNINGAR 19 MORGUNBLAÐIÐ MÁNUDAGUR 17. DESEMBER 2018

x

Morgunblaðið

Direct Links

If you want to link to this newspaper/magazine, please use these links:

Link to this newspaper/magazine: Morgunblaðið
https://timarit.is/publication/58

Link to this issue:

Link to this page:

Link to this article:

Please do not link directly to images or PDFs on Timarit.is as such URLs may change without warning. Please use the URLs provided above for linking to the website.