Morgunblaðið - 09.02.2019, Side 24
24 UMRÆÐAN
MORGUNBLAÐIÐ LAUGARDAGUR 9. FEBRÚAR 2019
Hún er komin heim.
Hvur? Hún Sólrún, þú
veist. Hún var oddviti
annars stjórnarflokks-
ins sem rústaði þjóðfé-
lagið í hruninu –
manstu? Og það var
hún sem sagði svo eft-
irminnilega við tíu
þúsund fjölskyldur,
sem misstu allt sitt í
hruninu: „Þið eruð
ekki þjóðin.“ Orðin svíða. Þau sitja
eftir í þjóðarminninu.
En hefur ekki þjóðin fyrirgefið
henni fyrir löngu? Alla vega þeir
sem tala í hennar nafni? Þeir hafa
tilnefnt Sólrúnu sem fulltrúa þjóð-
arinnar hjá alþjóðaelítunni, á skatt-
frjálsum ofurlaunum. Hún verður jú
að vera landi og þjóð til sóma, ekki
satt?
Hvað er hún að gera? Fyrst var
hún víst að kenna þeim kvenréttindi
í Kabúl. Að vísu fylgir það sögunni
að hún hafi helst ekki hætt sér út
fyrir amrísku herstöðina, sem hélt
yfir henni verndarhendi. En þeim
veitti nú ekki af því að heyra hana
tala um kvenréttindin, körlunum
þeim.
En upp á síðkastið hefur hún verið
á faraldsfæti, aðallega í Austur-
Evrópu, til að brýna fyrir valdhöfum
í Ungó og Póllandi að
standa vörð um rétt-
arríkið. Hvernig þá?
Jú, hún er að vara við
því að valdhafarnir þar
leyfi dómstólum göt-
unnar að vaða uppi og
líði það að andstæð-
ingar séu teknir póli-
tískt af lífi, án dóms og
laga. Nú er hún komin
heim til að segja okkur
að þarna séu vítin til að
varast.
En hún Sólrún hefur
unnið sér fleira til frægðar en þetta,
ekki satt? Jú, jú, þú manst þegar Al-
þingi dró nánasta samstarfsmann
hennar fyrir Landsdóm, hann Geir,
manstu, til að láta hann einan bera
ábyrgð á hruninu. Þá voru ein-
hverjir að heimta að Sólrún gæfi sig
fram til að standa fyrir máli sínu við
hans hlið. Hún var jú oddviti hins
stjórnarflokksins, ekki satt? En hún
var svo sniðug að hún sannfærði
meirihluta þingflokks Samfylking-
arinnar um að hún hefði aldrei haft
neitt vit á efnahagsmálum – eða
þannig. Það voru jú fáir sem treystu
sér til að mótmæla því. Svo að hún
slapp með skrekkinn.
Þeir þarna í samstarfsflokknum
kalla þetta svik aldarinnar, með
stórum stöfum. Og margir höfðu
eitthvað svipað á orði. Einn sagði að
þessi framkoma Sólrúnar væri öm-
urlegasta dæmið í íslenskri stjórn-
málasögu um óheilindi, óheiðarleika
og ódrenglyndi. Vá … – hver sagði
þetta? Það var víst þessi Jón Bald-
vin. Og hann hefur ekki verið að
skafa utan af því. Hann lætur að því
liggja að „öfgafeministar“, læri-
meyjar Sollu, hafi yfirtekið Sam-
fylkinguna svo að alvörukrötum sé
þar varla vært mikið lengur.
Hefurðu heyrt hvað Solla kallar
konurnar sem í skjóli nafnleyndar
eru að segja ljótar sögur um Jón
Baldvin? Hún kallar þær hetjur, en
ekki hugleysingja. Og hverju svarar
Jón Baldvin? Hann segir að ef kar-
akter af þessu kaliberi (og á víst við
Sólrúnu) hallmælir manni megi sá
hinn sami meðtaka það sem hól. Og
hann segist vera að bíða eftir því að
formaður Samfylkingarinnar gefi
aftur út yfirlýsingu að gefnu tilefni.
Um hvað? Að það þarfnist ekki nán-
ari skýringa að formaðurinn núver-
andi sé afar stoltur af Sólrúnu, for-
vera sínum á formannsstóli.
Sólrúnir
Eftir Bryndísi
Schram
» Og það var hún sem
sagði svo eftirminni-
lega við tíu þúsund fjöl-
skyldur, sem misstu allt
sitt í hruninu: „Þið eruð
ekki þjóðin.“ Orðin
svíða. Þau sitja eftir í
þjóðarminninu.
Bryndís Schram
Höfundur hefur m.a. gegnt hlutverki
leiklistargagnrýnanda.
Hingað til hefur það
talist óskrifuð regla að
einkasamtöl skuli ekki
tekin upp á laun, hvað
þá birt opinberlega.
Það er varla óeðlileg
krafa að menn fái að
eiga einkasamtöl hvort
sem þau eiga sér stað í
heimahúsum eða á öðr-
um vettvangi. Fáir vilja
búa í eftirlitsríki þar
sem einkasamtöl eru hleruð og birt.
Talsmátinn í samtalinu er aukaatriði.
Vissulega er hann í einhverjum til-
fellum ósanngjarn en sjaldan refsi-
verður. Öðru máli gegn-
ir um óheimila upptöku
og birtingu á einka-
samtölum. Mikilvægt er
að slík mál fái réttláta
meðferð innan stjórn-
sýslunnar og enn mik-
ilvægara að ytri þrýst-
ingur fjölmiðla hafi þar
ekki áhrif. Rétt er að
nefna að fyrir skömmu
gekk í gildi ný persónu-
verndarlöggjöf innan
Evrópu og á grundvelli
hennar var austurrísk
verslun sektuð um háar fjárhæðir fyr-
ir það eitt að eftirlitsmyndavél versl-
unarinnar var beint óeðlilega langt út
á aðliggjandi gangstíg.
Sú ómannúðlega útreið, sem sex
þingmenn hafa fengið í kjölfar þess að
fjölmiðlar birtu leynilega upptöku af
einkasamtali þeirra á ölstofu, vekur
óhug og er afleiðing þess þegar „al-
þýðuhetjur“ og fjölmiðlar taka lögin í
eigin hendur. Dómharka ræður för og
genginn er í gildi einhvers lags sam-
félagssáttmáli um að leggja þing-
mennina í einelti og tala illa um þá.
Óþokkaskapur virðist réttlætanlegur
því þeir töluðu ógætilega í einka-
samræðum á bar. Stór hluti sam-
félagsins tekur fullan þátt í eineltinu
og stærstu gerendurnir eru fjölmiðl-
arnir, sem gegna hlutverki dómara og
böðuls.
Fyrir hrun gegndu fjölmiðlar
klappstýruhlutverki fyrir bankana en
núna eftir hrun virðast þeir satt best
að segja orðnir að einhvers lags póli-
tísku vopni alþjóðlegra sundrung-
arafla. Markmiðið hefur færst frá því
að miðla fréttum eða upplýsingum yf-
ir í það að hafa áhrif á hið pólitíska
landslag og ná fram pólitískum mark-
miðum. Hvort sem það eru prófkjör,
kosningar, stjórnarsamstarf, opinber
ákvarðanataka eða mannorð stjórn-
málamanns skal hinu pólitíska mark-
miði náð. Sama hvað það kostar.
Í slíkum málum veigra fjölmiðlar
sér ekki við að fara frjálslega með
staðreyndir, skrumskæla sagnfræði
fortíðarinnar og höfða til dýpstu og
verstu höfuðsynda mannsins; öfund-
ar, reiði og ágirndar. Öllum brögðum
er beitt. Við höfum öll tekið eftir
þessu.
Landsbyggðinni er stillt upp á móti
höfuðborginni. Landbúnaðurinn býr
við ítrekaðar árásir. Sama má segja
um sjávarútveginn. Samgönguæð
höfuðborgarinnar, flugvöllurinn okk-
ar, er lýst sem vá þótt hann sé aug-
ljóslega sameiginlegt hagsmunamál
allra landsmanna. Jafnvel þjóð-
kirkjan og helgidagarnir fá sinn
skerf af neikvæðri umfjöllun. Tala nú
ekki um þá stjórnmálaleiðtoga sem
voguðu sér að gagnrýna útrásina fyr-
ir hrun eða þá stjórnmálamenn sem
hafa uppi einhvers lags minniháttar
gagnrýni á opin landamæri. Þeir búa
við stanslausa ófrægingarherferð.
Stundum eru fréttirnar settar upp í
formi dylgna sem öðlast svo sjálf-
stætt líf. Stundum birtast hreinrækt-
aðar lygafréttir eins og nýleg frétt
um að ákveðinn þingmaður
suðvesturkjördæmis hefði hagað sér
ósæmilega á leiksýningu. Fréttin var
uppspuni frá rótum og lagðist þungt
á fjölskyldu þingmannsins. Þar var
saklausum fjölskyldumeðlimum refs-
að með óafsakanlegum fréttaflutn-
ingi.
Með slíkum ólíkindum hafa fjöl-
miðlar blásið upp þetta hlerunarmál
að aðilar óskyldir málinu, sem voru
ekki einu sinni nefndir í umræddu
einkasamtali, eru farnir að hrópa
ókvæðisorð að þingmönnunum, saka
þá um ofbeldisverk og segjast finna
fyrir vanlíðan að sjá þá í þinginu.
Slíkt hátterni er með öllu óverjandi.
Þótt það sé í tísku að móðgast fyrir
hönd annarra réttlætir það ekki slíka
hegðun. Ofbeldisverk eru á meðal al-
varlegustu hegningarlagabrota og
slíkt orðaval á engan veginn við í um-
ræddu máli. Það bæði dregur úr al-
vöru ofbeldisbrota og svívirðir fórn-
arlömb raunverulegs ofbeldis.
Sannarlega er þetta dapurleg þró-
un en því miður virðist allt réttlæt-
anlegt í rannsóknarrétti pólitísku
rétttrúnaðarkirkjunnar.
Og gakktu nú svona frá manni til
manns,
uns mannorð er drepið og virðingin
hans,
og hann er í lyginnar helgreipar seldur,
og hrakinn og vinlaus í ógæfu felldur.
Vígvæðing fjölmiðla
Eftir Viðar
Guðjohnsen » Sú ómannúðlega út-
reið, sem sex þing-
menn hafa fengið í kjöl-
far þess að fjölmiðlar
birtu leynilega upptöku
af einkasamtali þeirra á
ölstofu, vekur óhug.
Viðar Guðjohnsen
Höfundur er lyfjafræðingur og
flokksbundinn sjálfstæðismaður.
Móttaka aðsendra greina
Morgunblaðið er vettvangur lifandi umræðu í landinu og birtir aðsendar
greinar alla útgáfudaga.
Þeir sem vilja senda Morgunblaðinu greinar eru vinsamlega beðnir að
nota innsendikerfi blaðsins. Kerfið er auðvelt í notkun og tryggir öryggi í
samskiptum milli starfsfólks Morgunblaðsins og höfunda. Morgunblaðið
birtir ekki greinar sem einnig eru sendar á aðra miðla.
Kerfið er aðgengilegt undir Morgunblaðslógóinu efst í hægra horni for-
síðu mbl.is. Þegar smellt er á lógóið birtist felligluggi þar sem liðurinn
„Senda inn grein“ er valinn.
Í fyrsta skipti sem innsendikerfið er notað þarf notandinn að nýskrá
sig inn í kerfið. Ítarlegar leiðbeiningar fylgja hverju þrepi í skráningarferl-
inu. Eftir að viðkomandi hefur skráð sig sem notanda í kerfið er nóg að
slá inn kennitölu notanda og lykilorð til að opna svæðið. Hægt er að
senda greinar allan sólarhringinn.
Nánari upplýsingar veitir starfsfólk Morgunblaðsins alla virka daga í
síma 569-1100 frá kl. 8-18.
Ögurhvarf 6, 203 Kópavogur | Austurvegur 26, 800 Selfoss | s 893 6001 | beggi@fasteignasalan.is
Guðbergur
Guðbergsson
Löggiltur fasteignasali
og leigumiðlari
Víðiteigur 30 - Mosfellsbæ Brekkuland 8 - Mosfellsbæ
Opið hús sunnudaginn kl. 17.00-17.30 Opið hús sunnudaginn kl. 16.00-16.30
Gott einbýlishús 222,5 fm á einni hæð.
5 herbergja og með 3ja herbergja
aukaíbúð í bílskúr.
Fallegt einbýlishús 232 fm á tveimur
hæðum á frábærum stað á stórri eignalóð.
Svefnherbergin eru 5, stofa og
sjónvarpshol. og rúmgóður Bílskúr.
Op
ið
hú
s
Op
ið
hú
s
Til leigu er efri hæð í 2ja hæða góðu húsi. Heildarstærð hæðar-
innar er 1.400 fm. Húsnæðið er skiptanlegt í tvær eða þrjár leigu-
einingar. Tveir stigagangar og er lyfta í öðrum stigaganginum.
Góðir gluggar. Leiguverð er umsemjanlegt eftir afhendingarástandi.
Sérmerkt bílastæði. Góðir nýtingarmöguleikar. Langtímaleiga.
Dan V. S. Wiium
hdl., lögg. fasteignasali.
s. 896 4013
Ólafur Guðmundsson
sölustjóri
s. 896 4090
Þórarinn Friðriksson
lögg. fasteignasali
s. 844 6353.
Ármúla 21 • 108 Reykjavík • Sími 533 4040
kjoreign@kjoreign.is • www.kjoreign.is
Upplýsingar gefur Dan Wiium lögm. og
lögg. fasteignasali í símum 896-4013,
533-4040 eða dan@kjoreign.is
HÁLSAHVERFI
SKRIFSTOFUHÚSNÆÐI TIL LEIGU
Allt um sjávarútveg